Gỡ điểm nghẽn hậu sắp xếp tổ chức bộ máy
>>> Bài 1: Chủ động, quyết liệt
Thực hiện chủ trương của Trung ương về một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đến nay, Đồng Nai đã cơ bản hoàn thành các mục tiêu được xác định trong Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII. Tuy nhiên “hậu” sắp xếp, tinh gọn bộ máy đã phát sinh những “điểm nghẽn” cần tiếp tục nghiên cứu để có giải pháp điều chỉnh.
Để sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả đúng tinh thần Nghị quyết 18-NQ/TW, cả hệ thống chính trị trong tỉnh đã vào cuộc với quyết tâm chính trị cao. Đến nay, toàn tỉnh đã giảm được hơn 200 phòng trực thuộc cấp sở, cấp chi cục và thuộc đơn vị sự nghiệp; giảm gần 400 lãnh đạo cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập.
Qua sắp xếp tổ chức bộ máy, bước đầu giúp bộ máy bớt cồng kềnh, nhiều tầng, nhiều khâu trung gian và khắc phục tình trạng chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ.
Những kết quả tích cực
Ủy viên Ban TVTU, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Đặng Minh Nguyệt cho biết, đến nay, Đồng Nai đã hoàn thành mục tiêu sắp xếp, kiện toàn tổ chức, đầu mối bên trong các sở, ban, ngành, đoàn thể theo hướng giảm dần đầu mối, giảm cấp trung gian, giảm cấp phó. Đồng thời, triển khai thí điểm thực hiện một số mô hình mới về tổ chức bộ máy và kiêm nhiệm chức danh đối với những nơi đủ điều kiện; rà soát, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã và sắp xếp, sáp nhập các ấp, khu phố không đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định; giảm được 10% biên chế viên chức so với năm 2015.
Ủy viên Ban TVTU, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy ĐẶNG MINH NGUYỆT cho biết, khi triển khai Nghị quyết 18 và Nghị quyết 19-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương khóa XII, Ban TVTU đã thống nhất, quá trình thực hiện phải có trọng tâm, trọng điểm, có lộ trình, bước đi vững chắc, đáp ứng yêu cầu cả trước mắt và lâu dài. Những việc đã rõ, cần thực hiện thì thực hiện ngay; những việc mới, chưa được quy định, hoặc những việc đã có quy định nhưng không còn phù hợp thì mạnh dạn thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, từng bước hoàn thiện, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội.
Theo Ủy viên Ban TVTU, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Phạm Xuân Hà, trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế theo Nghị quyết 18-NQ/TW và kế hoạch của Tỉnh ủy, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy có 34 biên chế và 6 phòng chuyên môn, nay sắp xếp lại còn 3 phòng chuyên môn và 28 biên chế. Để việc sắp xếp tổ chức bộ máy và tinh giản biên chế đạt yêu cầu đề ra, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã xây dựng đề án vị trí việc làm để xác định rõ và cụ thể hơn chức năng, nhiệm vụ của phòng chuyên môn và từng thành viên trong cơ quan. Theo đó, khối lượng công việc ngày càng nhiều nhưng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã chủ động động viên một số trường hợp không đáp ứng yêu cầu vị trí việc làm thì chuyển công tác hoặc được cơ quan bố trí công việc khác.
Phó bí thư thường trực Huyện ủy Thống Nhất Nguyễn Huy Du cho hay, thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Thống Nhất đã thực hiện 3 mô hình nhất thể hóa chức danh lãnh đạo, gồm: trưởng ban tuyên giáo huyện ủy kiêm giám đốc trung tâm chính trị huyện, trưởng ban dân vận huyện ủy kiêm chủ tịch ủy ban MTTQ Việt Nam huyện và trưởng ban tổ chức huyện ủy kiêm trưởng phòng nội vụ huyện.
Các cơ quan thực hiện mô hình kiêm nhiệm chức danh người đứng đầu đã cụ thể hóa chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác bằng các quy chế làm việc của cơ quan, phân công cụ thể rõ ràng nhiệm vụ cho từng cán bộ, công chức, phù hợp trình độ năng lực, sở trường công tác của mỗi người.
Người đứng đầu cơ quan thực hiện mô hình nhất thể hóa chức danh lãnh đạo, khối lượng công việc rất nhiều nhưng luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có khả năng quán xuyến, tổng hợp, khái quát, quản lý đơn vị. Hàng năm, các cơ quan thực hiện mô hình nhất thể hóa chức danh lãnh đạo đều được Ban Thường vụ Huyện ủy Thống Nhất đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên.
