Góp phần lan tỏa hình ảnh văn hóa Kinh Bắc
Ngày cuối tuần, chúng tôi có dịp về tham quan Đền Đô tại phường Đình Bảng (thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh). Sau khi thành kính thắp hương tri ân các vị vua triều Lý, cả đoàn dạo bước vãn cảnh quanh đền. Từ phía thủy đình, làn điệu quan họ da diết ngân vang theo từng nhịp sóng nước thu hút bước chân du khách.
Đoàn chúng tôi không ai bảo ai đều rảo bước đến thủy đình. Ngay giữa thủy đình, lá cờ ngũ sắc có in dòng chữ Quan họ Đền Đô-Bắc Ninh phấp phới bay. Nghe Nhà giáo Nhân dân, Anh hùng Lao động Nguyễn Đức Thìn kể, chúng tôi mới biết đây là buổi sinh hoạt định kỳ của Câu lạc bộ (CLB) Quan họ Đền Đô. Chúng tôi thấy liền chị Chu Thị Thu Hằng trong trang phục áo tứ thân đang ca làn điệu quan họ cổ “Ai xuôi về”. Câu ca vừa dứt, cô giáo Xuân Lan, Chủ nhiệm CLB Quan họ Đền Đô góp ý: “Thu Hằng nhớ cho cô, khi em hát trổ một câu “là em có quản bao nhọc nhằn”, từ “có” em hát vẫn còn cứng, nghe hơi phô. Em phải luyến lên mới ra được màu của quan họ...”. Rồi cô Xuân Lan ca lại câu quan họ. Người góp ý chân thành, người nghe cũng lễ phép tiếp thu.
Cô Xuân Lan luyện giọng cùng thành viên CLB Quan họ Đền Đô.
Trong lúc các liền chị đang luyện tập làn điệu quan họ, cô Xuân Lan dành thời gian tiếp chúng tôi. Câu chuyện bắt đầu từ năm 1984, khi còn là giáo viên tại Trường Tiểu học Phù Khê, cô đã tích cực tham gia hoạt động và công tác trong đội văn nghệ xung kích quần chúng. Thời điểm ấy, việc biểu diễn văn nghệ còn khó khăn, mỗi tháng chỉ nhận được 5 đến 10kg thóc. Nhưng với tình yêu quan họ, cô Xuân Lan vẫn miệt mài vừa theo chân các liền anh, liền chị về làng Diềm, Thổ Hà học hát từ các nghệ nhân, vừa biểu diễn phục vụ bà con. Đến năm 1986, khi đủ “vốn liếng”, cô Xuân Lan đứng ra thành lập CLB Quan họ Đền Đô để nhân rộng tình yêu quan họ tại địa phương mình sinh sống.
Qua 35 năm phát triển, CLB Quan họ Đền Đô trở thành điểm đến sinh hoạt, giao lưu văn nghệ của hàng nghìn lượt thành viên. Hiện nay, số lượng thành viên của CLB vẫn ổn định khoảng 40 người với đủ các lứa tuổi. Thành viên lớn tuổi nhất là bà Nguyễn Thị Tâm, năm nay đã 70 tuổi, nhỏ tuổi nhất là em Nguyễn Minh Anh, 9 tuổi. Cô Xuân Lan tâm sự: “Lịch sinh hoạt của CLB Quan họ Đền Đô cố định vào thứ bảy, chủ nhật hằng tuần trong khuôn viên Đền Đô. Các buổi sinh hoạt sẽ tổ chức học hát, luyện giọng, lề lối hát quan họ cho các thành viên”.
Tham gia sinh hoạt tại CLB Quan họ Đền Đô từ năm 2018, liền chị Nguyễn Hương Mơ đã có nhiều tiến bộ trong kỹ thuật hát. Hương Mơ chia sẻ: “Đến với CLB, cảm nhận đầu tiên của tôi là sự vui vẻ, thoải mái khi được sinh hoạt trong môi trường của những người yêu quan họ. Ngoài ra, tôi còn nhận được sự kèm cặp ân cần từ cô Xuân Lan và sự hỗ trợ kịp thời của các thành viên nên đã tự tin hơn về giọng hát của mình”.
Ngoài thời gian luyện tập, CLB Quan họ Đền Đô còn tích cực hỗ trợ công tác tiếp đón các đoàn khách về tham quan tại Đền Đô. Ông Nguyễn Đức Vỹ, Trưởng ban Quản lý di tích Đền Đô cho biết: “Nhiều du khách sau khi thắp hương và tham quan đền đều ghé qua thủy đình ngồi nghe quan họ. Những hoạt động của CLB Quan họ Đền Đô đã góp phần không nhỏ trong việc lan tỏa hình ảnh văn hóa Kinh Bắc đến với du khách”.
