Hà Nội công khai, minh bạch trong rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo:Bảo đảm an sinh, tạo nền tảng giảm nghèo bền vững

Trong bối cảnh Hà Nội tiếp tục đẩy mạnh các chương trình bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao chất lượng sống cho người dân, công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây không chỉ là nhiệm vụ thường niên mà còn là khâu nền tảng, quyết định hiệu quả của việc xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ trong năm 2026 và những năm tiếp theo.

Nhờ đẩy mạnh các chính sách an sinh xã hội, tạo sinh kế cho người dân, nhiều hộ dân trên địa bàn thành phố đã vươn lên phát triển kinh tế, thoát nghèo bền vững. Ảnh: Nguyễn Mai

Rà soát từ cơ sở, phản ánh đúng thực trạng đời sống

Tại xã Trung Giã, việc triển khai rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo được thực hiện bài bản, đúng quy trình. UBND xã đã sớm thành lập Ban Chỉ đạo rà soát, phân công rõ nhiệm vụ cho từng thành viên, gắn trách nhiệm cụ thể với từng địa bàn dân cư. Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh thông qua hệ thống truyền thanh cơ sở, các hội nghị, cuộc họp, sinh hoạt chi bộ, tổ dân phố, giúp người dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của việc rà soát.

Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Trung Giã Nguyễn Văn Bình cho biết, khi người dân nhận thức đầy đủ, việc phối hợp với chính quyền trong quá trình rà soát trở nên thuận lợi hơn. Nhờ đó, kết quả rà soát phản ánh sát thực tế đời sống dân cư trên địa bàn. Đến nay, xã Trung Giã đã hoàn thành công tác rà soát theo kế hoạch của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, bảo đảm đúng tiến độ, đúng quy định. Quan trọng hơn, quá trình rà soát diễn ra công khai, dân chủ, tạo được sự đồng thuận trong nhân dân, hạn chế tối đa những băn khoăn, thắc mắc phát sinh.

Cùng với Trung Giã, xã Kim Anh cũng triển khai rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo một cách nghiêm túc, chặt chẽ. Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Kim Anh Phạm Văn Binh cho biết, việc rà soát được thực hiện trực tiếp tại thôn, xóm và đến từng hộ gia đình. Cán bộ cơ sở trực tiếp phỏng vấn, thu thập thông tin từ các hộ thuộc diện rà soát, bao gồm hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, thoát cận nghèo, cũng như các hộ có nguy cơ phát sinh nghèo.

Cách làm này giúp bảo đảm thông tin thu thập được là chính xác, đầy đủ, phản ánh đúng thực trạng đời sống của từng hộ dân. Đồng thời, việc tiếp xúc trực tiếp cũng tạo điều kiện để cán bộ cơ sở nắm bắt sâu hơn những khó khăn, vướng mắc của người dân, từ đó có đề xuất phù hợp trong công tác hỗ trợ. Một điểm chung trong công tác rà soát tại các xã, phường trên địa bàn Hà Nội là việc tuân thủ nghiêm quy định về công khai, minh bạch. Sau khi hoàn thành rà soát, kết quả được niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã, phường và các nhà văn hóa thôn, tổ dân phố để người dân theo dõi, giám sát và tham gia đóng góp ý kiến.

Việc công khai kết quả không chỉ giúp người dân hiểu rõ tình hình hộ nghèo, hộ cận nghèo tại địa phương, mà còn góp phần loại bỏ tâm lý “chạy theo thành tích” là yếu tố có thể làm sai lệch thực trạng nghèo. Qua đó, công tác rà soát trở nên khách quan hơn, sát thực tế hơn, đúng với tinh thần “lấy người dân làm trung tâm”. Thực tế cho thấy, khi người dân được tham gia giám sát, phản biện, những sai sót nếu có sẽ được kịp thời phát hiện, điều chỉnh. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng rà soát, mà còn củng cố niềm tin của nhân dân đối với chính quyền cơ sở.

