GÓC NHÌN: THÀNH CÔNG KỲ HỌP THỨ 6 - GÓP PHẦN THÚC ĐẨY HOÀN THÀNH CÁC NHIỆM VỤ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI QUAN TRỌNG CỦA ĐẤT NƯỚC

Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV là kỳ họp giữa nhiệm kỳ, nên Quốc hội xem xét, quyết định nhiều nội dung rất quan trọng như: các báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2023; xem xét và quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2024, trong đó, đặc biệt là có phương án cải cách tiền lương từ 01/7/2024; xem xét tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2023, quyết định kế hoạch đầu tư công năm 2024; xem xét Kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm 2024 – 2026. Đồng thời, xem xét các báo cáo đánh giá giữa nhiệm kỳ kết quả triển khai thực hiện các kế hoạch 05 năm giai đoạn 2021 - 2025 về phát triển kinh tế - xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, đầu tư công trung hạn, tài chính quốc gia và vay, trả nợ công….

Tại kỳ họp này, Quốc hội đã thông qua 07 luật, 09 nghị quyết. Về cơ bản các dự thảo luật và nghị quyết được các cơ quan soạn thảo, thẩm tra đúng quy trình. Các phiên thảo luận tại Hội trường và thảo luận Tổ, các đại biểu đóng góp ý kiến tập trung vào các nội dung trọng tâm, những vấn đề bất cập trong thực tiễn đang đặt ra. Nội dung giải trình, tiếp thu các dự án luật, nghị quyết có tính thuyết phục cao, có căn cứ, cơ sở để triển khai thực hiện trong thực tiễn, tạo được sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và hội nhập quốc tế.

Đối với dự án luật, có tác động đến nhiều lĩnh vực đời sống, kinh tế, xã hội; được cử tri và Nhân dân đặc biệt quan tâm nhưng còn nhiều ký kiến khác nhau, Quốc hội đã thận trọng xem xét chưa thông qua như Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) để tiếp tục được Quốc hội xem xét kỹ lưỡng trong kỳ họp gần nhất, để khi Luật được thông qua sẽ khả thi trong cuộc sống.

Các tài liệu, hồ sơ dự án luật trình Quốc hội khá đầy đủ, tiếp tục góp phần nâng cao chất lượng công tác lập pháp của Quốc hội. Tuy nhiên, cần tiếp tục nâng cao chất lượng soạn thảo các dự án luật trước khi đưa ra trình Quốc hội cho ý kiến, kể cả về nội dung và kỹ thuật lập pháp; các cơ quan soạn thảo nên có đánh giá sâu hơn về tác động của dự án luật đối với đối tượng bị điều chỉnh để đảm bảo tính lâu dài của các dự án luật, đặc biệt là tính khả thi của các quy định và phù hợp với các vấn đề đặt ra trong thực tiễn; thống nhất cách dùng từ ngữ trong các điều, khoản tránh tình trạng các nội dung quy định chung chung và chờ quá nhiều hướng dẫn thi hành…

Đối với các báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2023, quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2024; các báo cáo đánh giá giữa nhiệm kỳ về kết quả triển khai thực hiện các kế hoạch 05 năm giai đoạn 2021 - 2025 về phát triển kinh tế - xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, đầu tư công trung hạn, tài chính quốc gia và vay, trả nợ công, trên cơ sở báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội đã nghiên cứu, tập trung phân tích cụ thể, đánh giá khách quan, sát thực, toàn diện, thẳng thắn về kết quả đạt được, hạn chế, khó khăn, nhất là trong việc thực hiện các chỉ tiêu kinh tế - xã hội, việc hoàn thành mục tiêu tăng trưởng cả năm; giải ngân vốn đầu tư công, rủi ro trên thị trường tài chính, tiền tệ, các vấn đề về văn hóa, lao động, an sinh xã hội…; làm rõ trách nhiệm, nguyên nhân khách quan, chủ quan cả trong công tác tổ chức thực hiện và những vấn đề liên quan đến chính sách, thể chế, pháp luật; những khó khăn hạn chế của nội tại nền kinh tế; dự báo sát với tình hình thời gian tới, từ đó, đề xuất giải pháp thiết thực, kịp thời tạo tiền đề thực hiện tốt Kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước. Đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện các kế hoạch 05 năm giai đoạn 2021 - 2025 về phát triển kinh tế - xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, đầu tư công trung hạn, tài chính quốc gia và vay, trả nợ công.

