Hà Nội phải trở thành nơi kiến tạo chính sách mới, khởi nguồn ý tưởng mới cho quốc gia

Tạo khí thế mới, quyết tâm mới, động lực mới phát triển Thủ đô

Tổng Bí thư Tô Lâm bày tỏ vui mừng tới dự Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVIII, một sự kiện chính trị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Thủ đô và cả nước.

Nhắc lại những lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đối với Thủ đô Hà Nội: “Cả nước nhìn về Thủ đô ta. Thế giới trông vào Thủ đô ta. Tất cả chúng ta phải ra sức giữ gìn trật tự an ninh, làm cho Thủ đô ta thành một Thủ đô bình yên, tươi đẹp, mạnh khỏe cả về vật chất và tinh thần”; “Đảng bộ Hà Nội phải làm gương cho các Đảng bộ khác”, Tổng Bí thư nhấn mạnh, những lời chỉ dạy ấy vừa là niềm vinh dự, tự hào vừa là trách nhiệm rất lớn của Thủ đô Hà Nội.

“Đại hội lần này là dịp để các đồng chí soi lại mình, đặt đúng mục tiêu, tạo khí thế mới, quyết tâm mới, động lực mới phát triển Thủ đô trong kỷ nguyên mới của dân tộc và thực hiện ước nguyện của Bác về Thủ đô Hà Nội”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư đánh giá, nhiệm kỳ vừa qua, dù đối mặt với muôn vàn khó khăn, thử thách trong đó có nhiều vấn đề mới phát sinh, chưa có tiền lệ, song, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô đã luôn nỗ lực, phấn đấu, giữ vững sự ổn định và phát triển, đóng góp tích cực vào thành tựu chung của đất nước. Các chỉ tiêu đề ra tại Đại hội Đảng bộ TP lần thứ XVII cơ bản đều đạt và vượt, có 4 chỉ tiêu hoàn thành sớm từ 1-2 năm…

Tổng Bí thư Tô Lâm vui mừng nhận thấy, diện mạo của Thủ đô đã không ngừng phát triển theo hướng hiện đại, thông minh, xanh và bền vững với nhiều công trình, dự án trọng điểm đã được hoàn thành và đưa vào sử dụng.

Kinh tế Thủ đô không ngừng phát triển với mức tăng trưởng cao hơn bình quân của cả nước, quy mô kinh tế gấp 1,4 lần so với đầu nhiệm kỳ; thu ngân sách gấp 1,8 lần nhiệm kỳ trước; khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số được thúc đẩy mạnh mẽ.

Giá trị văn hóa, con người Thủ đô được bảo tồn và phát huy. Đặc biệt, qua kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 đã góp phần lan tỏa hình ảnh người Hà Nội thanh lịch, văn minh, “TP vì hòa bình” của thế giới. Chất lượng cuộc sống của Nhân dân Thủ đô ngày càng được nâng cao, với chỉ số phát triển con người (HDI) cao nhất cả nước.

Quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Xây dựng, chỉnh đốn Đảng có nhiều chuyển biến; tổ chức, bộ máy hệ thống chính trị của Thủ đô được sắp xếp tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; phương thức lãnh đạo của các cấp ủy Đảng từng bước được đổi mới; mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vận hành thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.

Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư nhiệt liệt chúc mừng, đánh giá cao và biểu dương những kết quả Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô đã đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua.

Đồng tình với đánh giá về các nhóm hạn chế, yếu kém nêu trong Báo cáo chính trị, Tổng Bí thư cho rằng phải thẳng thắn nhìn nhận còn không ít “điểm nghẽn” kéo dài cần được tập trung khắc phục và đề nghị Đại hội tiếp tục phân tích sâu sắc các nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế để có chủ trương, giải pháp giải quyết dứt điểm trong nhiệm kỳ tới.

Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, đất nước ta và Thủ đô ta đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc với thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Hai mục tiêu 100 năm của đất nước đặt ra yêu cầu rất cao, thách thức rất lớn, đòi hỏi phải có sự đổi mới trong nhận thức và đột phá mạnh mẽ trong hành động từ Trung ương đến các địa phương.

Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân TP Hà Nội cần nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của Thủ đô đối với đất nước; nhận thức đầy đủ sự quan tâm, tạo điều kiện của Trung ương đối với Thủ đô, phải thấy rõ trách nhiệm rất lớn của Hà Nội trước những mong muốn và kỳ vọng của Nhân dân cả nước, Nhân dân Thủ đô vào TP Hà Nội.

Theo Tổng Bí thư, để Hà Nội bước vào giai đoạn phát triển mới, đòi hỏi một tầm nhìn tổng thể và hệ thống, nơi tư tưởng, thể chế, không gian, kinh tế và con người hòa quyện thành một chỉnh thể phát triển bền vững. Trong đó, tư tưởng định hướng thể chế; thể chế kiến tạo không gian; không gian mở đường cho kinh tế; kinh tế nuôi dưỡng con người và con người lại sáng tạo, hoàn thiện tư tưởng.

Đặt “Văn hiến - bản sắc - sáng tạo” ở vị trí trung tâm của mọi định hướng phát triển

Gợi ý 7 yêu cầu, nhiệm vụ đối với Đảng bộ Thủ đô Hà Nội trong nhiệm kỳ mới, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu phải xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nêu gương, hành động, trách nhiệm.

“Đây là trục đột phá đầu tiên, quyết định mọi thành công. Đảng bộ Hà Nội phải thật sự tiêu biểu, mẫu mực, gương sáng về bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu. Mỗi cán bộ, đảng viên phải dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; nói đi đôi với làm; vì Nhân dân phục vụ”, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ.

Đảng bộ Hà Nội cần tiếp tục triển khai nghiêm túc các Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, XIII, gắn với Chỉ thị 05-CT/TW về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Kiên quyết phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; nêu cao tinh thần tự phê bình, đoàn kết, thống nhất trong toàn Đảng bộ; củng cố mối quan hệ mật thiết giữa Đảng và Nhân dân. Tập trung nâng cao hiệu lực, hiệu quả của chính quyền địa phương 2 cấp, chuyển mạnh từ tư duy quản lý sang tư duy kiến tạo, phục vụ, thực hiện phân cấp, phân quyền rõ ràng, kèm theo trách nhiệm và có kiểm soát.

“Phải thay đổi triệt để tư duy bằng tinh thần mới: “Hà Nội đã nói là làm - làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả, làm đến cùng”, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, Hà Nội cần đặt “Văn hiến - bản sắc - sáng tạo” ở vị trí trung tâm của mọi định hướng phát triển Thủ đô, coi đó là nguồn lực nội sinh mạnh mẽ, là căn cốt hình thành bản lĩnh, trí tuệ và sức vươn của Hà Nội, làm nền tảng để Thủ đô khẳng định vai trò đầu tàu, vị thế dẫn dắt và sức lan tỏa của quốc gia trong thời kỳ mới.

“Thủ đô Hà Nội mang hồn cốt, bản lĩnh và trí tuệ dân tộc thì sức mạnh không chỉ nằm ở quy mô dân số hay chỉ số GRDP, mà ở chiều sâu văn hóa được bồi đắp qua lịch sử, từ những dấu tích cổ kính của kinh thành Thăng Long, cho đến nhịp sống hiện đại của một trung tâm chính trị, văn hóa và kinh tế hàng đầu cả nước”, Tổng Bí thư chỉ rõ.

Theo Tổng Bí thư, Hà Nội phải được kiến tạo như một “TP văn hiến - bản sắc - sáng tạo”, hướng tới một “Thủ đô văn minh - hiện đại - bền vững” với trí tuệ thời đại và tầm vóc toàn cầu, nơi văn hiến là gốc rễ, kết tinh trí tuệ dân tộc, nuôi dưỡng niềm tin, khát vọng và bản lĩnh, tạo sức hấp dẫn riêng có mà không đô thị nào sao chép được; bản sắc là điểm tựa, lợi thế cạnh tranh cốt lõi, giúp Hà Nội không chỉ giữ được linh hồn lịch sử mà còn tạo ra sức hút để dẫn dắt sáng tạo, phát triển kinh tế tri thức, thu hút nhân tài; tạo ra động lực phát triển, chuyển hóa, biến di sản thành giá trị sống, vừa bảo tồn, vừa phát triển, vừa mở rộng tầm vóc đô thị, từ quy hoạch, kiến trúc, nghệ thuật đến giáo dục, khoa học và quản trị.

