Giữ điệu khèn Mông

Ông Thào Chính Phà bảo, khi còn nhỏ, từ lúc biết cưỡi trâu lên nương đã được bố (là ông Thào Sáo Lùng) dạy những điệu múa khèn cơ bản. Đến năm 14 tuổi, ông đã có thể theo bố đi múa khèn trong các đám hiếu, đám hỉ, lễ hội Gầu tào. Đối với mỗi người Mông, tiếng khèn gắn bó với cả cuộc đời từ khi sinh ra đến khi khuất núi nên học múa khèn là bài học quan trọng để giữ gìn bản sắc dân tộc. Vì thế, hằng ngày ông truyền dạy cho các con những bài khèn mà ông đã luyện tập thành thục qua nhiều năm.

Trên khoảng sân rộng, ông Thào Chính Phà và con trai Thào Chẩn Vang (12 tuổi) biểu diễn cho chúng tôi xem những bài múa khèn thường dùng trong các lễ hội của người Mông. Bước đi uyển chuyển, lúc nhanh thoăn thoắt, lúc khoan thai, kết hợp với động tác tay múa cây khèn điêu luyện, ông Thào Chính Phà thể hiện là một nghệ nhân khèn thực thụ. Học theo bố, cậu bé Thào Chẩn Vang cũng đã biết múa khèn và tỏ ra rất say mê với nghệ thuật này.

Theo ông Phà, múa khèn khó nhất là những bài vừa kết hợp múa vừa kết hợp thổi sao cho hay, âm thanh lúc trầm, lúc bổng, không bị ngắt quãng. Để làm được điều đó phải học cách lấy hơi, giữ hơi trong khi chân vẫn di chuyển, tay bấm các lỗ phím điều chỉnh âm thanh. Có bài múa khèn dài tới 30 phút, nếu không có sức khỏe và luyện tập thường xuyên thì không múa đẹp được.

Không chỉ dạy múa khèn cho các con, trong những năm qua, ông Thào Chính Phà còn dạy cho nhiều người trên địa bàn xã Tả Ngài Chồ biết múa khèn Mông. Dịp hè, ông thường nhận lời mời của các trường tổ chức lớp dạy múa khèn cho học sinh.

“Những điệu múa khèn là tài sản tinh thần quan trọng của người Mông, không thể để mất đi. Tôi già rồi, điều mong muốn nhất là truyền lại cho thế hệ sau những bài khèn của cha ông để giữ gìn bản sắc dân tộc”, ông Thào Chính Phà chia sẻ.