Gói hợp đồng tên lửa trị giá 3,5 tỷ USD của Lầu Năm Góc

AIM-120 (AMRAAM) là loại tên lửa không đối không tầm trung tiên tiến được đưa vào biên chế không quân Mỹ năm 1991. Theo Defense News, AIM-120 sở hữu nhiều ưu điểm như linh hoạt, mạnh mẽ, nhỏ gọn, có thể tương thích với mọi máy bay chiến đấu trong biên chế của Mỹ cũng như của hầu hết quốc gia đồng minh. Ngoài ra, AIM-120 còn được sử dụng như tên lửa đất đối không trong hệ thống tên lửa đất đối không quốc gia tiên tiến (NASAMS) của Mỹ. Loại tên lửa này có thể hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết và vượt trội nhờ khả năng đánh chặn những mục tiêu khó nắm bắt ở các độ cao khác nhau.

Tên lửa AIM-120 được phóng từ chiến đấu cơ F-16 của Mỹ. Ảnh: Defense Express

Không giống như những thế hệ trước, AIM-120 là loại vũ khí "phóng và quên", nghĩa là sau khi được khai hỏa, tên lửa này không cần can thiệp từ bên ngoài để dẫn đường chính xác đến mục tiêu. Nhờ ưu điểm này, ngay sau khi phóng tên lửa, máy bay có thể lập tức cơ động để tìm mục tiêu khác hoặc tránh đòn tấn công đáp trả của đối phương, nâng cao khả năng sống sót và tính linh hoạt.

Động cơ tên lửa nhiên liệu rắn giúp AIM-120 đạt tốc độ vượt quá Mach 4 (gấp 4 lần vận tốc âm thanh), với tầm bắn 160km. Tầm bắn mở rộng cho phép máy bay tấn công các mối đe dọa trước khi vào tầm bắn của đối phương, một lợi thế quan trọng trong không chiến ngoài tầm nhìn (BVR). Bởi vậy, AIM-120 là vũ khí then chốt đối với nhiều quốc gia đồng minh, đối tác của Washington. Hiện nay, nhu cầu đối với loại tên lửa này rất lớn.

Với hợp đồng 3,5 tỷ USD, AIM-120 sẽ được cung cấp không chỉ cho không quân và hải quân Mỹ mà còn được bán cho một loạt quốc gia đồng minh của Washington ở châu Âu, châu Á và Trung Đông như: Anh, Đức, Đan Mạch, Hungary, Bỉ, Tây Ban Nha, Ba Lan, Nhật Bản, Australia, Israel, Ukraine....

Hợp đồng này không chỉ cung cấp tên lửa mà còn bao gồm cả hệ thống ghi nhận thông tin từ xa, linh kiện thay thế và dịch vụ bảo trì. Theo The War Zone, tên lửa AIM-120 đang được sử dụng rộng rãi ở Ukraine, cho hệ thống phòng không NASAMS và máy bay chiến đấu F-16. Ngoài ra, loại tên lửa này được sử dụng nhiều trong cuộc không kích của Mỹ chống lại thiết bị bay không người lái (UAV) của lực lượng Houthi ở Yemen, cũng như chống lại các cuộc tấn công tên lửa và UAV nhằm vào lực lượng Mỹ tại Syria và Iraq.

Tên lửa AIM-120 được bắn từ bệ phóng NASAMS. Ảnh: The War Zone

Defense Express cho biết số lượng tên lửa, các cải tiến và nhiều chi tiết trong hợp đồng trị giá 3,5 tỷ USD đến nay vẫn chưa được tiết lộ. Tuy nhiên, với giá tên lửa AIM-120 dao động 1-3,5 triệu USD tùy thuộc vào từng phiên bản, ước tính hợp đồng này có thể cung cấp 1.000-3.500 tên lửa. Theo nguồn tin này, việc mua sắm quy mô lớn được thúc đẩy bởi căng thẳng toàn cầu đang gia tăng. Đặc biệt, xung đột tại Ukraine đã làm giảm đáng kể kho dự trữ tên lửa toàn cầu.

Trong khi đó, Tạp chí The National Interest (Mỹ) nhận định hợp đồng vừa ký kết giữa Lầu Năm Góc và tập đoàn Raytheon là minh chứng rõ ràng cho thấy nhiều hệ thống vũ khí quan trọng đang có dấu hiệu cạn kiệt, trong khi Washington và các đồng minh đều muốn tăng lượng dự trữ nhằm đối phó với những thách thức an ninh đang nổi lên.

Bài viết đăng tải mới đây trên trang Breaking Defense khẳng định không quân Mỹ muốn đầu tư thêm 738 triệu USD để tăng gấp đôi sản lượng sản xuất tên lửa AIM-120, từ mức 1.200 tên lửa/năm lên 2.400 tên lửa/năm trong vòng 3 năm tới. Nhu cầu mở rộng sản xuất tên lửa AIM-120 quy mô lớn là điều rất cấp thiết. Điều này đặc biệt quan trọng khi các loại vũ khí giá rẻ như UAV có thể được sản xuất hàng loạt và dễ dàng tiêu hao hệ thống phòng không. Dù hiện nay có không ít phương án tiết kiệm chi phí hơn để hạ UAV nhưng mức độ tin cậy của những vũ khí mới vẫn là điều cần cân nhắc.

Thêm vào đó, nguy cơ xảy ra không chiến truyền thống với một cường quốc quân sự lớn đang tăng lên và sự đe dọa từ tên lửa hành trình cũng đang gia tăng. Vì vậy, AIM-120 vẫn tiếp tục là vũ khí chủ lực để tiêu diệt các mục tiêu bay trong nhiều năm tới.

HÙNG HÀ