Hà Nội: Sắp thanh toán được vé metro qua VNeID, thẻ ngân hàng

Trong những năm gần đây, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra nhiều chủ trương, chính sách quan trọng nhằm thúc đẩy và chuyển đổi hướng tới hệ thống giao thông thông minh, đặc biệt là lĩnh vực giao thông công cộng. Một trong những bước đi quan trọng là việc triển khai hệ thống thẻ vé tự động cho giao thông công cộng, đặc biệt là tuyến metro số 01 Bến Thành - Suối Tiên tại TP. HCM.

Đây là lần đầu tiên người dân có thể sử dụng các phương tiện thẻ vé khác nhau như thẻ vé tháng, thẻ ngân hàng, tài khoản ví điện tử để sử dụng dịch vụ metro tự động mà không cần thu soát vé thủ công. Qua đó, giúp giảm thiểu tình trạng ùn tắc tại các quầy vé, cửa soát vé và tạo ra trải nghiệm thuận tiện hơn cho hành khách.

Với mục tiêu nâng cao trải nghiệm cho người dân và tiết kiệm chi phí vận hành, các cơ quan quản lý và vận hành giao thông đã xác định việc triển khai hệ thống thẻ vé tự động là một trong những ưu tiên quan trọng. Không chỉ dừng lại ở hệ thống metro, các dự án giao thông công cộng như xe buýt, bãi đỗ xe cũng đang tiến hành triển khai thí điểm hệ thống thẻ vé tự động với nhiều công nghệ mới.

Trao đổi tại Tọa đàm "Giải pháp thanh toán thông minh phục vụ giao thông hiện đại" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức ngày 20/5, ông Khuất Việt Hùng, Chủ tịch HĐQT Metro Hà Nội cho biết, tại Hà Nội, mỗi tuyến metro lại có hệ thống soát vé thu phí tự động riêng.

Hệ thống thẻ vé của tuyến Metro Cát Linh - Hà Đông và tuyến Metro Nhổn - Ga Hà Nội trên cao là hoàn toàn độc lập và không có sự liên kết, liên thông với nhau.

Mặc dù hệ thống hoạt động đơn tuyến này có ưu điểm là xử lý thông tin rất chính xác, tốc độ đóng mở cửa rất nhanh bởi thông tin đơn giản, nhưng lại bất tiện cho hành khách.

Với những hành khách mua vé tháng thì rất thuận tiện, nhưng hành khách mua vé lượt thì phải đến nhà ga mua vé trực tiếp từ nhân viên bán vé hoặc máy bán vé. Ngoài ra, thẻ vé của hai tuyến chưa liên thông được với nhau.

Vì vậy, TP. Hà Nội đang đẩy nhanh quá trình triển khai hệ thống thẻ vé tự động cho giao thông công cộng.

Tọa đàm "Giải pháp thanh toán thông minh phục vụ giao thông hiện đại". Ảnh: VGP

Ông Đỗ Việt Hải, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP. Hà Nội cho biết, Hà Nội đã xây dựng xong các chính sách để phát triển hệ thống thẻ vé thông minh.

Ngày 9/12/2024, UBND TP. Hà Nội đã chấp thuận chủ trương triển khai hệ thống vé điện tử liên thông đa phương thức trên địa bàn thành phố Hà Nội bằng hình thức thuê dịch vụ công nghệ thông tin. Thời gian thuê dịch vụ công nghệ thông tin dự kiến từ năm 2025 đến năm 2030.

“Dự kiến đến ngày 2/9/2025, chúng tôi sẽ chính thức khai trương hệ thống thẻ vé liên thông này”, ông Hải cho biết. Đặc biệt, hệ thống này không chỉ liên thông với vận tải hành khách công cộng mà còn liên thông với thu phí tự động, các bến bãi đỗ xe và sử dụng dịch vụ không chỉ trên địa bàn Thủ đô. Hệ thống cũng sẽ tích hợp với các thẻ thanh toán quốc tế.