Nền tảng cho chính sách an sinh năm 2026

Theo thống kê sơ bộ, đến nay, hầu hết các xã, phường trên địa bàn Hà Nội đã cơ bản hoàn thành công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo kế hoạch. Để bảo đảm kết quả rà soát đúng quy định, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội đã thành lập 3 tổ công tác tiến hành kiểm tra, phúc tra tại cơ sở. Từ ngày 10 đến ngày 13-12-2025, các đoàn công tác đã giám sát việc triển khai, đánh giá kết quả rà soát tại 27 xã, phường. Không chỉ dừng lại ở kiểm tra, các thành viên đoàn còn trực tiếp tư vấn, hướng dẫn cán bộ cơ sở thực hiện đúng quy trình, bảo đảm tiến độ và chất lượng.

Nhiều hộ nông dân ở Hà Nội đã chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển các mô hình đa canh, mang lại giá trị kinh tế cao. Ảnh: Nguyễn Mai

Trưởng phòng Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) Hoàng Thị Hòa cho biết, kết quả kiểm tra, phúc tra cho thấy công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo và xác định thu nhập của các hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình cơ bản được thực hiện đúng quy trình, bảo đảm trung thực, khách quan, công khai, minh bạch. Những kết quả này cho thấy sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị, từ thành phố đến cơ sở, trong việc bảo đảm không bỏ sót hộ nghèo, hộ cận nghèo, đồng thời không để xảy ra tình trạng đưa sai đối tượng vào diện hưởng chính sách.

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa, thành phố luôn đặc biệt quan tâm đến công tác chăm lo cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Thời gian qua, Hà Nội đã triển khai hiệu quả nhiều chính sách của trung ương, đồng thời ban hành các cơ chế đặc thù, phù hợp với điều kiện thực tế, nhằm hỗ trợ người dân khó khăn vươn lên trong cuộc sống. Liên quan đến công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo, ông Nguyễn Đình Hoa nhấn mạnh, yêu cầu kết quả rà soát phải phản ánh đúng thực trạng đời sống của nhân dân, tuyệt đối không chạy theo thành tích, không làm sai lệch số liệu. Đây là cơ sở quan trọng để thành phố xây dựng, điều chỉnh và triển khai các chính sách hỗ trợ đúng đối tượng, đúng nhu cầu.

Kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo định kỳ năm 2025 sẽ là “bức tranh tổng thể” về đời sống của các nhóm yếu thế trên địa bàn Thủ đô, làm căn cứ để tổ chức thực hiện các chính sách giảm nghèo và an sinh xã hội năm 2026. Trên nền tảng đó, các chương trình hỗ trợ về việc làm, đào tạo nghề, tín dụng ưu đãi, nhà ở, y tế, giáo dục sẽ được thiết kế sát thực tế hơn, hiệu quả hơn. Đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cũng đề nghị các xã, phường tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng công tác rà soát, thường xuyên cập nhật biến động về hộ nghèo, hộ cận nghèo, bảo đảm số liệu luôn chính xác, kịp thời. Đây là yêu cầu xuyên suốt, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội và nâng cao chất lượng sống của người dân Thủ đô.

Có thể khẳng định, việc Hà Nội triển khai rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo một cách công khai, minh bạch, chặt chẽ từ cơ sở giúp nhận diện đầy đủ những nguyên nhân dẫn đến nghèo, nguy cơ tái nghèo và những rào cản trong tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản. Đây chính là cơ sở để thành phố hoạch định chính sách sát thực tế, tránh dàn trải, bảo đảm nguồn lực hỗ trợ đến đúng đối tượng, đúng thời điểm. Trong bối cảnh đời sống kinh tế - xã hội còn tiềm ẩn nhiều biến động, công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo càng đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt, trách nhiệm và tâm huyết của đội ngũ cán bộ cơ sở, cũng như sự đồng hành, giám sát của người dân. Khi kết quả rà soát phản ánh đúng thực trạng, các chương trình giảm nghèo sẽ phát huy hiệu quả bền vững, giúp người dân không chỉ thoát nghèo, mà còn vươn lên ổn định cuộc sống.

Minh Phú