Giữ bình yên cho rừng

Lặng thầm giữa đại ngàn

Chúng tôi gặp anh Sùng Ngọc Xuyến - kiểm lâm viên Trạm Kiểm lâm Du Già (Hạt Kiểm lâm khu vực XIV, phụ trách các xã Tùng Bá, Ngọc Long, Du Già, Đường Thượng, Minh Sơn) - đúng lúc anh vừa trở về sau chuyến tuần tra xuyên rừng dài hơn 10 km. Người đàn ông với nước da sạm nắng chỉ kịp uống vội ngụm nước, rồi lại xắn tay áo, chuẩn bị cho buổi họp dân bản. “Làm kiểm lâm không có khái niệm ngày nghỉ. Có khi đang ăn cơm tối, vừa nghe tin có cháy rừng hay khai thác gỗ trái phép là phải lên đường ngay. Mọi thứ đều phải tạm gác lại”, anh chia sẻ.

Cán bộ Hạt Kiểm lâm khu vực VIII tuyên truyền công tác bảo vệ rừng cho người dân thôn Khun, xã Bằng Lang.

Một chuyến tuần tra rừng không chỉ đơn giản là đi bộ quan sát. Kiểm lâm phải ghi nhận hiện trạng rừng, đo đếm những cây gỗ lớn, phát hiện dấu vết khai thác trái phép và xử lý, thậm chí phải dựng lại hiện trường để phục vụ điều tra. Nhiều khu vực thuộc vùng lõi rừng tự nhiên, phải mất cả ngày đường rừng mới tiếp cận được. Vào những tháng mùa khô, các kiểm lâm viên phải thay phiên nhau trực gác 24/24. Công việc của họ là tuần tra, quan sát, sẵn sàng chữa cháy khi có cháy xảy ra.

Hạt Kiểm lâm khu vực VIII (gồm các xã Tiên Nguyên, Quang Bình, Yên Thành, Bằng Lang, Tân Trịnh, Xuân Giang, Tiên Yên) nơi chị Nông Thị Tuyết công tác có địa hình hiểm trở. Lực lượng mỏng, công việc nhiều, nên phần lớn nhiệm vụ đều đặt lên sự bền bỉ và tinh thần tự giác của từng kiểm lâm viên.

Ngoài tuần tra rừng, chị Tuyết cùng đồng đội còn “kiêm” cả vai trò tuyên truyền viên, luật sư và… người bạn của dân bản. Hễ không đi rừng là chị lại xuống thôn, họp dân, phổ biến quy định pháp luật về bảo vệ rừng, vận động bà con không đốt nương, không khai thác gỗ trái phép, không săn bắn động vật rừng. Có lúc phải nói đi nói lại đến mòn miệng, nhưng chị chưa từng thấy phiền lòng. “Phải là bạn của người dân thì rừng mới được giữ lâu dài. Cây đứng vững là vì có gốc, kiểm lâm vững là nhờ có dân bản hiểu và ủng hộ”, chị Tuyết chia sẻ.

Nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa kiểm lâm và cộng đồng, nhiều khu rừng trước kia từng bị xâm hại nay đã được bảo vệ tốt hơn. Những con số thống kê không biết nói dối: Số vụ vi phạm pháp luật về lâm nghiệp giảm dần từ 331 vụ vi phạm năm 2023 xuống còn 260 vụ vi phạm năm 2024; trong 6 tháng đầu năm 2025 kiểm tra, phát hiện 137 vụ vi phạm (giảm 5 vụ so với cùng kỳ năm 2024).

Niềm tin nảy mầm

Theo thống kê mới nhất của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Tuyên Quang, toàn tỉnh hiện có tổng diện tích rừng và đất lâm nghiệp lên tới hơn 1 triệu ha. Với tỷ lệ che phủ đạt 62,2%, Tuyên Quang hiện đứng thứ 3 toàn quốc và dẫn đầu các tỉnh vùng Trung du và miền núi phía Bắc về diện tích rừng. Đằng sau những con số ấn tượng ấy là sự vun trồng bền bỉ của con người - những “mầm xanh” nảy nở từ chính ý thức và trách nhiệm cộng đồng.

Ở giữa những cánh rừng bạt ngàn của Tuyên Quang, nơi thiên nhiên hoang sơ còn in đậm dấu vết thời gian, lực lượng kiểm lâm không còn là những người đơn độc giữ rừng. Họ đã và đang đồng hành cùng chính quyền và người dân địa phương trong việc triển khai hiệu quả mô hình rừng cộng đồng. Trong giai đoạn 2022 - 2025, tỉnh đã trồng được 35.070,75 ha rừng, trong đó có 33.561,84 ha rừng trồng tập trung và 1.468,91 ha cây phân tán; đồng thời tỉnh hoàn thành sớm Đề án trồng một tỷ cây xanh của Thủ tướng Chính phủ.

Chính sự gắn kết bền chặt giữa lực lượng kiểm lâm và cộng đồng đã giúp nhiều cánh rừng dần hồi sinh, được chăm sóc và bảo vệ tốt hơn. Giữ rừng không còn là nhiệm vụ của riêng ngành lâm nghiệp, mà là sứ mệnh chung của cả cộng đồng. Khi mỗi người cùng góp một hành động nhỏ, rừng sẽ còn xanh, và bình yên sẽ được giữ lại cho những mùa sau.

Bài, ảnh: Khánh Huyền