Hà Nội: Tăng cường các biện pháp cấp bách về kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí

Chỉ thị nêu rõ, thời gian qua, quá trình đô thị hóa làm gia tăng khí thải, bụi từ giao thông, sản xuất, xây dựng..., gây suy giảm chất lượng môi trường không khí.

Những ngày gần đây, thời tiết cực đoan (mây mù dày, nhiệt độ thấp, nghịch nhiệt) khiến chỉ số AQI của TP Hà Nội ở mức “xấu” và “rất xấu”, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân và hoạt động kinh tế - xã hội.

Để khắc phục tình trạng ô nhiễm và thực hiện hiệu quả Kết luận số 244-KL/TW ngày 8/12/2025 của Bộ Chính trị về tiếp tục triển khai Nghị quyết số 06-NQ/TW, Chủ tịch UBND TP Hà Nội yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường triển khai các biện pháp khẩn cấp dưới sự điều phối của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đối với trường hợp môi trường không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng trên phạm vi liên vùng, liên tỉnh, xuyên biên giới. Chủ động tham mưu cho UBND TP cơ chế phối hợp với các tỉnh, TP trong khu vực trong việc kiểm soát ô nhiễm không khí liên vùng, liên tỉnh.

Đồng thời, triển khai ngay việc kiểm tra toàn bộ các khu xử lý chất thải rắn; yêu cầu các đơn vị bảo đảm vận hành liên tục, không để phát tán bụi, mùi. Báo cáo kết quả hàng tuần trong tháng 12/2025.

Giám sát các gói thầu duy trì vệ sinh môi trường theo phân cấp đảm bảo chất lượng vệ sinh tại các tuyến trọng điểm; yêu cầu các xã, phường có báo cáo kết quả hàng tháng. Chỉ đạo các đơn vị vệ sinh môi trường tăng cường phun sương dập bụi, tưới nước rửa đường.

Sở Xây dựng Hà Nội tăng cường giám sát chặt chẽ, yêu cầu 100% các công trường thi công xây dựng phải có biện pháp kiểm soát bụi nghiêm ngặt (che chắn, rửa xe khi ra khỏi công trường, phun sương giảm bụi...); phế thải xây dựng dạng rời phải được bao phủ, che kín hoặc đóng túi kín tại nơi tập kết trong công trường và trong quá trình vận chuyển, đảm bảo không phát tán bụi ra môi trường; xây dựng hệ thống giám sát bụi (cảm biến, camera) tại 100% công trình có quy mô trên 1 ha; hoàn thành trong tháng 12/2025.

Hướng dẫn chủ đầu tư, nhà thầu các công trình xây dựng bố trí hệ thống phun sương cố định giảm bụi tại khu dân cư tập trung (tại các tòa nhà cao tầng); hoàn thành trong tháng 12/2025.

Chủ trì, phối hợp với Công an TP, UBND các xã, phường chủ động tổ chức ra quân để kiểm tra, xử lý các hoạt động xây dựng và giao thông vận tải trên địa bàn có nguy cơ gây phát tán bụi cao.

Không cấp phép thi công đào lòng lề đường, vỉa hè (trừ các trường hợp xử lý sự cố khẩn cấp) trong giai đoạn cuối năm khi chất lượng không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Công an TP được giao tổ chức đợt cao điểm kiểm tra, xử lý nghiêm, công khai các trường hợp vi phạm chở vật liệu xây dựng không che chắn, làm rơi vãi vật liệu; các hành vi đốt chất thải rắn công nghiệp, đốt rác thải sinh hoạt trái phép, không đúng quy định, đặc biệt là tại các làng nghề, làng có nghề.

Sớm đồng bộ hạ tầng kỹ thuật với hệ thống camera an ninh, camera giám sát giao thông tích hợp AI để phục vụ công tác kiểm tra, giám sát và kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi, đối tượng vi phạm.

Sở Y tế phối hợp với các cơ quan truyền thông, báo chí và UBND các phường, xã khuyến cáo người dân (đặc biệt là người già, trẻ em, người có bệnh lý nền về hô hấp) hạn chế tối đa các hoạt động ngoài trời trong thời điểm VN_AQI ở mức cao để bảo vệ sức khỏe.

Chủ động xây dựng kế hoạch ứng phó bệnh tật, yêu cầu các cơ sở y tế trong nội thành và các khu vực có nguy cơ ô nhiễm môi trường không khí có dự phòng về phương tiện, trang bị thiết bị để sẵn sàng ứng phó phục vụ Nhân dân trong trường hợp chất lượng môi trường không khí bị suy giảm nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến đường hô hấp của nhiều người.

Sở Giáo dục và Đào tạo thông báo, hướng dẫn các trường học hạn chế các hoạt động ngoài trời cho học sinh trong các khung giờ và ngày có chất lượng không khí ở mức “xấu” trở lên; tạm dừng hoặc điều chỉnh thời gian học tập của học sinh khi có cảnh báo ô nhiễm không khí nghiêm trọng của Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Sở Dân tộc và Tôn giáo triển khai đợt cao điểm tuyên truyền, vận động các cơ sở tâm linh, tôn giáo, thờ tự và người dân hạn chế tình trạng đốt vàng mã; xây dựng kế hoạch, phương án tuyên truyền dài hạn nhằm thay đổi thói quen của người dân tiến tới chấm dứt việc đốt vàng mã.

UBND TP Hà Nội yêu cầu Chủ tịch UBND các xã, phường chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát các công trường xây dựng trên địa bàn, yêu cầu các chủ đầu tư, đơn vị thi công thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn đúng quy định; xử lý nghiêm: các phương tiện vận chuyển vật liệu xây dựng, phế thải không che chắn kỹ, làm rơi vãi ra đường; các hành vi đốt chất thải rắn sinh hoạt, đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp không đúng quy định gây ô nhiễm môi trường.

Đồng thời, căn cứ tình hình thực tiễn về mức độ ô nhiễm không khí trên địa bàn, chủ động chỉ đạo kịp thời các đơn vị vệ sinh môi trường tăng cường tần suất quét đường, hút bụi; sử dụng xe chuyên dụng phun nước rửa đường, dập bụi tại các trục giao thông chính, cửa ngõ đô thị. Hoạt động rửa đường, hút bụi cần được ưu tiên thực hiện vào khung giờ thấp điểm (đêm và sáng sớm, trước 6h00 sáng hàng ngày) để đảm bảo hiệu quả, giảm nồng độ bụi tích tụ trước giờ cao điểm giao thông và tránh gây ùn tắc.

Rà soát, quản lý chặt chẽ và tổ chức kiểm tra môi trường đối với các nguồn thải công nghiệp và hoạt động có công đoạn đốt tại các làng nghề, các cơ sở sản xuất công nghiệp trên địa bàn quản lý theo phân cấp; đặc biệt các cơ sở tái chế (làng có nghề); Hoàn thành trước ngày 15/12/2025.

Căn cứ tình hình thực tiễn về mức độ ô nhiễm không khí, có phương án điều chỉnh giảm công suất hoạt động hoặc dời lịch các công đoạn sản xuất phát sinh nhiều bụi/khí thải (như thổi lò, khởi động lò, nghiền nguyên liệu...) sang thời điểm điều kiện thời tiết, khí hậu thuận lợi hơn…

Minh Khôi