Hà Nội 3 năm liên tiếp dẫn đầu chỉ số đổi mới sáng tạo địa phương

Trong khuôn khổ Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia và Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 (VIIE 2025), Bộ Khoa học và Công nghệ đã công bố Chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2025.

Kết quả cho thấy Hà Nội tiếp tục là địa phương dẫn đầu, kế đến là TP.HCM và Quảng Ninh. Đây là năm thứ ba liên tiếp Thủ đô giữ ngôi vị số một cả nước, với 18/52 chỉ số thành phần đứng đầu. Thành tích này phản ánh rõ tiềm lực và quyết tâm của Hà Nội trong phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Toàn cảnh Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia và Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 (VIIE 2025). Ảnh: Đức Thanh

Năm 2025, 5 địa phương dẫn đầu bảng xếp hạng PII là Hà Nội, TP.HCM, Quảng Ninh, Hải Phòng và Huế. Trong đó, TP.HCM tiếp tục giữ vị trí thứ hai và dẫn đầu trụ cột Cơ sở hạ tầng với 13/52 chỉ số thành phần, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp duy trì vị trí á quân; Quảng Ninh có bước tiến mạnh mẽ khi lần đầu lọt Top 3 nhờ dẫn đầu 7 chỉ số sau hai năm liên tiếp thuộc Top 10; Hải Phòng đứng thứ tư, nổi bật với lợi thế công nghiệp, logistics và dẫn đầu trụ cột Thể chế; Huế xếp thứ năm, phát huy thế mạnh về dịch vụ, vốn con người và nghiên cứu phát triển.

Sự hiện diện của nhiều địa phương lớn trong nhóm đầu cho thấy đổi mới sáng tạo đang lan tỏa mạnh mẽ ở cấp địa phương, vượt ra ngoài phạm vi các trung tâm kinh tế truyền thống.

Chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương (Provincial Innovation Index - PII) là sáng kiến của Việt Nam, được xây dựng dựa trên kinh nghiệm từ Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index - GII).

PII cung cấp bức tranh toàn diện về hiện trạng phát triển kinh tế - xã hội dựa trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ở từng địa phương. Bộ chỉ số này đánh giá các điểm mạnh, điểm yếu, yếu tố tiềm năng và điều kiện cần thiết để thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Đây là công cụ duy nhất hiện nay phản ánh toàn cảnh đổi mới sáng tạo tại cấp địa phương, thay vì chỉ trong một ngành hay lĩnh vực cụ thể.

Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết PII 2025 được xây dựng bảo đảm khách quan, minh bạch, dựa trên dữ liệu từ các bộ, ngành, cơ quan trung ương và địa phương.

Việc xây dựng PII đã được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) đánh giá cao. WIPO coi đây là hình mẫu để các quốc gia khác tham khảo khi xây dựng bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương dựa trên khung GII.

Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2025. (Nguồn: Bộ Khoa học và Công nghệ)

Trong chuyến thăm Việt Nam tuần trước, Tổng giám đốc Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) Daren Tang cho rằng, Việt Nam từ lâu đã là nơi thử nghiệm nhiều sáng kiến mới, trong đó có PII. "Sáng kiến của Việt Nam đã truyền cảm hứng cho các quốc gia khác như Ấn Độ," ông nói và cho biết Cuba, Brazil cũng quan tâm đến mô hình này.

Theo Báo cáo GII 2025 do WIPO công bố, Việt Nam xếp hạng 44/139 nền kinh tế toàn cầu. Đáng chú ý, ba chỉ số thành phần của Việt Nam gồm nhập khẩu công nghệ cao, xuất khẩu công nghệ cao và xuất khẩu hàng hóa sáng tạo đều đứng đầu thế giới.

Với Hà Nội, việc dẫn đầu PII ba năm liên tiếp khẳng định thành phố đang đi đúng hướng trong chiến lược phát triển kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo. Thành phố không chỉ tập trung vào hạ tầng mà còn chú trọng đến vốn con người, thể chế và hệ sinh thái khởi nghiệp.

Đối với các địa phương khác, PII là công cụ quan trọng để nhìn nhận rõ vị trí, điểm mạnh, điểm yếu và từ đó xây dựng chính sách phát triển phù hợp.

Việc TP.HCM, Quảng Ninh, Hải Phòng, Huế cùng nằm trong Top 5 cho thấy sự nỗ lực đồng bộ từ Bắc tới Nam trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo trở thành động lực tăng trưởng mới.

Linh Nguyễn