Gói 120.000 tỷ nhà ở xã hội giải ngân chậm: Nguồn cung thiếu hay ngân hàng cho vay quá 'chặt tay'?

Có 4 ngân hàng thương mại nhà nước (Vietcombank, BIDV, VietinBank, Agribank) đăng ký tham gia gói tín dụng 120.000 tỷ đồng với mỗi ngân hàng đăng ký 30.000 tỷ đồng. Ngoài ra còn có TPBank đăng ký tham gia với số tiền là 5.000 tỷ đồng. Cả 5 ngân hàng này đều đã ban hành quy trình nội bộ có văn bản hướng dẫn triển khai chương trình thống nhất trên toàn hệ thống.

Tính đến nay, đã có 18/63 UBND tỉnh gửi văn bản công bố danh mục dự án tham gia Chương trình tới NHNN với 43 dự án và 3 UBND tỉnh công bố trên cổng thông tin điện tử (Phú Thọ, Hải Phòng, Nghệ An) với 9 dự án. Tổng nhu cầu vay vốn của 52 dự án này là hơn 27.000 tỷ đồng.

Tuy vậy, hiện tại mới chỉ BIDV và Agribank giải ngân được gần 105 tỷ đồng cho 3 dự án tại tỉnh Phú Thọ, Quảng Ninh và Bắc Ninh.

Theo Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN), có nhiều nguyên nhân khiến gói tín dụng này giải ngân chậm.

Thứ nhất, nguồn cung nhà ở xã hội còn hạn chế, nhiều địa phương chưa công bố danh mục nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư trên địa bàn làm cơ sở để các ngân hàng tiếp cận dự án.

Thứ hai, một số dự án Nhà ở xã hội còn thiếu tính hấp dẫn đối với người mua do vị trí địa lý, cơ sở hạ tầng,… không thuận lợi.

Thứ ba, cơ chế chính sách về đất đai, về lợi nhuận định mức ….chưa hấp dẫn và chưa thu hút được các doanh nghiệp đầu tư phát triển nhà ở xã hộ.

Thứ tư, một số chủ đầu tư đã được tổ chức tín dụng hướng dẫn các thủ tục vay vốn, tuy nhiên chưa đáp ứng được các điều kiện vay vốn theo quy định.

Thứ năm, quy định về điều kiện được mua nhà ở xã hội hiện nay cũng đang gặp nhiều ý kiến phản ánh như: Điều kiện về cư trú và điều kiện về thu nhập thuộc diện không phải đóng thuế thu nhập cá nhân không còn phù hợp trong bối cảnh giá nhà ngày một tăng cao.

Để tăng tốc gói tín dụng này, ngoài sự nỗ lực của ngành ngân hàng, NHNN cũng đề nghị Bộ Xây dựng tổng hợp, thông báo danh mục những dự án đủ điều kiện thuận lợi cho các NHTM tra cứu, xem xét cho vay theo đúng nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 33/NQ-CP.

Đồng thời, các Bộ, ngành rà soát, sửa đổi hoặc trình cấp có thẩm quyền sửa đổi các văn bản pháp luật liên quan để tháo gỡ vướng mắc về mặt pháp lý, trình tự, thủ tục trong đầu tư, xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, tăng nguồn cung phân khúc bất động sản này cho thị trường, đáp ứng nhu cầu thực của người dân. Đồng thời, có giải pháp hiệu quả thúc đẩy phát triển, thu hút đa dạng các nguồn vốn đầu tư vào thị trường bất động sản như thị trường chứng khoán, TPDN, FDI....

Ngoài ra, UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương công bố danh mục các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư theo đúng hướng dẫn của Bộ Xây dựng tại Công văn số 1551/BXD-QLN cả về nội dung và hình thức công bố.

T.L