Khẳng định mục tiêu hàng đầu là hệ thống thẻ vé liên thông đó phải thuần Việt và người Việt phải làm chủ hệ thống thẻ vé liên thông này, ông Đỗ Việt Hải cho biết, sau khi hoàn thành xây dựng khung kỹ thuật, Thành phố sẽ xây dựng chính sách giá vé linh hoạt, phù hợp theo khung giờ, mùa vụ và đối tượng hành khách điều kiện tiên quyết để vận hành hiệu quả. “Mục tiêu cuối cùng là thu hút người dân sử dụng giao thông công cộng nhiều hơn”, ông Hải nói.

Cung cấp thêm thông tin, ông Khuất Việt Hùng cho biết, hiện nay, Cục Cảnh sát C06, Bộ Công an là đơn vị chủ lực phối hợp với TP. Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính thực hiện phương án sử dụng VNeID để mua vé, dự kiến khoảng 15/9 sẽ phải đưa hệ thống này vào hoạt động.

Về mặt công nghệ, ông Nguyễn Hoàng Long, Phó tổng giám đốc CTCP Thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS) cho biết, từ năm 2021, NAPAS đã thí điểm thanh toán thẻ ngân hàng thông qua hệ thống giao thông công cộng của Vinbus ở Hà Nội, sau đó đã thanh toán bằng thẻ ngân hàng cho những vé ra vào, vé đỗ xe ở các cảng hàng không kết hợp cùng công ty iPay.

Ngày 14/2 vừa qua, NAPAS và các ngân hàng đã phối hợp triển khai để người dân có thể dùng thẻ ngân hàng, thẻ nội địa NAPAS cũng như các thẻ quốc tế Visa, Mastercard… đi tuyến metro số 1 TP. HCM.

“Toàn bộ việc triển khai về phía ngành ngân hàng và NAPAS đã chuẩn bị đầy đủ cơ sở hạ tầng kỹ thuật, nghiệp vụ, sản phẩm để khi ngành giao thông có nhu cầu và chủ trương kết nối liên thông, sẽ tạo thành hệ thống liên thông mở giữa thẻ vé soát vé tự động của các phương tiện giao thông công cộng với hệ thống thẻ thanh toán không dùng tiền mặt của ngân hàng. Chúng tôi hoàn toàn có thể triển khai trong thời gian rất ngắn”, ông Long cho hay.

Để triển khai hệ thống thu soát vé tự động một cách hiệu quả, ông Fukuda Chihiro, Phó trưởng đại diện JICA tại Việt Nam lưu ý, khi sử dụng các hệ thống chung, nền tảng chung thì cần có sự điều phối, phối hợp giữa Chính phủ, doanh nghiệp và tổ chức tín dụng.

Theo đó, cần triển khai hệ thống có khả năng tích hợp không chỉ đường sắt mà chung cho bãi đỗ xe hay các cửa hàng. “Như vậy ngay từ đầu, Chính phủ cần có phương hướng xây dựng hệ thống có khả năng vận hành liên thông và xây dựng bộ quy chuẩn thống nhất”, ông Fukuda Chihiro nói.

Thứ hai là an ninh thông tin. Hệ thống thu soát vé tự động xử lý dữ liệu cá nhân của hành khách nên điều bắt buộc là phải có biện pháp an ninh đủ mạnh để phòng chống hành vi lừa đảo và bảo vệ thông tin cá nhân. Chính phủ cần ban hành các văn bản pháp luật và quy định để thực hiện điều này.

Cuối cùng, theo vị đại diện JICA, là sự hỗ trợ về tài chính và chính sách. Để triển khai hệ thống AFC sẽ cần một khoản chi phí ban đầu. Vì vậy không nên giao phó hoàn toàn cho các doanh nghiệp quản lý, vận hành mà Nhà nước cần hỗ trợ về mặt tài chính và chính sách để đảm bảo hiệu quả, thúc đẩy phổ biến hệ thống này.

Thanh Huyền