Hà Nội đề xuất gần 1.400 vị trí lắp đặt trạm sạc xe điện

Hà Nội đang đẩy nhanh chuẩn bị hạ tầng sạc để đáp ứng lộ trình chuyển đổi phương tiện giao thông xanh, trong bối cảnh thành phố phải giải quyết đồng thời nhu cầu của vận tải công cộng và người dùng cá nhân. Theo báo cáo tổng hợp mới nhất của Sở Xây dựng, các xã, phường, đơn vị và doanh nghiệp trên địa bàn đã đề xuất gần 1.400 vị trí có thể lắp đặt trạm sạc xe điện. Danh mục này trải rộng từ khu vực trung tâm đến các quận, huyện ngoại thành, ưu tiên những không gian công cộng, bãi đỗ hiện hữu, điểm trung chuyển, nhà ở xã hội và các khu dân cư đông đúc, nhằm tạo mạng lưới phủ rộng, tiếp cận được với số đông.

Điểm nhấn quan trọng nằm ở khu vực trong Vành đai 1, nơi 9/9 phường đã rà soát và đề xuất 115 vị trí lắp trạm sạc. Đây là vùng có mật độ phương tiện, dân cư và hoạt động thương mại cao, yêu cầu nghiêm ngặt về tổ chức giao thông và an toàn kỹ thuật. Theo thống kê chi tiết, các vị trí trong Vành đai 1 phân bổ ở nhiều loại đất khác nhau như đất giao thông, vỉa hè, đất công cộng, đất hỗn hợp, đất trụ sở và cơ sở giáo dục; bên cạnh đó còn có một số vị trí tại các vườn hoa lớn như Phùng Hưng và Cổ Tân. Việc phân bổ đa dạng này cho phép cơ quan chức năng có nhiều kịch bản bố trí trụ sạc tương ứng với mặt bằng, hạ tầng điện và lưu lượng người đi bộ, từ đó hạn chế xung đột sử dụng không gian.

Ngoài Vành đai 1, quá trình cập nhật vẫn diễn ra khẩn trương. Tính đến đầu tháng 9, trong tổng số 126 xã, phường thuộc phạm vi rà soát, đã có 59 đơn vị gửi danh mục với 386 vị trí; còn 67 đơn vị chưa phản hồi. Con số hiện có cho thấy dư địa mở rộng mạng lưới sạc tại khu vực dân cư, các tuyến đường trục và những khu đô thị mới là rất lớn. Khi các địa phương hoàn tất báo cáo, danh mục dự kiến sẽ tăng thêm, tạo cơ sở để phân lớp mạng lưới theo nhu cầu thực tế từng khu vực, tránh dồn tải vào khu trung tâm và giảm áp lực chiếm dụng vỉa hè.

Bên cạnh rà soát theo địa bàn, các đơn vị chuyên ngành đã xác định các nhóm địa điểm trọng điểm để sớm triển khai. Trung tâm Hạ tầng kỹ thuật ghi nhận 19 vị trí khả thi tại công viên, vườn hoa và bãi đỗ xe ngầm; Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông đô thị đánh giá hệ thống trung chuyển và đầu cuối xe buýt hiện có 122 vị trí, trong đó các điểm trung chuyển lớn có thể bố trí trụ sạc phục vụ xe buýt điện và kết nối với nhu cầu sạc của người dân; Trung tâm Quản lý nhà Hà Nội rà soát các tòa chung cư tái định cư, nhà ở sinh viên và nhà ở xã hội, dự kiến bố trí 81 vị trí sạc cho ô tô và 105 vị trí sạc cho xe máy. Cách tiếp cận “đan xen” giữa không gian công cộng, hạ tầng vận tải và khu nhà ở giúp tăng độ phủ, đặc biệt với nhóm cư dân không có chỗ sạc cố định tại nhà.

