Hà Nội cần làm gì để có thể 'hồi sinh' cây xanh bị gãy đổ do bão số 3?

Nhiều cây cổ thụ có tuổi đời hàng trăm năm tuổi bị gãy đổ do ảnh hưởng của bão số 3

"Cây nào cứu được phải hết sức cứu"

Tối 7/9, tâm bão số 3 (bão Yagi) quét qua Thủ đô Hà Nội gây mưa to và giông lốc suốt 7 tiếng đồng hồ. Cơn bão mạnh chưa từng có trong vòng 30 năm qua mang theo sức gió giật cấp 10 khiến cây đổ la liệt khắp thành phố.

Theo Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh, bão số 3 đã đi qua và để lại hậu quả nặng nề. Riêng cây xanh, theo thống kê sơ bộ đã có hơn 17.000 cây gãy đổ. Nhiều cây xanh có tuổi đời lên đến hàng chục, hàng trăm năm cũng không thể "đứng vững" được trước sức mạnh của cơn bão.

Cây đổ khi có mưa to, gió lớn nhiều năm qua đã trở thành vấn đề không mới ở Thủ đô. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra cũng như ý kiến của nhiều người lúc này là tìm giải pháp tích cực, hữu hiệu để bảo vệ, khôi phục và giữ lại những cây đã bị đổ.

Trao đổi với Báo PNVN, ông Trần Huy Cung (67 tuổi, trú tại quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết, với người dân Thủ đô, cây xanh, đặc biệt là những cây cổ thụ có tuổi đời hàng trăm không chỉ có nhiệm vụ tạo cảnh quan, bóng mát mà còn là một nét đặc trưng riêng của Hà Nội. Vậy nên, ông Cung mong muốn chính quyền thành phố cần có biện pháp cứu, chữa những cây xanh vẫn còn có thể cứu chữa.

"Cây cổ thụ như một biểu tượng, chứng kiến sự thay đổi qua năm tháng của Thủ đô. Vậy nên, khi biết tin những cây có tuổi đời hàng trăm năm như cây cổ thụ trước Vườn hoa Lý Thái Tổ hay cây trước mặt Nhà thờ Lớn Hà Nội… bị gãy đổ do mưa bão, bản thân tôi rất đau xót", ông Cung chia sẻ.

Cây cổ thụ trước Tượng đài "Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh" bị đổ. Ảnh: P.H

Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài khi đi kiểm tra thực tế và chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả bão số 3 đã yêu cầu, đối với cây xanh gãy đổ, cây nào cứu được phải hết sức cứu, dựng lại được phải dựng lại để chăm sóc, bần cùng bất đắc dĩ mới phải cưa bỏ vì "trồng được một cây không dễ và mất rất nhiều thời gian".

Tại cuộc thị sát sáng 8/9, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh chỉ đạo, các Phó Chủ tịch UBND thành phố phụ trách các địa bàn cần quan tâm việc bảo vệ, khôi phục lại cây xanh ở các địa phương, tránh làm vội sẽ thiệt hại, khó khắc phục.

Giữ gìn, khôi phục lại cây xanh đã bị đổ, theo Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Võ Nguyên Phong cũng là một trong những vấn đề mà Sở quan tâm trong nhiều năm qua.

Với hàng nghìn cây xanh gãy đổ do bão số 3 trên địa bàn thành phố, ông Phong cho biết, Sở Xây dựng đang chỉ đạo khẩn các bộ phận chuyên môn thống kê sớm, đồng thời chuẩn bị có phương án tổng thể, với các giải pháp hữu hiệu để khôi phục lại những cây đã đổ, gãy cành với hy vọng giữ được tối đa có thể.

Đối với cây đổ, bật gốc, theo ông Phong, các đơn vị sẽ cắt tỉa cành, dựng lên hoặc mang về nơi dâm ủ, dùng thuốc kích rễ cây để phục hồi. Đặc biệt, những cây quý, cây cố thụ sẽ cố gắng hết sức để bảo vệ.