Quốc hội đã xem xét các báo cáo về công tác tư pháp; công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; công tác phòng, chống tham nhũng, tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án năm 2023. Các báo cáo được chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu, nội dung báo cáo đã đánh giá toàn diện, sâu sắc, những kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại cần khắc phục.

Về chất vấn và trả lời chất vấn: Phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 6 được tiến hành trong thời gian 2,5 ngày, với phạm vi nội dung rất rộng, liên quan đến 21 lĩnh vực, gồm những vấn đề lớn, quan trọng, phản ánh mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội.

Đây là lần đầu trong nhiệm kỳ khóa XV, và là lần thứ tư kể từ khi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm 2015 có hiệu lực, Quốc hội tiến hành chất vấn các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội khóa XIV, và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, về chất vấn đối với các lĩnh vực. Điều này, thể hiện Quốc hội ngày càng hoạt động đi vào thực chất.

Với phương châm tiếp tục đổi mới phương thức, cách thức tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn, các cơ quan của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã triển khai rất sớm công tác chuẩn bị, để việc lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn bảo đảm kỹ lưỡng; có sự điều chỉnh linh hoạt thời lượng dành cho từng nhóm lĩnh vực được chất vấn bám sát những vấn đề thực tiễn đặt ra và tâm tư, nguyện vọng, mong muốn của Nhân dân và cử tri.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trả lời chất vấn của các ĐBQH tại Kỳ họp thứ 6.

Qua các phiên chất vấn cho thấy các vị đại biểu Quốc hội đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, nghiên cứu kỹ các báo cáo, đặt câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, có trọng tâm, đi thẳng vào vấn đề; có sự đối thoại, tranh luận thẳng thắn, mang tính xây dựng; sử dụng, tận dụng tối đa, hiệu quả thời gian để chất vấn và làm rõ thêm vấn đề; góp phần tăng tính dân chủ, pháp quyền trong hoạt động của Quốc hội. Thành viên Chính phủ, Trưởng ngành nắm chắc thực trạng của ngành, lĩnh vực phụ trách, trả lời thẳng thắn, giải trình nghiêm túc, làm sáng tỏ nhiều vấn đề và đề ra giải pháp để khắc phục.

Tuy nhiên, trong từng lĩnh vực, bên cạnh những kết quả đã đạt được, báo cáo của các cơ quan và chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội tại kỳ họp cũng chỉ rõ việc triển khai một số nghị quyết, nhiệm vụ còn chậm, một số nội dung, chỉ tiêu trong các nghị quyết chưa hoàn thành, chưa đạt yêu cầu, chậm chuyển biến, chưa được giải quyết dứt điểm hoặc còn khó khăn, vướng mắc, cần phải được khắc phục, tháo gỡ, giải quyết dứt điểm trong thời gian tới.

Về kết quả rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo quy định tại Nghị quyết số 101/2023/QH15 về Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV. Báo cáo của Chính phủ đã bám sát mục đích, yêu cầu của việc rà soát và bảo đảm chất lượng. Đặc biệt, trong lần rà soát này, kết quả rà soát đã được nghiên cứu, đánh giá, cho ý kiến độc lập bởi các Bộ, ngành theo phạm vi quản lý nhà nước và các cơ quan của Quốc hội theo lĩnh vực phụ trách; các nội dung có mâu thuẫn, chồng chéo, những vấn đề có vướng mắc, bất cập được thể hiện trong Báo cáo và các phụ lục còn được tổng hợp trên cơ sở kế thừa kết quả của các đợt rà soát chuyên đề trước đây nhưng chưa được xử lý, cơ bản có sự thống nhất, đồng thuận giữa cơ quan, tổ chức rà soát với cơ quan quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực mà văn bản đó điều chỉnh và các cơ quan của Quốc hội.

