Hà Nội tạo được ấn tượng thuyết phục về việc nâng tầm Mạng lưới các thành phố sáng tạo trở thành công cụ để định hình sự phát triển

Đây là một trong rất nhiều ý kiến tham luận từ các nhà khoa học tham gia đóng góp tại hội thảo “Nguồn lực văn hóa trong chiến lược phát triển “Thành phố sáng tạo” của Thủ đô Hà Nội diễn ra vào sáng 28-9. Sự kiện do thành phố Hà Nội phối hợp với Tạp chí Cộng sản tổ chức.

Phó Bí thư thường trực Thành ủy Hà Nội Ngô Thị Thanh Hằng phát biểu tại hội thảo

Nói về cơ hội cho việc xuất khẩu văn hóa của Hà Nội, TS Nguyễn Văn Phong - Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, khai thác công nghệ kỹ thuật số để phát triển các ngành công nghiệp sáng tạo ở Thủ đô có thể mang đến nhiều hơn cơ hội xuất khẩu văn hóa tới các nước trên thế giới.

Không chỉ trên Youtube, hình ảnh về con người và di sản văn hóa phong phú của Hà Nội còn phủ sóng trên các mạng xã hội khác. Phát huy nguồn nhân lực dồi dào đầy tiềm năng khác như du học sinh Việt Nam ở nước ngoài, Blogger hay Instagrammer cũng là kênh tuyên truyền, quảng bá qua tài khoản mạng xã hội. Hình thức xuất khẩu văn hóa này vừa rẻ hơn, vừa nhanh nhạy với thời cuộc. Quan trọng hơn, nó cung cấp cho chúng ta một bộ phận đại lý tạo ra hình ảnh đương đại của Việt Nam nói chung,Thủ đô nói riêng mà họ muốn truyền tải, thể hiện với thế giới.

Còn theo ông Nguyễn Hữu Lương - Phó Giám đốc TT Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội, một trong những mục tiêu quan trọng của giai đoạn 2021-2025 là tiếp tục phát triển kinh tế nhanh và bền vững, dựa chủ yếu vào động lực là khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, tận dụng tối đa thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 để nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy phát triển khu vực kinh tế tư nhân để tạo động lực phát triển kinh tế.

Để đạt được mục tiêu trên thì phải cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh, khuyến khích đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, phát triển doanh nghiệp cả về số lượng và chất lượng là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu trong chỉ đạo điều hành. Đồng thời phát huy mạnh mẽ tinh thần Quốc gia khởi nghiệp - Chính phủ kiến tạo và hành động, xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thực sự phong phú, chất lượng, bắt kịp với các nước đi trước trong khu vực và thế giới.

Theo ông Michael Croft, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam, điều quan trọng của việc gia nhập Mạng lưới thành phố sáng tạo không phải là là kết quả, mà nó mới chỉ là bước khởi điểm trong quá trình định vị sự phát triển của Hà Nội với tư cách là một Thủ đô sáng tạo

Theo ông Michael Croft, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam, điều quan trọng của việc gia nhập Mạng lưới thành phố sáng tạo không phải là là kết quả, mà nó mới chỉ là bước khởi điểm trong quá trình định vị sự phát triển của Hà Nội với tư cách là một Thủ đô sáng tạo. Rõ ràng Hà Nội đã không lựa chọn những lĩnh vực mà thành phố đã đạt được sự tiến bộ rồi, ví dụ như lĩnh vực ẩm thực hay văn học, mà Hà Nội lại lựa chọn thiết kế, điều này khiến Hà Nội tạo được ấn tượng đầy thuyết phục về chủ ý muốn nâng tầm Mạng lưới các thành phố sáng tạo trở thành công cụ để định hình con đường phát triển phía trước, dùng danh hiệu này không chỉ là động lực cho các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo mà còn là cách để tạo ảnh hưởng lên tất cả các khía cạnh của sự phát triển kinh tế - xã hội, cách tiếp cận này giúp cho Hà Nội trong việc lập kế hoạch chuyển từ một tiếp cận dựa vào dự án và mang tính phản ứng sang thực hiện những sáng kiến phát triển dựa trên một thái độ chủ động, cởi mở chia sẻ về những lựa chọn ưu tiên đầu tư của thành phố với các đối tác tư nhân và quốc tế, khuyến khích đầu tư mới, khi các nhà đầu tư có thể trông thấy tầm nhìn chiến lược rộng mở mà học có thể đóng góp được, sau đó mở ra các cơ hội để có thể hiện thực hóa tầm nhìn đó. Một điều không kém quan trọng nữa là các tiếp cận trên vừa khích lệ và vừa thúc giục sự tham gia của người dân.

