Hà Nội hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp công nghệ cao

Luật Thủ đô 2024

Các kỹ sư của Tổng Công ty Công nghiệp công nghệ cao Viettel nghiên cứu, sản xuất thiết bị 5G. Ảnh: PV

Hà Nội thúc đẩy chính sách thu hút nhân lực công nghệ cao

Tại Hội thảo “Cơ chế, chính sách, biện pháp ưu đãi, hỗ trợ thu hút nguồn nhân lực công nghệ cao làm việc tại khu công nghệ cao và thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo tại khu công nghệ cao”, Phó Chủ tịch Thường trực UBND Thành phố Lê Hồng Sơn nhấn mạnh, với vai trò là Thủ đô, Hà Nội đang đối diện với yêu cầu phát triển lớn: đến năm 2030 phải đạt tăng trưởng hai con số, GDP bình quân đầu người từ 12.000-13.000 USD (hiện mới đạt khoảng 8.000 USD), hướng tới mục tiêu trở thành thành phố toàn cầu. Để đạt được mục tiêu này, Hà Nội chủ động đề xuất sửa đổi Luật Thủ đô để thể chế hóa Nghị quyết 15-NQ/TW của Bộ Chính trị, đồng thời hưởng lợi từ hành lang pháp lý thuận lợi của các nghị quyết cấp Trung ương như Nghị quyết 57-NQ/TW, Nghị quyết 193/2025/QH15...

Dự kiến tháng 7 tới, Hà Nội sẽ ban hành gần 20 nghị quyết cụ thể hóa Luật Thủ đô, trong đó khoảng 10 nghị quyết liên quan trực tiếp đến khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP cho biết Hà Nội đang từng bước xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, lấy Khu công nghệ cao Hòa Lạc làm hạt nhân, kết nối hiệu quả giữa 5 nhà (Nhà nước - nhà khoa học - nhà doanh nghiệp - nhà đầu tư - nhà truyền thông). Ngoài ra, TP sẽ đầu tư mạnh vào hạ tầng khoa học công nghệ như sàn giao dịch công nghệ, quỹ đầu tư mạo hiểm, mô hình thử nghiệm có kiểm soát.

Tuy nhiên, con người vẫn là yếu tố quyết định. Thực tế cho thấy, dù có nhiều chính sách ưu đãi, việc thu hút nhân lực chất lượng cao vẫn chưa đạt kỳ vọng. Nguyên nhân chủ yếu do chính sách chưa sát với nhu cầu của chuyên gia, còn tồn tại rào cản về thủ tục hành chính, nhập quốc tịch, sở hữu nhà ở, thị thực…

