Hà Giang: Đưa bình đẳng giới và an toàn đến từng mái nhà vùng cao

Dự án 8 – về “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” – được triển khai tại Hà Giang từ năm 2021.

Tính đến nay, toàn tỉnh đã có 127 xã, 1.353 thôn bản đặc biệt khó khăn thụ hưởng chính sách này. Với tổng vốn phân bổ trên 85 tỷ đồng, Hà Giang đã giải ngân gần 65 tỷ đồng, đạt khoảng 76%, phản ánh nỗ lực mạnh mẽ của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở.

Hội thi tuyên truyền nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ là một trong những hoạt động quan trọng của Dự án 8 nhằm đảm bảo tiếng nói, vai trò và sự tham gia thực chất của phụ nữ trong các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội

Từ Mèo Vạc, Quản Bạ cho đến Quang Bình, Hoàng Su Phì, Dự án 8 đã giúp hình thành 1.125 tổ truyền thông cộng đồng, như những “cánh tay nối dài” của tổ chức Hội đến từng thôn bản. Riêng huyện Quang Bình có 46 tổ, tổ chức hơn 100 buổi sinh hoạt, thu hút gần 8.000 lượt người tham gia – một con số chưa từng có với địa bàn miền núi đặc biệt khó khăn như nơi đây.

Với 422 “địa chỉ tin cậy” tại cộng đồng, Hà Giang đang biến những căn nhà nhỏ – nơi cán bộ hội, trưởng thôn, y tế viên sinh sống – trở thành nơi trú ẩn an toàn cho nạn nhân của bạo lực. Ở những nơi xa trạm y tế, không có đường thông xe, việc một phụ nữ biết mình có thể “chạy đến đâu” khi bị bạo hành đã là một thay đổi lớn.

Một điểm nhấn khác là sự hình thành 153 câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” – nơi các em gái dân tộc thiểu số được học kỹ năng sống, kỹ năng phản biện, tư duy lãnh đạo. Đây không chỉ là nơi học làm “cán bộ lớp”, mà là không gian đầu tiên để những cô bé vốn quen rụt rè dám nói lên mong muốn của mình, dám ước mơ, dám khác biệt.

Bằng cách ấy, Dự án 8 không chỉ giải quyết “vấn đề cấp thiết” mà đang gieo những mầm xanh cho tương lai lãnh đạo nữ từ vùng núi.

Các mô hình của Dự án 8 trên địa bàn tỉnh Hà Giang đã góp phần nâng cao nhận thức về bình đẳng giới cho phụ nữ dân tộc thiểu số.

Ở nhiều xã vùng cao, từ khi có Dự án 8, phụ nữ không còn chỉ làm thuê vụ mùa mà đã tự gây dựng những tổ hợp tác nhỏ. Tỉnh đã hỗ trợ 41 tổ sinh kế do phụ nữ làm chủ, tập trung vào dệt lanh, chăn nuôi, trồng cây bản địa, kết hợp giới thiệu sản phẩm ra thị trường.

Sinh kế không chỉ giúp họ có thu nhập. Nó là bệ đỡ để phụ nữ dám nói, dám làm, và dám sống khác – độc lập, tự chủ, và có vị thế trong gia đình, cộng đồng.

Từng có thời gian, ở vùng cao Hà Giang, chuyện sinh con là điều không dám nói. Nhiều phụ nữ mang thai không được khám, đẻ tại nhà, tự lo mọi thứ. Từ khi Dự án 8 được triển khai, 2.680 phụ nữ đã được đi khám thai và sinh tại cơ sở y tế, trong đó 405 người được tiếp cận gói chăm sóc sinh sản an toàn chỉ trong 2 năm 2023–2024.

Việc tổ chức 10 lớp tập huấn cho cán bộ hội, y tế cơ sở giúp tạo thành mạng lưới hỗ trợ, để mỗi bà mẹ khi mang thai không còn đơn độc mà có người bên cạnh – tư vấn, hướng dẫn, đồng hành.

Bà Triệu Thị Tình, Chủ tịch Hội LHPN tỉnh cho biết: “Dự án 8 không chỉ là một chương trình hành động về giới, mà thực sự là một cuộc chuyển mình trong tư duy, nhận thức và cách làm. Chúng tôi rất vui mừng khi Hội LHPN tỉnh và UBND huyện Hoàng Su Phì là 2/20 tập thể toàn quốc được Trung ương Hội LHPN Việt Nam tặng Bằng khen. Đây là niềm tự hào và cũng là động lực để các cấp Hội tiếp tục đồng hành cùng phụ nữ, trẻ em vùng cao bước vào giai đoạn phát triển mới với niềm tin và khát vọng đổi thay”.

Giữa núi đá chênh vênh, có những mùa xuân không chỉ đến từ thời tiết – mà đến từ nhận thức, từ sự thức tỉnh. Đó là dấu hiệu của phát triển thực chất, của sự phát huy nội lực – điều mà mọi chính sách hướng đến.

Nguyễn Liên - Quang Huy