Công ty cổ phần Bến xe Hà Nội đã đưa vào vận hành 40 điểm sạc tại Bến xe Giáp Bát từ ngày 10/6 và 34 điểm tại Bến xe Gia Lâm từ ngày 15/7; với Bến xe Mỹ Đình, kế hoạch lắp khoảng 20 điểm trong quý III được chuẩn bị để đồng bộ công suất tại ba bến lớn. Ngoài ra, một số doanh nghiệp đề xuất thí điểm tới 500 vị trí tại trụ sở cơ quan, bệnh viện, trường đại học, điểm đỗ xe, vườn hoa; có đơn vị kiến nghị quy hoạch khoảng 1.040 vị trí trong một khu đô thị quy mô lớn ở phía Đông thành phố; một đề xuất khác nêu 5 vị trí quanh Vành đai 1 như khu nút giao Xã Đàn – Giải Phóng, dải phân cách Trần Khát Chân, đoạn Đê La Thành – Kim Mã – Cầu Giấy.

Về khung thể chế, cơ quan chuyên môn cho biết hiện đã có 23 tiêu chuẩn quốc gia liên quan trực tiếp đến trụ và trạm sạc, dây dẫn, đầu nối và đo đếm điện năng; tuy nhiên quy chuẩn kỹ thuật thống nhất cho hệ thống trạm sạc vẫn đang được xây dựng, dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay. Cùng với đó là yêu cầu hoàn thiện cơ chế giá điện cho hoạt động sạc: phương án có thể theo hướng áp biểu giá riêng với công tơ độc lập cho trạm sạc, hoặc tích hợp trong nhóm khách hàng hiện hữu nhưng có hệ số điều chỉnh phù hợp. Một khung giá rõ ràng, ổn định sẽ giúp doanh nghiệp tính toán hiệu quả đầu tư và lựa chọn mô hình công suất, công nghệ sạc (nhanh/chậm) đáp ứng nhu cầu thực tế.

Từ góc độ quy hoạch – vận hành, danh mục gần 1.400 vị trí cho phép Hà Nội phân tầng mạng lưới theo ba lớp. Ở lõi trung tâm trong Vành đai 1, ưu tiên cụm sạc nhanh công suất cao tại bến bãi tập trung, điểm trung chuyển và các khu đất công cộng đủ điều kiện, bảo đảm không lấn chiếm không gian đi bộ. Ở vòng trung gian, kết hợp bãi đỗ theo khu dân cư, trung tâm thương mại, tòa nhà hỗn hợp để tạo thói quen sạc ngoài nhà. Ở vòng ngoài, tăng mật độ tại bến xe liên tỉnh, khu đô thị mới và các bãi đỗ vệ tinh, tận dụng mặt bằng rộng để bố trí trạm sạc quy mô lớn, giảm chi phí lưới và thời gian quay vòng phương tiện. Mô hình này đồng thời hỗ trợ lộ trình chuyển đổi đội xe buýt, taxi, xe hợp đồng sang điện và tạo nền tảng cho người dân chuyển sang xe điện cá nhân.

Trong thời gian tới, thành phố yêu cầu tiếp tục cập nhật danh mục từ các địa phương, tổ chức khảo sát hiện trường từng vị trí, đánh giá tác động đến giao thông và đời sống dân cư, thiết kế phương án cấp điện tổng thể và quy trình vận hành – cứu hộ khi có sự cố. Trên cơ sở những điểm đã vận hành ở các bến xe lớn, kinh nghiệm cho thấy nếu bảo đảm nguồn điện ổn định, quy trình an toàn và hướng dẫn sử dụng rõ ràng, trạm sạc có thể tích hợp thuận lợi vào hạ tầng đô thị hiện hữu. Khi các mắt xích chính sách – hạ tầng – dịch vụ được hoàn thiện, danh mục gần 1.400 vị trí sẽ góp phần giảm phát thải, cải thiện chất lượng không khí và nâng cao mức độ tiện nghi đô thị.

Minh Thành