Phó Trưởng ban Ban Quản lý các khu công nghệ cao và khu công nghiệp TP Hà Nội Lê Thanh Sơn cho biết, Hà Nội đang xây dựng Dự thảo Nghị quyết quy định cơ chế, chính sách ưu đãi nhằm thu hút nhân lực công nghệ cao về làm việc tại khu công nghệ cao, thực hiện theo điểm b khoản 4 Điều 24 Luật Thủ đô số 39/2024/QH15. Dự thảo gồm 4 chương, quy định cụ thể các cơ chế, chính sách hỗ trợ nhân lực công nghệ cao và hoạt động đổi mới sáng tạo.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Lê Hồng Sơn nhấn mạnh, trong thời gian tới, Hà Nội sẽ thành lập, phát triển thêm các khu công nghệ cao trong lĩnh vực công nghệ thông tin, sinh học… không chỉ riêng khu công nghệ cao Hòa Lạc. Đồng thời, sắp tới HĐND TP Hà Nội sẽ có một loạt Nghị quyết liên quan đến khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hà Nội cũng yêu cầu, Dự thảo Nghị quyết sẽ tập trung vào những vấn đề khu công nghệ cao Hòa Lạc hiện nay cần. Trước tiên là về đối tượng áp dụng, cần nhấn mạnh về nguồn nhân lực công nghệ cao gồm: chuyên gia cao cấp, nhà khoa học đầu ngành, tổng công trình sư, các giáo sư tiến sĩ có công trình, sản phẩm được ghi nhận và có thành tích đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học công nghệ trọng điểm của Hà Nội; chuyên gia kỹ thuật công nghệ có kinh nghiệm thực tiễn hoặc đang có công trình thực tiễn; người Việt Nam ở nước ngoài, chuyên gia ở nước ngoài hoặc người có kinh nghiệm thực tiễn, có sản phẩm, thành tích khoa học công nghệ nhìn thấy được luôn; người trẻ tài năng đã đạt các giải thưởng quốc gia và quốc tế; các nhà sáng lập ra doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Ngoài ra, các gói chính sách đề ra trong Nghị quyết phải phân theo nhóm đối tượng, từ đó xác định được các chính sách hữu hình và vô hình, kết hợp hài hòa để tôn vinh và ghi nhận công sức đóng góp của nguồn nhân lực. Bên cạnh đó, tùy thuộc vào nhóm đối tượng để xem xét các chính sách như: nghiên cứu mức lương theo sản phẩm; ưu tiên thu hút chuyên gia đầu ngành tại các cơ sở lớn; chính sách về visa, cư trú cho chuyên gia nước ngoài; chính sách miễn thuế thu nhập cá nhân; chương trình ươm tạo tài năng trẻ, cơ chế bảo hộ chuyên gia; hỗ trợ kết nối start up và nhà đầu tư…

Về tổ chức thực hiện, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hà Nội nhấn mạnh phải gắn với mục tiêu phát triển, yêu cầu phát triển của Thủ đô trong từng giai đoạn gắn với nhiệm vụ cụ thể. Khi thực hiện phải có quy chế phối hợp nhuần nhuyễn giữa nhà nước, doanh nghiệp, nhà trường, quỹ đầu tư…

Hiện thực hóa khát vọng phát triển Thủ đô trở thành trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Theo Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh, nhằm hiện thực hóa khát vọng phát triển Thủ đô Hà Nội trở thành trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực, đóng góp tích cực vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Hà Nội đặt ra các mục tiêu đến năm 2030: xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực Đông Nam Á, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô và cả nước.

Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia" (Nghị quyết số 57-NQ/TW), Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã xây dựng Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết. Thành phố đã chủ động triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên địa bàn.

TP Hà Nội đặt ra mục tiêu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô. Xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển giao và phát triển công nghệ hàng đầu của cả nước, tiến tới là trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo khu vực Đông Nam Á trong một số lĩnh vực; quản lý nhà nước trên môi trường số, kết nối và vận hành thông suốt giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị; phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số thuộc nhóm dẫn đầu cả nước.

Trong đó, một số chỉ tiêu cụ thể đó là, đến năm 2030 xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực Đông Nam Á, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô và cả nước. Tỷ trọng kinh tế số đạt tối thiểu 40% tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP).

Có trên 50% số doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo. Thu hút từ 1 - 2 tập đoàn công nghệ lớn đầu tư vào hoạt động nghiên cứu và sản xuất tại Hà Nội, thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp công nghệ cao. Chỉ số đổi mới sáng tạo địa phương thuộc nhóm 3 địa phương dẫn đầu cả nước. Hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đồng bộ, bảo đảm sự kết nối hiệu quả giữa các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học và cơ quan quản lý Nhà nước.

Hoàn thiện cơ sở hạ tầng số, mở rộng phạm vi phủ sóng 5G trên toàn địa bàn TP, từng bước phát triển mô hình đô thị thông minh.

Khuyến khích nghiên cứu, phát triển và ứng dụng các công nghệ tiên tiến, bao gồm trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), chuỗi khối (Blockchain), công nghệ bán dẫn và các lĩnh vực công nghệ mới phục vụ quá trình chuyển đổi số.

Phú An