NSND Quốc Chiêm, Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội cho biết, trong nhiều năm qua, thành phố Hà Nội đã có nhiều hoạt động mang tính bổ trợ cho công tác phát triển công nghiệp văn hóa. Những dự án, đề án phát triển làng nghề, du lịch văn hóa, tổ chức chương trình hòa nhạc định kỳ, các lễ hội hoa, Phố sách Hà Nội… góp phần thúc đẩy hoạt động sáng tạo - một trong ba yếu tố trụ cột của công nghiệp văn hóa, cùng với cơ sở hạ tầng và công nghệ sản xuất.

Dù vậy, hiện nay, kế hoạch phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Thủ đô đang đối diện với nhiều khó khăn như: Nghệ thuật truyền thống vẫn còn phải mỏi mắt chờ khán giả; tình trạng vi phạm bản quyền còn có diễn biến phức tạp; kinh phí đầu tư cho hoạt động văn học nghệ thuật tuy tăng hằng năm nhưng vẫn ở mức thấp... Với hoạt động phát triển công nghiệp văn hóa vốn trông cậy rất nhiều vào khả năng sáng tạo của các cá nhân và nguồn kinh phí xã hội hóa, vấn đề đặt ra cho văn học nghệ thuật là khó khăn trong việc tìm các mạnh thường quân và ứng dụng thành tựu công nghệ một cách hiệu quả...

NSND Quốc Chiêm, Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội: Muốn phát triển Hà Nội trở thành “Thành phố sáng tạo” thì phải có sự đồng điệu giữa dân tộc và hiện đại. Dù có sáng tạo gì đi chăng nữa cũng không được xa rời bản sắc văn hóa của dân tộc, đó là điều quan trọng

Theo NSND Quốc Chiêm, muốn phát triển Hà Nội trở thành “Thành phố sáng tạo” thì phải có sự đồng điệu giữa dân tộc và hiện đại. Dù có sáng tạo gì đi chăng nữa cũng không được xa rời bản sắc văn hóa của dân tộc, đó là điều quan trọng.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Bí thư thường trực Thành ủy Hà Nội Ngô Thị Thanh Hằng nhận định, Hà Nội có vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng, là Thủ đô, trung tâm đầu não chính trị-hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế. Thủ đô Hà Nội có bề dày lịch sử văn hóa ngàn năm văn hiến, Thủ đô Anh hùng, thành phố vì hòa bình, nơi hội tụ, kết tinh và lan tỏa những giá trị cao quý của dân tộc, tiêu biểu cho lương tri, phẩm giá con người; được tổ chức UNESCO vinh danh là “Thành phố vì hòa bình”, “Thành phố sáng tạo”. Một ưu thế tuyệt đối, riêng có của Hà Nội là lịch sử hơn 1000 năm hình thành và phát triển. Vùng đất kinh đô Thăng Long - Hà Nội đã được tạo dựng, đắp bồi, giữ gìn, tôn tạo, dựng xây bởi di sản văn hóa do S9 văn hóa mọi vùng miền để chắt lọc nên giá trị Thăng Long - Hà Nội, được kết tinh trong chiều sâu cốt cách con người Hà Nội, mang nét đặc trưng riêng của văn hóa Tràng An, văn hóa xứ Đoài. Văn hóa Thăng Long - Hà Nội là nguồn lực nội sinh giàu năng lượng, ngày càng hội tụ, lan tỏa rộng khắp để góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam thống nhất trong đa dạng, với Hà Nội không chỉ là trung tâm quyền lực chính trị mà còn có bệ đỡ của sức mạnh “mềm” chính là trung tâm văn hóa.

Trong quá trình xây dựng và phát triển, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Nội luôn coi trọng và xác định phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội. Giải quyết hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa - xã hội. Mô hình tăng trưởng và phát triển kinh tế Thủ đô phải dựa trên nền tảng văn hóa, tìm nguồn lực và phát huy động lực từ văn hóa, nhất là trong điều kiện kinh tế tri thức, cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Chú trọng phát triển văn hóa Hà Nội trên cơ sở phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến và anh hùng, thành phố vì hòa bình, tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại. Xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, phát triển toàn diện với những giá trị nhân văn và tinh thần yêu nước sâu sắc, tôn trọng pháp luật; giàu lòng tự hào dân tộc, ý chí, khát vọng phát triển; coi đây là sức mạnh nội sinh, động lực tinh thần to lớn để phát triển Thủ đô. Đồng thời, xây dựng hình ảnh đẹp, ấn tượng trong mắt bạn bè quốc tế về Thủ đô tươi đẹp, hòa bình, hữu nghị và người Hà Nội thanh lịch, văn minh, hiếu khách, góp phần nâng cao uy tín, vị thế của Thủ đô và đất nước trên trường quốc tế.

Thái Phương