Google vinh danh họa sĩ Bùi Xuân Phái theo cách đặc biệt

Không giấu nổi niềm vui, ngay sau khi Google thay đổi biểu tượng, đại diện phía gia đình của cố họa sĩ Bùi Xuân Phái, con trai ông, họa sĩ Bùi Thanh Phương đã gửi lời cảm tạ thông qua trang fanpage chính thức mang tên Bùi Xuân Phái.

Hình ảnh về họa sĩ Bùi Xuân Phái trên Google Doodle hôm nay (1/9/2019).

"Gia đình chúng tôi xin chân thành cảm tạ Google, tập đoàn công nghệ thông tin đa quốc gia của Hoa Kỳ đã dành tình cảm và vinh danh Bùi Xuân Phái, cha chúng tôi, nhân kỷ niệm 99 năm ngày sinh của ông (1/9/1920 – 1/9/2019)".

Lời cảm tạ của họa sĩ Bùi Xuân Phương trên fanpage chính mang tên "My father, Bùi Xuân Phái".

Google Doodles là những biểu tượng đặc biệt, thay thế tạm thời cho biểu tượng Google trên trang chủ Google.com (hay Google Tiếng Việt - Google.com.vn) nhằm chào mừng các ngày lễ lớn, các sự kiện, thành tựu và nhân vật có đóng góp quan trọng ở nhiều lĩnh vực cho cộng đồng ở đất nước mình, hay cho nhân loại.

Trên trang chủ Google Tiếng Việt (Google.com.vn) từ năm 2003 đến nay đã có nhiều tác phẩm Doodles như cách mà Google tôn vinh nét văn hóa đặc trưng tại Việt Nam cũng như vinh danh những ngày lễ truyền thống như: Ngày Nhà giáo Việt Nam, Tết Trung thu, Tết Nguyên đán, Ngày Quốc khánh…

Họa sĩ Bùi Xuân Phái sinh ngày 1/9/1920 tại làng Kim Hoàng, xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, Hà Tây (nay thuộc thủ đô Hà Nội).

Ông là một danh họa của Việt Nam ngang tầm thế giới, đặc biệt nổi tiếng với các tác phẩm vẽ về Phố cổ Hà Nội (Phố Phái).

Theo dữ liệu Google Doodle, họa sĩ Bùi Xuân Phái là một trong những người có công định hình sự phát triển của nghệ thuật Việt Nam hiện đại, trở thành một trong những họa sĩ Đông Nam Á nổi tiếng nhất thế kỷ 20.

Lớn lên trong thời kỳ Pháp thuộc, họa sĩ Bùi Xuân Phái đã sớm nảy nở tình yêu với nghệ thuật, đặc biệt là hội họa.

Bùi Xuân Phái là một trong những họa sĩ thuộc thế hệ cuối cùng của sinh viên trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (École Supérieure des Beaux-Arts de l'Indochine nay là Đại học Mỹ thuật Việt Nam) cùng thời với các danh họa Nguyễn Sáng, Nguyễn Tư Nghiêm, Dương Bích Liên - những tên tuổi ảnh hưởng lớn tới sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam hiện đại.

Vật dụng của họa sỹ Bùi Xuân Phái được trưng bày ở Bảo tàng.

Năm 1952, ông cùng vợ chuyển đến Hà Nội sinh sống tại căn nhà số 87 đường Thuốc Bắc (ở Hàng Bồ, Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Tham gia phong trào Nhân văn Giai phẩm, phải đi học tập lao động trong một xưởng mộc tại Nam Định và ban giám hiệu nhà trường đã đề nghị ông phải viết đơn xin thôi không giảng dạy tại trường Mỹ thuật.

Ông chuyên về chất liệu sơn dầu, đam mê mảng đề tài phố cổ Hà Nội.

Tranh phố của Bùi Xuân Phái vừa cổ kính lại rất hiện thực, thể hiện rõ hồn cốt của phố cổ Hà Nội những thập niên 50, 60 hay 70.

Cho đến bây giờ người ta mới hiểu Bùi Xuân Phái đã "như một mạch nước ngầm, ngày càng lan rộng và thẩm thấu chân thành đến tận cùng những tâm hồn xa lạ".

Bức tranh Phố Mã Mây.

Ngắm tranh phố cổ của Phái, người xem nhận thấy họa sĩ đã gửi gắm những kỉ niệm, những hoài cảm cùng nỗi buồn man mác, tiếc nuối bâng khuâng trên từng nét vẽ, như điềm báo về sự đổi thay và biến mất của từng mái nhà, từng con người mang hồn phách xưa cũ.

Phố cổ qua lăng kính tâm hồn ông buồn và đạm bạc. Phố của Bùi Xuân Phái luôn lặng lẽ. Dù là phố về đêm hay ban ngày, phố có người, có quán hay đôi khi chỉ là những nét run rẩy thì vẫn im lìm như không người. Một ông đồ già che ô, một phụ nữ dáng tất tả đi qua khung cửa nhìn xiên, dăm người trong quán trà quạnh vắng bên vỉa hè... đó là những "nét động" khe khẽ không đủ thức phố khỏi giấc mơ êm đềm...

Bùi Xuân Phái có lối vẽ nhanh, mạnh, dứt khoát, để lại trên tranh nhiều nhát dao trát, những lớp sơn gồ ghề, ít tả, mà tràn trề, no đầy với những mảng màu lớn, đầy phong phú và đầy đặn thông qua những vệt bút, những nhát trát mạnh bạo, dứt khoát.

Bức tranh Phố cổ Hà Nội.

Ngoài phố cổ, ông còn vẽ các mảng đề tài khác, như: chèo, chân dung, nông thôn, khỏa thân, tĩnh vật... rất thành công.

Bức tranh Trong phân xưởng nhuộm

Ông nhận được rất nhiều giải thưởng danh giá cả ở trong nước và quốc tế, trong số đó có Giải thưởng Hồ Chí Minh (năm 1996); Huy chương Vì sự nghiệp Mỹ thuật Việt Nam 1997; Giải thưởng quốc tế (Leipzig, Đức) về trình bày cuốn sách "Hề chèo" (1982); Giải thưởng triển lãm Mỹ thuật toàn quốc (năm 1980); Giải thưởng Mỹ thuật Thủ đô các năm 1969, 1981, 1983, 1984,...

Họa sĩ Bùi Xuân Phái mất ngày 24/6/1988 tại Hà Nội. Xưởng vẽ nhỏ của ông hiện trở thành bảo tàng, nơi ghi dấu những tác phẩm của người họa sĩ tài danh, để tôn vinh những di sản của một người hết lòng vì nghệ thuật.

Được biết, đây là lần thứ 2 Google Doodles vinh danh một người Việt Nam. Trước đó là cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn nhân dịp sinh nhật lần thứ 80 của ông vào ngày 28/2 vừa qua.

Minh Anh