Gợi ý giải đề thi môn Ngữ Văn vào lớp 10 công lập tại Hà Nội

Bố cục đề thi quen thuộc

Theo giáo viên Tạ Minh Thúy, đến từ tuyensinh247.com, thì đề thi môn Ngữ Văn vẫn như các năm trước, cấu trúc đề thi gồm có 2 phần: Phần I: Phần này sẽ chiếm 6.5 điểm với 4 câu hỏi. Phần 2: Phần này chiếm 3.5 điểm với 3 câu hỏi.

“Trong phần I, đề thi tập trung kiểm tra kiến thức vào khổ thơ thứ nhất của bài “Mùa xuân nhỏ nhỏ”. Nhưng không dừng lại ở kiến thức xung quanh khổ thơ mà còn mở rộng kiến thức liên quan đến toàn bộ bài thơ: thể thơ, mạch cảm xúc.

Đặc biệt, đề đưa ra câu hỏi học sinh cần cảm nhận được vẻ đẹp hình ảnh “giọt long lanh rơi. Đây là một hình ảnh thơ đẹp, đa nghĩa, giàu tính sáng tạo.

Đề thi môn Ngữ Văn kỳ thi vào lớp 10 công lập Hà Nội.

Câu chiếm nhiều điểm nhất của phần I yêu cầu viết đoạn văn cảm nhận đoạn thơ để thấy rõ vẻ đẹp quê hương và cảm hứng ngợi ca tôn vinh của Thanh Hải với đất nước” – cô Minh Thúy nhấn mạnh.

Cũng theo cô giáo này, phần thứ II, yêu cầu của hai ý đầu tiên không quá khó, liên quan đến kiến thức về phép liên kết câu, biện pháp tu từ và một câu đọc hiểu tìm ý.

Hai ý đầu, học sinh chỉ cần nắm được kiến thức cơ bản là có thể lấy được trọn vẹn điểm. Ý thứ 3 yêu cầu nghị luận về sự cần thiết của việc nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn.

Có thể thấy đây là một câu hỏi rất hay, đặt ra vấn đề hai chiều giữa vẻ đẹp ngoại hình và vẻ đẹp tâm hồn, vấn đề rất đáng quan tâm với thế hệ trẻ ngày nay.

Qua đó hướng tới thông điệp ý nghĩa đó chính là chúng ta phải tạo nên một lối sống đẹp, tâm hồn đẹp. Đồng thời, câu hỏi này cũng tạo nên mạch chung với câu 4 trong phần I, đó chính là mỗi chúng ta cần tạo nên một tâm hồn đẹp, một lối sống vị tha, cống hiến, xa rời lối sống vị kỉ, chỉ biết đến bản thân.

“Đề thi tuyển sinh của Hà Nội năm học 2022 – 2023 là những kiến thức cơ bản nhưng vẫn phát huy được suy nghĩ, cảm nhận và năng lực của học sinh.

Các câu hỏi rõ ràng, cấu trúc đề không thay đổi với mọi năm. Bên cạnh các câu hỏi nhận biết đơn giản vẫn có các câu vận dụng cao, giúp phân loại học sinh tốt. Với đề thi này học sinh trung bình có thể làm được 6.5-7 điểm, các bạn học khá, giỏi đạt 8-9 không quá khó khăn. Nhìn chung đề vừa sức với học sinh”.

Gọi ý đáp án môn Ngữ Văn

Theo Ban chuyên môn tuyensinh247.com, thì câu 1, phần I đề thi môn Ngữ văn vào lớp 10 công lập của Hà Nội như sau: Thể thơ của tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ: 5 chữ. Mạch cảm xúc: Bài thơ mở đầu bằng vẻ đẹp, sức sống của mùa xuân thiên nhiên.

Tiếp đó là cảm xúc của tác về mùa xuân của đất nước. Sau đó là những ước nguyện chân thành, tha thiết của tác giả và cuối cùng là lời ngợi ca quê hương đất nước.

Ở câu 2: Giá trị gợi hình, gợi cảm của hình ảnh “giọt long lanh rơi” là: Tác giả đã sử dụng nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: có thể là giọt mưa xuân long lanh, có thể là âm thanh tiếng chim đang rót giữa đất trời.

Ta không chỉ nghe thấy mà con nhìn thấy cả giọt âm thanh trong vắt. Qua hình ảnh thơ không chỉ cho ta thấy thiên nhiên đẹp đẽ, trong trẻo mà con thấy tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của nhà thơ.

Cũng theo Ban chuyên môn tuyensinh247.com, câu 3 cách giải như sau: Tác phẩm viết về mùa xuân, cảnh ngày xuân (Trích Truyện Kiều), tác giả Nguyễn Du; Mùa xuân của tôi – Vũ Bằng.

