Giữ nghề truyền thống nhờ đưa nông đặc sản lên chợ mạng

Nắm bắt được xu thế tiêu dùng trên chợ mạng, bên cạnh sản xuất đơn hàng cho các cửa hàng, chợ truyền thống, nhiều chủ cơ sở sản xuất, HTX của tỉnh Bắc Giang đã tích cực đưa thông tin, hình ảnh nông sản lên chợ trực tuyến và các sàn giao dịch thương mại điện tử.

Đưa đặc sản lên chợ mạng

Đơn cử như tại HTX Sản xuất, kinh doanh nông sản sạch Đa Mai (TP Bắc Giang), các sản phẩm như bún khô, bún tươi đóng gói đã có mặt tại Shopee.vn, facebook, zalo... Trung bình mỗi ngày, các thành viên của HTX tiêu thụ khoảng 8-9 tấn bún tươi, chủ yếu cung cấp tại thị trường trong tỉnh. Riêng sản phẩm bún khô hiện được khách hàng nhiều tỉnh, thành biết đến, đặt mua qua kênh trực tuyến với số lượng ngày càng lớn.

Còn tại xã Hương Sơn (huyện Lạng Giang) có 56% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, sống dựa và sản xuất nông nghiệp như trồng dứa và chăn nuôi gà thả đồi.

Bắc Giang là địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Để khai thác thế mạnh này, mở rộng diện tích trồng dứa và nuôi gà, HTX Dứa sạch Hương Sơn và HTX Gà núi Hương Sơn với các thành viên chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số không chỉ được hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc cây trồng, vật nuôi mà còn được kết nối tiêu thụ sản phẩm, đào tạo đưa nông sản lên các chợ trực tuyến. Nhờ đó đầu ra nông sản được thuận lợi, giá bán cao hơn so với thị trường.

Còn tại HTX Nấu rượu gạo truyền thống Núi Huyền ở xã Bắc Lũng (huyện Lục Nam) nhờ tận dụng chợ trực tuyến, bán hàng online đi liền với việc đảm bảo các loại giấy tờ trong quy trình sản xuất, đến nay, HTX đã có đầu ra ổn định.

Bà Nguyễn Thị Lâm, Giám đốc HTX Nấu rượu gạo truyền thống Núi Huyền cho biết địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số nhưng trước đây, các hộ chỉ sản xuất bán cho khách tại địa phương, chất lượng sản phẩm không đồng đều.

Từ khi tham gia HTX và được hướng dẫn ứng dụng thương mại điện tử, các hộ phải tuân theo đúng quy trình sản xuất, đặc biệt phải sử dụng nước từ núi Huyền Đinh, men thuốc bắc và sử dụng củi để nấu. Việc giới thiệu quy trình sản xuất, hình ảnh sản phẩm, cách chế biến lên mạng giúp HTX minh bạch nguồn gốc xuất xứ sản phẩm. Nhờ đó chất lượng nâng lên, sản phẩm đã được nhiều nhà hàng, khách sạn trong vào ngoài tỉnh đặt mua.

Xây dựng hạ tầng thương mại điện tử

Theo thống kê của Liên minh HTX tỉnh, Bắc Giang hiện có khoảng 150 HTX ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Trong đó, khoảng 50 HTX được hình thành và đang hoạt động tại các thôn, xã đặc biệt khó khăn.

Qua đánh giá, các HTX đã khai thác tốt lợi thế, phát triển ổn định và giữ được nghề truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số thông qua áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và thương mại điện tử vào khâu bán hàng.

Nhằm khai thác tối đa lợi thế tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, Liên minh HTX tỉnh đã phối hợp với các địa phương, Viện Phát triển Kinh tế hợp tác (Liên minh HTX Việt Nam) tổ chức một số lớp đào tạo tập huấn về chuyển đổi số, xây dựng chợ trực tuyến cho người dân, HTX.

Ứng dụng thương mại điện tử giúp nông đặc sản của Bắc Giang rộng đường tiêu thụ.

