Hà Nội cấm xe máy chạy xăng vào Vành đai 1 từ 1/7/2026: Các tuyến phố nào sẽ bị cấm?

Theo Chỉ thị 20 ban hành ngày 12/7 về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt nhằm ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Hà Nội triển khai các giải pháp để tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, bảo đảm đến ngày 1/7/2026 không còn môtô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1.

Đường vành đai 1 khi khép kín bao quanh khu vực vùng lõi thủ đô Hà Nội.

Quyết định này là một phần trong lộ trình thực hiện Đề án phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy hoạch giao thông vận tải đến năm 2030, tầm nhìn 2050. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một hệ thống giao thông đô thị xanh, văn minh, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường sống.

Khu vực bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm được xác định là toàn bộ vùng nội đô lịch sử, được bao bọc bởi tuyến Vành đai 1. Tuyến đường này được xem là vành đai khép kín khu vực trung tâm hành chính, chính trị, văn hóa của thành phố.

Đường Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu – Voi Phục dài hơn 2,2 km hiện vẫn chưa hoàn thiện.

Cụ thể, phạm vi vành đai được tạo thành bởi một chuỗi các tuyến phố huyết mạch: Trần Khát Chân - Đại Cồ Việt - Xã Đàn - Ô Chợ Dừa - Hoàng Cầu - Đê La Thành - Cầu Giấy - đường Bưởi - Lạc Long Quân - Âu Cơ - Nghi Tàm - Yên Phụ - Trần Nhật Duật - Trần Quang Khải - Trần Khánh Dư và Nguyễn Khoái.

Theo ghi nhận của Gia đình và Xã hội, một thách thức lớn hiện nay là tuyến đường Vành đai 1 vẫn chưa được "khép kín" hoàn toàn. Đoạn tuyến Hoàng Cầu – Voi Phục dài hơn 2,2 km hiện vẫn đang trong giai đoạn thi công với nhiều vướng mắc về giải phóng mặt bằng.

Phần lớn mặt bằng trên tuyến vẫn chưa được giải phóng mặt bằng.

Đến thời điểm hiện tại, nhiều căn nhà trên đường Đê La Thành vẫn chưa được tháo dỡ để bàn giao mặt bằng cho dự án. Tuyến đường Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục hiện chỉ rộng 7-8m, 2 làn xe, thường xuyên ùn tắc, đặc biệt vào giờ cao điểm.

Việc hoàn thiện đồng bộ vành đai này trước thời điểm lệnh cấm có hiệu lực là nhiệm vụ cấp bách để đảm bảo tính khả thi của chính sách.

Theo kế hoạch, lộ trình hạn chế phương tiện cá nhân sẽ không dừng lại ở Vành đai 1 mà sẽ tiếp tục được mở rộng. Từ ngày 1/1/2028 không có xe mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Công trường dự án đường Vành đai 4 đang thi công qua địa bàn TP Hà Nội.

Theo quy hoạch, Hà Nội hiện có 7 đường vành đai, trong đó Vành đai 4 đang thi công và Vành đai 5 chưa hình thành. Trong 5 tuyến vành đai còn lại (Vành đai 1; 2; 2,5; 3; 3,5), có Vành đai 3 đã hoàn thiện, còn lại đều đang xây dựng hoặc chờ dự án.

Bên cạnh đó, để lộ trình này thành công, giới chuyên gia cho rằng việc phát triển mạng lưới giao thông công cộng, đặc biệt là các tuyến đường sắt đô thị và xe buýt kết nối, phải được đẩy nhanh và đi trước một bước.

Nút giao Voi Phục đường Vành đai 1.

Thành phố cũng cần sớm ban hành các chính sách hỗ trợ cụ thể để khuyến khích người dân chuyển đổi sang các phương tiện sạch như xe điện, cũng như đảm bảo việc đi lại của người dân sinh sống và làm việc trong khu vực bị ảnh hưởng không bị xáo trộn lớn.

Việc cấm, hạn chế các phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại khu vực trung tâm Thủ đô là một quyết sách táo bạo nhưng cần thiết, qua đó định hình lại bộ mặt giao thông và cải thiện chất lượng không khí cho Hà Nội trong dài hạn. Tuy nhiên, hiệu quả của nó sẽ phụ thuộc rất lớn vào sự chuẩn bị đồng bộ về hạ tầng và các chính sách hỗ trợ an sinh đi kèm.

Trung Sơn