Muốn vậy, Tổng Bí thư gợi mở, chiến lược phát triển phải gắn kết đồng bộ giữa văn hóa, không gian, kinh tế và con người. Mỗi quyết sách, mỗi dự án và đầu tư đều phải bảo đảm vừa giữ được cốt cách truyền thống, vừa định hình được không gian văn hóa cho thế hệ mai sau, đồng thời tạo ra năng lực đổi mới. Phải phát triển các “mạch sáng tạo” liên kết toàn Thủ đô, bảo đảm dòng chảy năng lượng sáng tạo từ di sản, tri thức đến công nghệ, kết nối các trung tâm văn hóa, học thuật và đổi mới sáng tạo.

Trên cơ sở đó, hình thành “3 cực sáng tạo” gồm: Di sản - trung tâm nội đô lịch sử và không gian ven sông Hồng - thành Cổ Loa; Tri thức - Đại học Quốc gia và các trung tâm đào tạo, nghiên cứu; và Công nghệ với Khu Công nghệ cao Hòa Lạc cùng các khu đổi mới sáng tạo.

“Đây sẽ là trục dẫn dắt sức sáng tạo của toàn Thủ đô, khai thác tối đa giá trị lịch sử, tri thức và công nghệ, biến Hà Nội thành đô thị hội tụ quá khứ, hiện tại và tương lai”, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định.

Theo Tổng Bí thư, khi Hà Nội đặt Văn hiến - bản sắc - sáng tạo ở vị trí trung tâm của mọi định hướng phát triển, Thủ đô không chỉ khẳng định vị thế đầu tàu, dẫn dắt và lan tỏa sức mạnh quốc gia, mà còn trở thành hình mẫu đô thị có bản lĩnh, trí tuệ, giàu sức sống và bền vững, nơi quá khứ, hiện tại và tương lai hội tụ thành một sức mạnh toàn diện, làm nền tảng để đất nước phát triển trong thời kỳ mới.

Giải quyết triệt để những vấn đề cấp bách, mở ra tầm nhìn phát triển lâu dài, bền vững

Tổng Bí thư Tô Lâm cũng yêu cầu Hà Nội phải kiến tạo một mô hình quản trị hoàn toàn mới, đủ năng lực điều phối, dẫn dắt và giải quyết triệt để những vấn đề cấp bách; đồng thời mở ra một tầm nhìn phát triển lâu dài, bền vững.

Tổng Bí thư chỉ rõ, Hà Nội -Thủ đô ngàn năm văn hiến, với khoảng trên dưới 10 triệu dân, với vị trí trung tâm chính trị quốc gia đang phải đối mặt với những thách thức đô thị tích lũy từ lịch sử phát triển, các khu chung cư cũ, kẹt xe kéo dài, ô nhiễm không khí dai dẳng, ngập lụt khi mưa lớn và sự quá tải của hạ tầng nội đô.

Khẳng định những thách thức đó không chỉ là bài toán hạ tầng mà còn là phép thử năng lực quản trị ở tầm quốc gia, là phép thử đối với tầm vóc, bản lĩnh của Thủ đô, Tổng Bí thư đề nghị Đại hội thảo luận và thống nhất đưa vào Chương trình hành động trong nhiệm kỳ XVIII, để giải quyết dứt điểm 4 vấn đề tồn tại nhiều năm của Thủ đô gồm vấn đề ùn tắc giao thông; vấn đề trật tự đô thị, xanh, sạch đẹp, văn minh, vệ sinh; vấn đề ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí và cuối cùng là vấn đề ngập úng ở đô thị và vùng ven đô.

Để vượt qua, Hà Nội không thể chỉ điều chỉnh theo lối cũ mà phải kiến tạo một mô hình quản trị hoàn toàn mới, từ quản lý sang kiến tạo; từ chồng chéo, rời rạc sang đồng bộ, tích hợp; từ ngắn hạn sang bền vững, với tầm vóc của một Thủ đô hiện đại, vừa đủ sức giải quyết triệt để những vấn đề cấp bách, vừa mở ra tầm vóc phát triển mới; không chỉ duy trì trật tự mà còn tạo năng lực bứt phá; không chỉ quản lý hiện tại mà còn chủ động định hình tương lai.