Tại các lớp học này, người dân và HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được nâng cao về các vấn đề như quản trị gian hàng thương mại điện tử - kinh doanh trên Internet, được đi học tập kinh nghiệm việc ứng dụng và đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử tại một số địa phương khác.

Cụ thể như một số HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở huyện Lục Ngạn đã được đi thực tế về xây dựng chợ trực tuyến, ứng dụng thương mại điện từ ở HTX Chè Hảo Đạt và HTX Miến Việt Cường (Thái Nguyên). Từ đây, các HTX ở huyện Lục Ngạn đã được tiếp cận, thấy được tiện lợi, hiệu quả với việc chuyển đổi số...

Theo Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang, qua hướng dẫn của Liên minh HTX Việt Nam và UBND tỉnh, Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang đã phối kết hợp với một số đơn vị như Viện Kinh tế Hợp tác xây dựng Kế hoạch hỗ trợ xây dựng và duy trì chợ sản phẩm trực tuyến vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Trong đó, tập trung hỗ trợ các HTX ở huyện Sơn Động, huyện Lục Ngạn và huyện Lục Nam.

Bên cạnh vấn đề chuyển đổi số, các lớp tập huấn cũng hướng đến hỗ trợ người dân, HTX vùng dân tộc và miền núi sản xuất theo chuỗi giá trị để thuận lợi trong việc gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm trên các chợ trực tuyến. Đây là điều kiện thuận lợi nhằm đa dạng hóa sinh kế cho đối tượng hộ nghèo, cận nghèo và một số hộ không thuộc hộ nghèo ở xã, thôn đặc biệt khó khăn.

Ngay như tại HTX Yên Sơn (huyện Sơn Động) được thành lập với 7 thành viên là những hộ đồng bào dân tộc thiểu số. Hiện một số khâu trong quảng bá, tiêu thụ cây giống đã được thành viên ứng dụng thương mại điện tử. Đi liền với đó, thành viên HTX thường xuyên trao đổi kỹ thuật, chia sẻ khách hàng để mở rộng sản xuất kinh doanh.

Bàn đạp phát triển HTX

Có thể thấy, việc ứng dụng công nghệ số, đưa hàng hóa lên chợ trực tuyến đang làm bàn đạp cho sự phát triển kinh tế tập thể, HTX ở Bắc Giang. Đây cũng là lực đẩy thúc đẩy kinh tế xã hội địa phương, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Đặc biệt, trên cơ sở trang thương mại điện tử của Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang đã bố trí kinh phí để trang bị các thiết bị vận hành và phục vụ hỗ trợ HTX tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, bố trí cán bộ hỗ trợ các HTX thiết kế nhãn mác, nhãn hiệu, thương hiệu, xử lý ảnh sản phẩm trước khi đưa lên chợ sản phẩm trực tuyến.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện có một số khó khăn, như: ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh (vùng 2, vùng 3), nhìn chung trình độ của người dân còn hạn chế nhất định.

Bắc Giang có nhiều nông đặc sản nhưng một trong những khâu khó trong tiêu thụ trực tuyến là đa số sản phẩm chưa có bao bì, nhãn mác, thương hiệu, nhãn hiệu...

Do đó, ngoài sự nỗ lực của Liên minh HTX tỉnh với sự hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam, rất cần các cấp ủy đảng, chính quyền và các đoàn thể vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tiếp tục tuyên truyền, hỗ trợ để cán bộ và nhân dân, thành viên HTX nâng cao nhận thức và tích cực hưởng ứng, tham gia “Chợ sản phẩm trực tuyến”, góp phần phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh nhằm không để ai bị bỏ lại phía sau.

Liên minh HTX tỉnh cũng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các địa phương, cơ quan liên quan để nắm bắt và tháo gỡ các khó khăn trong triển khai, vận hành các gian hàng chợ trực tuyến của HTX.

Tùng Lâm