Nhiều điểm mới trong Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân

Tại hội thảo chuyên sâu "Cập nhật và tháo gỡ vướng mắc về chính sách thuế mới 2025 - Các vấn đề thực tiễn của doanh nghiệp" do Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh quốc (ACCA) tổ chức chiều ngày 9/9, bà Nguyễn Thị Thanh Huyền - Phó Tổng giám đốc Dịch vụ Tư vấn Thuế, EY Consulting Vietnam đã chia sẻ những thông tin hữu ích về dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Theo kế hoạch, Quốc hội sẽ xem xét và thông qua dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 10 vào tháng 10/2025. Luật dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, riêng Điều 8 về biểu thuế lũy tiến và các quy định liên quan đến cá nhân kinh doanh sẽ áp dụng từ 1/1/2029 nhằm bảo đảm thống nhất trong quyết toán thuế và tránh xáo trộn hệ thống phần mềm.

Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) phiên bản mới nhất (ngày 29/8) gồm 4 chương, 28 điều, trong đó sửa đổi và hoàn thiện 7 nội dung, bổ sung 3 nội dung mới và lược bỏ 2 nội dung để chuyển sang các văn bản pháp luật khác.

Bà Huyền cho biết, điểm nổi bật của dự thảo là việc mở rộng phạm vi thu nhập chịu thuế đối với cá nhân kinh doanh như môi giới, đại lý, hợp tác kinh doanh, thương mại điện tử và nền tảng số; bổ sung các khoản thù lao, lợi ích bằng tiền hoặc hiện vật vào nhóm thu nhập từ tiền lương, tiền công.

Bà Nguyễn Thị Thanh Huyền - Phó Tổng giám đốc Dịch vụ Tư vấn Thuế, EY Consulting Vietnam.

Dự thảo cũng thay đổi cách tính thuế đối với chuyển nhượng vốn khi không xác định được giá mua bằng mức 2% trên giá bán, thống nhất áp dụng cho cả cá nhân cư trú và không cư trú. Với thừa kế và quà tặng, ngưỡng chịu thuế được nâng từ 10 lên 20 triệu đồng, đồng thời mở rộng đối tượng chịu thuế sang một số tài sản khác, trong đó có cả tài sản số.

Đối với cá nhân kinh doanh, dự thảo nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế từ 100 lên 200 triệu đồng/năm, bỏ thuế khoán từ 1/1/2026 và khuyến khích chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp. Bên cạnh đó, một mức thuế suất 17% tương tự như doanh nghiệp nhỏ và vừa được đề xuất áp dụng cho cá nhân kinh doanh, trong khi các dịch vụ nội dung số, trò chơi điện tử, quảng cáo… có thể bị nâng thuế suất từ 2% lên 5%, hiện vẫn đang gây tranh luận.

Về các khoản giảm trừ, hai phương án được đưa ra cho giảm trừ gia cảnh, trong đó phương án tăng lên 15,5 triệu đồng/tháng cho bản thân và 6,2 triệu đồng/tháng cho người phụ thuộc nhận được nhiều ủng hộ.

Đặc biệt, thay vì "ghi cứng" trong luật, mức giảm trừ gia cảnh sẽ giao Chính phủ quy định để linh hoạt điều chỉnh khi có biến động kinh tế.

Ngoài ra, các khoản đóng góp bảo hiểm theo Luật BHXH mới, quỹ hưu trí bổ sung và bảo hiểm nhân thọ cũng được tính vào giảm trừ, với khả năng nâng mức trần lên tương tự Luật Thuế TNDN (3 triệu đồng/tháng).

"Điểm mới mang tính nhân văn là mở rộng giảm trừ cho các khoản chi y tế, giáo dục của người nộp thuế và người phụ thuộc", bà Huyền nhìn nhận.

Biểu thuế TNCN cũng được rút gọn từ 7 bậc xuống 5 bậc, bỏ mức 10% và 20%, đồng thời nâng ngưỡng chịu thuế từ 5 lên 10 triệu đồng/tháng sau khi giảm trừ.

"Điều này giúp người nộp thuế ở cả nhóm thu nhập thấp và cao đều được lợi, mức giảm có thể lên tới hơn 2 triệu đồng mỗi tháng với những người ở bậc cao nhất", chuyên gia đánh giá.

Song song, dự thảo bổ sung nhiều loại thu nhập mới như chuyển nhượng tên miền quốc gia, tín chỉ carbon, biển số ô tô, tài sản số và một số quyền tài sản khác.

Về miễn thuế, nhiều khoản thu nhập được đưa vào diện này như chi trả từ quỹ hưu trí tự nguyện, thu nhập từ chuyển nhượng tín chỉ carbon, tiền lương trong quá trình thực hiện nhiệm vụ khoa học công nghệ hay đổi mới sáng tạo, cũng như thu nhập từ các dự án ODA không hoàn lại, nhằm khuyến khích đổi mới sáng tạo và tránh đánh thuế trùng.

Ngoài ra, dự thảo còn có chính sách ưu đãi cho nhân lực công nghệ cao, quy định về điều chỉnh thu nhập vãng lai, chứng từ khấu trừ thuế và tiền ăn ca, đồng bộ dữ liệu định danh.

Dự thảo cũng quy định về hoạt động thanh tra, quyết toán, rà soát thu nhập, đăng ký người phụ thuộc, chính sách lương, phụ cấp và công tác phí...

"Những thay đổi trong dự thảo lần này không chỉ tiệm cận với thực tiễn phát triển của nền kinh tế số mà còn thể hiện tính nhân văn, tạo điều kiện cho cá nhân kinh doanh chuyển đổi lên mô hình bền vững, đồng thời khuyến khích đầu tư, nghiên cứu, đổi mới sáng tạo", Phó Tổng giám đốc Dịch vụ Tư vấn Thuế, EY Consulting Vietnam nhấn mạnh.

Hiện dự thảo vẫn đang trong quá trình lấy ý kiến rộng rãi trước khi được Quốc hội thông qua vào tháng 10 tới.

Thu An