Về kết quả thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Các chính sách của Nghị quyết số 43/2022/QH15 đã có tác động tích cực, góp phần tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy phục hồi kinh tế, có đóng góp quan trọng trong các kết quả KTXH đạt được trong năm 2022, 2023, đưa đất nước ra khỏi giai đoạn khó khăn, được cử tri, Nhân dân đánh giá cao và cộng đồng quốc tế ghi nhận.

Về xem xét các báo cáo về kiến nghị của cử tri, kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV; kết quả công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân năm 2023.…Tiếp tục phát huy hiệu quả từ Kỳ họp thứ 5. Tại kỳ họp này, lần đầu tiên, Quốc hội tiếp tục dành thời gian thảo luận tại Hội trường về báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV.

Về công tác tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn: Quốc hội đã tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn. Đây là phương thức giám sát quan trọng, thể hiện sự ghi nhận, đánh giá của Quốc hội đối với những nỗ lực, cố gắng và kết quả công tác từ đầu nhiệm kỳ đến nay của những người được lấy phiếu tín nhiệm. Công tác tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn được thực hiện theo đúng quy trình, quy định, đảm bảo dân chủ, khách quan, công tâm, công khai, minh bạch. Từ đó, phát huy tinh thần trách nhiệm cao đối với đất nước, đối với tổ chức, hoạt động của Quốc hội và bộ máy nhà nước.

Về cách thức tiến hành Kỳ họp: Chương trình làm việc của kỳ họp được chia làm 02 đợt, khoảng thời gian một tuần giữa 02 đợt họp dành để các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan liên quan xây dựng báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội và chỉnh lý, hoàn thiện các dự thảo luật, nghị quyết trình Quốc hội thông qua vào cuối Kỳ họp, thể hiện được sự linh hoạt trong điều hành của Đoàn chủ tịch; bố trí đủ thời gian để Quốc hội hoàn thành tốt các nội dung theo chương trình đề ra. Đồng thời, Chương trình kỳ họp có sự điều chỉnh linh hoạt, kịp thời, phù hợp với tình hình thực tế của kỳ họp trên tinh thần nghiêm túc, dân chủ; thảo luận, tranh luận, chất vấn sôi nổi, thẳng thắn, phát huy quyền và trách nhiệm của đại biểu Quốc hội.

Sáng 29/11, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Kỳ họp thứ Sáu, Quốc hội Khóa XV đã bế mạc, hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình sau 22,5 ngày làm việc nghiêm túc, khẩn trương, khoa học, dân chủ và trách nhiệm cao.

Phương pháp điều hành kỳ họp của chủ tọa tiếp tục được đổi mới, khoa học, linh hoạt, hiệu quả, sâu sát, có nhiều đổi mới trong các phiên họp từ đó đã hướng các đại biểu tập trung vào những vấn đề quan trọng của kỳ họp và những vấn đề được cử tri quan tâm đồng thời đề xuất các giải pháp tháo gỡ. Đặc biệt, dưới sự điều hành linh hoạt, nghiêm túc, khoa học của Chủ tịch Quốc hội làm cho các buổi chất vấn sôi nổi, hiệu quả, làm hài lòng cử tri.

Báo cáo thẩm tra của các Ủy ban của Quốc hội thể hiện tính độc lập, khách quan, trách nhiệm, có tính phản biện tốt. Nhiều vấn đề quan trọng của đất nước đã được Quốc hội thảo luận, xem xét và quyết định làm tiền đề cho việc triển khai thực hiện trong thời gian tới; Chính phủ và các thành viên Chính phủ đã thể hiện đầy đủ chức trách nhiệm vụ trong việc tiếp thu, giải trình các ý kiến của ĐBQH đặt ra.

Việc chuẩn bị nội dung, phục vụ kỳ họp, hậu cần… được thực hiện tốt, việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc lấy ý kiến, cung cấp tài liệu… giúp đại biểu thuận lợi trong tra cứu tài liệu, nghiên cứu./.