Gỡ vướng trong thực thi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025

Sáng ngày 9/9, Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh quốc (ACCA) chính thức khai mạc chuỗi hội thảo chuyên sâu "Cập nhật và tháo gỡ vướng mắc về chính sách thuế mới 2025 - Các vấn đề thực tiễn của doanh nghiệp".

Sau phần trình bày những điểm mới về Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 2025, chuyên gia Phan Vũ Hoàng - Phó Tổng Giám đốc, Dịch vụ tư vấn thuế và pháp lý tại Deloitte Việt Nam, Trưởng ban cố vấn chuyên môn thuế và pháp lý của ACCA tại Việt Nam đã giải đáp nhiều thắc mắc, băn khoăn của doanh nghiệp liên quan đến Luật Thuế TNDN 2025 và các quy định liên quan.

Về hạn mức thanh toán không dùng tiền mặt, ông Hoàng nhấn mạnh, doanh nghiệp nên chủ động áp dụng hạn mức 5 triệu đồng ngay từ ngày 1/7/2025. Mặc dù Luật Thuế TNDN có hiệu lực từ 1/10/2025, nhưng việc tuân thủ hạn mức 5 triệu đồng từ sớm sẽ bảo đảm chi phí được trừ cho cả thuế giá trị gia tăng (GTGT) và TNDN.

"Việc cố gắng tranh luận để áp dụng hạn mức cũ cho thuế TNDN đến 1/10/2025 sẽ tạo ra rủi ro không đáng có, bởi nếu thanh toán trên 5 triệu đồng bằng tiền mặt, chi phí đầu vào sẽ không được khấu trừ GTGT, ảnh hưởng đến tổng thể lợi ích của doanh nghiệp", chuyên gia khuyến nghị.

Chuyên gia Phan Vũ Hoàng giải đáp nhiều thắc mắc, băn khoăn của doanh nghiệp liên quan đến Luật Thuế TNDN 2025 và các quy định liên quan.

Đối với các thắc mắc về thuế suất 2% cho chuyển nhượng vốn khi chủ sở hữu không trực tiếp điều hành, ông Hoàng cho biết, theo dự thảo nghị định hướng dẫn thuế TNDN (Khoản 2 Điều 11), doanh nghiệp nước ngoài sở hữu trực tiếp doanh nghiệp tại Việt Nam nhưng chỉ theo hình thức đầu tư danh mục, mà không can thiệp vào hoạt động điều hành hàng ngày hay chiến lược sẽ phải chịu mức thuế 2% trên giá bán khi chuyển nhượng vốn.

Tuy nhiên, nếu chủ sở hữu nước ngoài trực tiếp điều hành hoạt động tại Việt Nam, mức thuế 20% trên thu nhập (lãi) vẫn sẽ được áp dụng. Ông Hoàng lưu ý, khái niệm "không trực tiếp điều hành" vẫn cần được làm rõ thêm trong các văn bản hướng dẫn chi tiết.

Về việc thuế nhà thầu của hợp đồng tính giá Gross có được tính vào chi phí được trừ hay không, chuyên gia khẳng định quy định này không thay đổi so với hiện hành. Nếu hợp đồng được ký theo giá Gross (giá gộp) hoặc không quy định rõ, giá trị trên hợp đồng sẽ được tính là chi phí khấu trừ của công ty, bởi thuế nhà thầu là khoản công ty khấu trừ từ doanh nghiệp nước ngoài.

Ngược lại, nếu hợp đồng theo giá Net (mức giá cuối cùng khách hàng phải trả sau khi trừ đi các loại thuế, phí dịch vụ), điều khoản này phải được ghi rõ trong hợp đồng thì khoản thuế nhà thầu mà công ty Việt Nam chịu thay cho bên nước ngoài mới được khấu trừ.

Ông Hoàng đặc biệt lưu ý, nếu hợp đồng không ghi rõ là "Net" nhưng công ty vẫn tự nguyện chịu thuế nhà thầu, khoản chi phí này sẽ không được trừ.

Các câu hỏi khác liên quan đến ưu đãi thuế TNDN cho dự án mở rộng, việc giám đốc sử dụng thẻ tín dụng cá nhân thanh toán chi phí cho công ty và công ty hoàn trả vào tài khoản cá nhân, hay thời điểm áp dụng thuế nhà thầu cũng đã được chuyên gia giải đáp chi tiết.

Cụ thể, đối với ưu đãi thuế TNDN cho dự án mở rộng, ông Hoàng nhấn mạnh doanh nghiệp cần kiểm tra kỹ điều kiện để xác định liệu dự án mở rộng có còn được hưởng ưu đãi theo luật mới hay không, đặc biệt là các tiêu chí về địa bàn và ngành nghề, vốn có thể bị siết chặt hơn. Nếu dự án mở rộng vẫn được hưởng ưu đãi, doanh nghiệp cần xem xét thời điểm thực hiện mở rộng. Trường hợp dự án mở rộng trước 1/10/2025, doanh nghiệp có thể lựa chọn áp dụng ưu đãi như dự án mới hoặc áp dụng ưu đãi của dự án gốc.

Tuy nhiên, nếu việc mở rộng diễn ra từ 1/10/2025, quyền lựa chọn này sẽ không còn. Trong mọi trường hợp, chuyên gia khuyên rằng nếu dự án gốc đã chấm dứt hoạt động và chuyển toàn bộ tài sản sang dự án mở rộng, doanh thu sẽ được xem xét ưu đãi theo dự án mở rộng mà không cần bóc tách riêng.

Về trường hợp giám đốc sử dụng thẻ tín dụng cá nhân để thanh toán chi phí cho công ty và công ty chuyển khoản hoàn trả vào tài khoản cá nhân giám đốc, ông Hoàng khẳng định điều này vẫn được chấp nhận là chi phí được trừ, nhưng với điều kiện rõ ràng. Việc cá nhân chi trả hộ phải được quy định cụ thể trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc quy chế tài chính của công ty, bao gồm cả các khoản chi được phép và cấp bậc được quyền chi. Hơn nữa, từ 1/7/2025, nếu giám đốc thanh toán bằng tiền mặt (thay vì thẻ tín dụng), khoản chi đó phải dưới 5 triệu đồng để được ghi nhận.

Liên quan đến thời điểm áp dụng thuế nhà thầu, chuyên gia đính chính rằng, thuế nhà thầu sẽ vẫn tiếp tục áp dụng chứ không bị bãi bỏ. Các thay đổi chủ yếu liên quan đến quy định áp dụng cho từng loại thuế.

Theo đó, thuế GTGT nhà thầu sẽ áp dụng theo Thông tư 69 từ 1/7/2025. Đối với thuế TNDN nhà thầu, từ 1/7/2025 đến hết 30/9/2025 vẫn áp dụng theo Thông tư 103, và từ 1/10/2025 sẽ chuyển sang áp dụng theo thông tư mới hướng dẫn thuế TNDN. Ngoài ra, một số quy định còn lại trong Thông tư 103 và Thông tư 80 (về quản lý thuế và thương mại điện tử) vẫn sẽ tiếp tục có hiệu lực, tạo nên một bức tranh phức tạp đòi hỏi doanh nghiệp phải nắm bắt tổng thể...

Với những chia sẻ cụ thể và thực tiễn từ chuyên gia Phan Vũ Hoàng, các doanh nghiệp tham gia sự kiện đã nắm bắt được những thay đổi quan trọng về chính sách thuế, các quy định mới và những lưu ý liên quan đến thuế thu nhập doanh nghiệp.

Thu An