Tác động tốt vào sự phát triển của tỉnh
Theo báo cáo của Tỉnh ủy, thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW, Đồng Nai đã thí điểm mô hình mới về thu gọn tổ chức bộ máy và kiêm nhiệm chức danh lãnh đạo. Đến nay, tỉnh đã sắp xếp lại Văn phòng Tỉnh ủy phục vụ chung cho các cơ quan tham mưu giúp việc của Tỉnh ủy, như chuyển bộ phận kế toán, thủ quỹ, lưu trữ, lái xe và phục vụ ở từng ban Đảng về Văn phòng Tỉnh ủy, qua đó giảm được 18 người ở các ban Đảng.
Dù Đồng Nai không có xã nào không đạt chuẩn về diện tích và quy mô dân số theo quy định nhưng để xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành, Đồng Nai đã giải thể xã Suối Trầu. Đồng thời, sáp nhập các ấp, khu phố, giảm từ 962 ấp, khu phố còn 934 ấp, khu phố.
Đồng thời, triển khai các mô hình: trưởng ban tuyên giáo huyện ủy, thành ủy đồng thời làm giám đốc trung tâm chính trị cấp huyện; trưởng ban dân vận đồng thời làm chủ tịch ủy ban MTTQ Việt Nam cấp huyện ở 11/11 huyện, thành phố; trưởng ban tổ chức đồng thời làm trưởng phòng nội vụ cấp huyện ở 5/11 huyện, thành phố; chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp ủy đồng thời làm chánh thanh tra cấp huyện ở 2/11 huyện, thành phố; bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch HĐND ở 1/11 huyện, thành phố và 92/170 xã, phường, thị trấn; bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND ở 23/170 cấp xã; bí thư chi bộ đồng thời là trưởng ấp, khu phố ở 486/934 ấp, khu phố.
Cùng với thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW, thực hiện chỉ thị của Bộ Chính trị về lãnh đạo cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, toàn tỉnh đã giảm 672 đại biểu HĐND so với nhiệm kỳ 2016-2021 (chủ yếu giảm ở cấp xã, với 627 đại biểu).
Đối với sắp xếp tổ chức bên trong các sở, ngành, đơn vị của tỉnh, đã giảm 38 đầu mối trực thuộc sở, ngành; giảm 46 phòng trực thuộc chi cục và ban trực thuộc sở, qua đó đã giảm 105 lãnh đạo cấp phòng thuộc sở và 52 lãnh đạo cấp phòng thuộc chi cục.
Song song với sắp xếp tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, tỉnh đã tổ chức lại đơn vị sự nghiệp theo Nghị quyết 19-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương khóa XII. Kết quả, giảm 1 đơn vị sự nghiệp thuộc UBND tỉnh; giảm 88 đơn vị sự nghiệp thuộc sở, ngành, đoàn thể tỉnh, UBND cấp huyện và giảm 286 đầu mối trực thuộc đơn vị sự nghiệp. Đồng thời, sắp xếp các ban chỉ đạo, ban quản lý dự án; thực hiện mô hình trung tâm hành chính công, cơ chế một cửa, một cửa liên thông hiện đại, tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân khi làm thủ tục hành chính.
Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Hồ Thanh Sơn cho rằng, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị ở Đồng Nai đã được sắp xếp đảm bảo theo hướng tinh gọn, giảm nhiều đầu mối, cấp trung gian, giảm số lượng lãnh đạo. Qua sắp xếp đã phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ từng đơn vị, khắc phục dần tình trạng trùng lắp, chồng chéo giữa một số cơ quan và tập trung được các nguồn lực. Số lượng biên chế được bố trí phù hợp với yêu cầu, hầu hết đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có trình độ chuyên môn, đảm bảo đạt chuẩn theo quy định của ngạch công chức. Hiện nay tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức ở Đồng Nai có trình độ đại học trở lên chiếm hơn 68% (tăng 8,21% so với năm 2017); trình độ trung cấp lý luận chính trị trở lên gần 22% (tăng 6,5%).
Việc sắp xếp tổ chức bộ máy đã góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phát triển của địa phương. Cụ thể năm 2022, tổng sản phẩm quốc nội trên địa bàn tỉnh tăng 9,22% (đứng thứ 2 khu vực Đông Nam bộ và thứ 4 cả nước); thu ngân sách nhà nước đạt gần 63 ngàn tỷ đồng (tăng gần 15 ngàn tỷ đồng so với năm 2017), Đồng Nai là một trong 10 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương dẫn đầu cả nước về thu ngân sách, đóng góp lớn cho ngân sách quốc gia.