Theo Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, thực tế rằng, nhiều cây hoa đẹp nhưng lại giòn, dễ đổ gãy như cây bằng lăng, phượng, muồng. Những cây này cũng có thể mang về dâm ủ khôi phục và sẽ tận dụng tối đa để đưa vào trồng tại các công viên, vườn hoa vừa tạo cảnh quan đẹp và có bóng mát.

Còn ông Nguyễn Đức Mạnh, Phó tổng giám đốc Công ty Công viên cây xanh Hà Nội, cũng thông tin rằng, đơn vị này sẽ cố gắng giữ tối đa cây xanh để trồng lại nhưng trên tinh thần các cây này phải đảm bảo đủ các tiêu chuẩn và an toàn.

Huế từng "cứu" được nhiều cây xanh gãy đổ

Câu chuyện của Hà Nội sau cơn bão số 3 chắc sẽ khiến nhiều người liên tưởng đến những gì mà TP Huế (tỉnh Thừa Thiên Huế) từng trải qua khi cơn bão số 5 (tháng 9/2020) đi qua.

Sau trận bão ấy, hơn 15.000 cây xanh, trong đó có cả nghìn cây cổ thụ bị bật gốc, ngã xuống đường phố. Gánh nặng xử lý số cây xanh này được đặt lên vai chính quyền TP Huế. Tuy nhiên, thay vì loại bỏ, chính quyền đã quyết định chọn phương án sẽ dựng lại những cây xanh còn có khả năng cứu sống được. Những cây xanh này sau đó đã được chăm sóc và phát triển tốt.

Khi được hỏi về biện pháp trồng lại cây xanh gãy đổ ở Hà Nội sau bão số 3, ông Lê Huy Cường, Hội Khoa học kỹ thuật lâm nghiệp Việt Nam, cho biết, hiện nay, ở các đô thị do sự phát triển quá nhanh nên hệ thống cây xanh đang bị đe dọa nghiêm trọng do vấn đề đô thị hóa, công tác quy hoạch không đồng bộ.

Nhiều cây có tuổi đời rất cao, sau này do đô thị phát triển sau, đường sá, nhà cửa bắt đầu xây dựng đào bới xuống lòng đất, khi vướng rễ cây họ cắt bỏ, dẫn đến hệ rễ các cây bị xâm hại nguyên trọng, các rễ non sau này mọc ra không còn nhiều khả năng phát triển và bám đất vì vướng các công trình ngầm.

Chuyên gia cho rằng, cần tạo điều kiện để cây xanh phát triển bộ rễ, từ đó nâng sức chống chịu khi có thiên tai.

Với những nguyên nhân này nên theo ông Cường, phần rễ cây chỉ ăn luẩn quẩn trong diện tích đó, giống như cây đang trồng ở trong một cái chậu. Chính sự xâm hại nghiêm trọng đến hệ rễ của cây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng cây bị đổ khi gặp thời tiết xấu.

Ông Cường cũng cho rằng, việc trồng lại cây gãy đổ không khó, nhưng để đảm bảo an toàn, đặc biệt với những cây cổ thụ, cần được cắt tỉa chăm sóc lại trước khi trồng lại. Trước khi trồng lại phải quy hoạch diện tích trồng, đảm bảo cây có không gian để phát triển hệ rễ, chọn đúng chủng loại cây trồng và có kế hoạch chăm sóc hợp lý.

Bên cạnh đó, ông Cường cũng lưu ý đến vấn đề nên trồng loài cây nào để phù hợp hơn và giảm thiểu những nguy cơ gây nguy hiểm trong đô thị, trường học, trước khi trồng cây cần phải tham vấn ý kiến chuyên gia, đơn vị có chuyên môn.

Việc trồng cây nào cần tổ chức khảo sát kỹ, bởi còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như đất đai, diện tích, khoảng không gian của từng địa điểm mới bố trí, chọn cây.

PV