Câu 4 cách giải sẽ là: “Yêu cầu hình thức: Viết đoạn văn lập luận tổng – phân – hợp khoảng 12 câu, có sử dụng một câu bị động và một phép liên kết câu. Không mắc các lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.

Yêu cầu nội dung: Đoạn văn cần đảm bảo các nội dung sau: “Giới thiệu tác giả Thanh Hải, tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ.

Giới thiệu nội dung nghị luận, vẻ đẹp mùa xuân đất nước và cảm xúc tác giả trong khổ thơ thứ 2.”

Ngoài ra các thầy cô cũng cho rằng: “học sinh phải nêu được cảm nhận về vẻ đẹp mùa xuân đất nước và cảm xúc tác giả. Nhà thơ khám phá, ca ngợi vẻ đẹp của mùa xuân đất nước:

Hệ thống điệp từ “mùa xuân”, “lộc”: gợi quang cảnh mùa xuân tươi đẹp, tràn đầy sức sống của chồi non lộc biếc; gợi ra những thành quả trong công cuộc xây dựng đất nước.

Hình ảnh “người cầm súng” “người ra đồng”: được liệt kê để vẽ lên hình ảnh đất nước tưng bừng, nhộn nhịp với hàng vạn con người đang góp sức mình cho mùa xuân của dân tộc.

Hình ảnh “người cầm súng”: phản ánh hiện thực gian khổ của chiến tranh. Hình ảnh lộc trên lưng vừa là hình ảnh cành lá ngụy trang vừa là mùa xuân mà họ mang lại cho đất nước.

Hình ảnh “người ra đồng”: không khí lao động ở hậu phương. “Lộc trải dài nương mạ”: mang đến những cánh đồng xanh tươi, những vụ mùa no ấm, mang lại sự sống.

Điệp từ “tất cả” + lặp cấu trúc ngữ pháp + các từ láy “hối hả” “xôn xao” diễn tả nhịp sống sôi động, tưng bừng, tràn đầy niềm vui, hạnh phúc.

Cảm xúc của nhà thơ: Giọng thơ vừa tha thiết, sôi nổi, vừa trang trọng đã gói trọn niềm yêu mến, tự hào, tin tưởng của nhà thơ về đất nước.

Cuối bài viết, học sinh phải tổng kết nêu khái quát, tổng kết vấn đề.

Ở phần II, các thầy cô đến từ tuyensinh247.com cho rằng, ở câu 1 học sinh có thể chỉ 1 trong 2 phép liên kết sau: Phép nối: Nhưng. Phép lặp: hạnh phúc, gương, soi. Trong cụm từ “tấm gương lương tâm” người viết sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ.

Ở câu 2 cách giải sẽ là, điều khiến con người cảm thấy hạnh phúc là có một gương mặt đẹp soi vào gương. Có một tâm hồn đẹp để mỗi khi soi vào tấm gương lương tâm sâu thẳm mà lòng không hổ thẹn.

“Câu 3, cách giải là yêu cầu hình thức viết đúng một đoạn văn/bài văn khoảng 2/3 trang giấy thi. Không mắc các lỗi chính tả, dùng từ đặt câu.

Yêu cầu về nội dung xác định đúng yêu cầu nghị luận, sự cần thiết của việc nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn.

Giải thích vẻ đẹp tâm hồn là những giá trị ẩn sâu trong mỗi con người, là nét đẹp của phẩm chất con người.

Vì sao cần phải nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn: Nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn sẽ giúp con người biết lắng nghe, quan sát, không ngừng học hỏi. Từ đó tích lũy thêm nhiều kiến thức.

Trong quá trình vun đắp tâm hồn con người sẽ ngày càng trưởng thành, nhẫn nại, kiên trì.

Vun đắp vẻ đẹp tâm hồn giúp con người cảm nhận được những giá trị tích cực của cuộc sống, tạo thêm nhiều mối quan hệ tốt đẹp. Từ đó, cuộc sống con người trở nên có ý nghĩa hơn.

Khi có một tâm hồn đẹp đồng nghĩa với việc con người có lối sống đẹp từ đó góp phần tạo nên xã hội tích cực.

“Cuối bài học sinh nên mở rộng phê phán những người chỉ đề cao vẻ đẹp hình thức mà không trân trọng vẻ đẹp tâm hồn, những người sống ích kỉ, giả tạo, vô cảm.

Con người cần học cách nuôi dưỡng, vun đắp cho tâm hồn mình” – các thầy cô nhấn mạnh.

Trinh Phúc