Tổng Bí thư nhấn mạnh yêu cầu hoàn thiện mô hình đô thị đa cực, đa trung tâm, biến mỗi cực phát triển thành một trung tâm động lực thực sự, được kết nối chặt chẽ bằng hạ tầng, coi hạ tầng là xương sống, các trục chiến lược và hành lang liên kết tổng hợp.

“Phát triển Thủ đô Hà Nội trong giai đoạn mới đòi hỏi phải chuyển mình căn bản mô hình “đơn cực tập trung” sang cấu trúc “đa cực, đa trung tâm”. Không thể tiếp tục dồn nén mọi chức năng hành chính, kinh tế, giáo dục, y tế, văn hóa… vào khu nội đô lịch sử vốn đã quá tải, mà phải tổ chức lại không gian đô thị theo các cực phân tán, nhưng vẫn đảm bảo liên kết đồng bộ. Mỗi vùng đô thị giữ một sứ mệnh chuyên biệt trong một chỉnh thể thống nhất của Thủ đô. Mỗi cực trở thành vệ tinh động lực, vừa tự chủ chức năng, vừa gắn kết chặt chẽ với toàn Thủ đô và các vùng phụ cận, giúp Hà Nội trở thành đô thị lan tỏa, kết nối, dẫn dắt vùng, dẫn dắt quốc gia”, Tổng Bí thư phát biểu.

Tổng Bí thư yêu cầu, phát triển Hà Nội thành trung tâm khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, động lực trung tâm thúc đẩy phát triển vùng và quốc gia dựa trên kinh tế tri thức. Hà Nội phải trở thành nơi kiến tạo chính sách mới, thử nghiệm công nghệ mới, đào tạo nhân tài mới và khởi nguồn ý tưởng mới cho quốc gia.

Tổng Bí thư cũng yêu cầu, lấy con người làm trung tâm, làm thước đo cho sự phát triển, xây dựng Thủ đô nhân văn, hạnh phúc, công bằng, văn minh, trở thành hình mẫu văn hóa tri thức để dẫn dắt quốc gia. Thủ đô phải trở thành TP nơi mọi người dân đều có cơ hội học tập, sáng tạo, khởi nghiệp và cống hiến; đồng thời có mạng lưới phúc lợi toàn diện, bảo đảm y tế, giáo dục, an sinh, nhà ở, việc làm, không gian văn hóa, nghệ thuật cho mọi tầng lớp. Khi con người được phát triển toàn diện, xã hội mới thực sự công bằng, sáng tạo và hạnh phúc.

Cùng với đó, Tổng Bí thư yêu cầu, Hà Nội phải luôn là pháo đài vững chắc về chính trị, an ninh, trật tự an toàn xã hội; chủ động nắm tình hình từ sớm, từ xa; phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với tội phạm, nhất là tội phạm công nghệ cao, tội phạm có tổ chức; nâng cao năng lực phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, thích ứng biến đổi khí hậu. Lấy cảm giác an toàn và bình yên của người dân và du khách làm thước đo cho sự bình yên của Thủ đô.

Đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập và hợp tác phát triển vùng, quốc tế, mở rộng mạng lưới hợp tác với các đô thị lớn trên thế giới, tham gia tích cực vào mạng lưới các “TP xanh – thông minh – sáng tạo”. Qua đó, nâng cao vị thế Hà Nội – Trung tâm chính trị, văn hóa, giáo dục, kinh tế tiêu biểu của Việt Nam trên trường quốc tế.

Tổng Bí thư Tô Lâm tin tưởng, với tinh thần đột phá, đổi mới, sáng tạo, dân chủ, kỷ cương, đoàn kết, trách nhiệm, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân TP Hà Nội nhất định sẽ vượt qua mọi khó khăn, thách thức, phấn đấu đạt được nhiều thành tựu to lớn hơn nữa, xứng đáng với tầm vóc và vị thế “Thủ đô ngàn năm văn hiến”, “Thủ đô Anh hùng”, “TP vì hòa bình”, “TP sáng tạo”; tự tin, vững bước tiên phong cùng cả nước tiến vào kỷ nguyên mới, góp phần xứng đáng đưa đất nước phát triển giàu mạnh, phồn vinh, hạnh phúc, hùng cường, sánh vai với các cường quốc năm châu.

Tường Minh