Hà Nội tính hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm tại 12 quận nội thành từ 2025

Hà Nội đang nỗ lực thực hiện các giải pháp nhằm cải thiện chất lượng không khí

Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đang lấy ý kiến người dân hoàn thiện dự thảo Nghị quyết quy định tiêu chí, điều kiện, trình tự, thủ tục xác định vùng phát thải thấp trên địa bàn nhằm cụ thể hóa Luật Thủ đô năm 2024 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.

Như vậy, từ 2025, Hà Nội sẽ thí điểm triển khai các vùng phát thải thấp. Theo Luật Thủ đô 2024 quy định khái niệm ''vùng phát thải thấp'' (LEZ) là khu vực được xác định để hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường nhằm cải thiện chất lượng không khí.

Tình trạng phương tiện giao thông cơ giới quá tải tại nhiều khu vực trong nội đô đã trực tiếp gây ra tình trạng ô nhiễm không khí, đặc biệt là vào các khung giờ cao điểm do hiện trạng ùn tắc gây ra. Từ năm 2017, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đã đặt ra nghị quyết hạn chế phương tiện giao thông ở một số khu vực ùn tắc và ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, đến nay hầu hết mục tiêu lớn trong nghị quyết chưa được triển khai hoặc chưa có lộ trình cụ thể như cấm xe máy ở các quận, thu phí phương tiện vào nội đô...

Dự thảo Nghị quyết lần này, thành phố đã có nhiều quy định cụ thể hơn, trong đó đưa ra 6 tiêu chí để xác định các khu vực hạn chế phát thải, bao gồm toàn bộ vùng bảo vệ nghiêm ngặt và hạn chế phát thải theo quy hoạch Thủ đô đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050.

Đó là các khu dân cư tập trung tại 12 quận hiện nay: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hoàng Mai, Tây Hồ, Long Biên, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Đông. 5 quận dự kiến thành lập trong giai đoạn 2020-2025 là Đông Anh, Gia Lâm, Thanh Trì, Hoài Đức, Đan Phượng và thành phố phía Bắc (Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn) thành phố phía Tây (Hòa Lạc, Xuân Mai).

Bên cạnh đó, khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông theo mức phục vụ của đường LOS từ D đến F. Theo tiêu chuẩn quốc gia về đường đô thị, mức phục vụ (LOS) là thước đo về chất lượng vận hành của dòng giao thông mà người điều khiển phương tiện và hành khách nhận biết được. Mức phục vụ được chia làm 6, theo thứ tự từ cao xuống thấp, được ký hiệu là A, B, C, D, E, F. Mức A là phương tiện giao thông lưu thông tốt, mức B có lượng xe lưu thông trên đường cao hơn, mức E phương tiện bắt đầu ùn ứ và mức F là tắc đường.

Ngoài ra, các khu vực có chất lượng không khí kém, đặc biệt là những nơi không đạt chuẩn quốc gia trong ít nhất một năm hoặc nơi có thể áp dụng tiêu chuẩn phát thải nghiêm ngặt hơn và có sự đồng thuận cao từ người dân cũng sẽ được đưa vào danh sách. Như vậy, để được xác định là vùng phát thải thấp, các khu vực trên sẽ phải áp dụng các biện pháp về giao thông và kinh tế để giảm ô nhiễm không khí.

Cụ thể, các xe cơ giới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường được dán tem nhãn, nhận dạng biển số thì được lưu thông trong vùng phát thải thấp. Ưu tiên phương tiện giao thông đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 4 trở lên và đạt quy chuẩn khí thải cho phép theo quy định; hạn chế, có thu phí đối với phương tiện đáp ứng tiêu chuẩn khí thải dưới Euro 4 và không đạt quy chuẩn khí thải cho phép theo quy định.

Còn đối với xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel được thành phố khuyến cáo các địa phương có quy định cấm lưu thông, hạn chế xe máy, xe tải, taxi; chính sách khuyến khích thay thế xe buýt chạy dầu diesel bằng xe chạy điện. Cùng với đó, Hà Nội sẽ phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy, tiến tới dừng hoạt động xe máy ở các quận vào năm 2030 (theo nghị quyết của Hội đồng nhân dân thành phố từ năm 2017).

Các tổ chức, cá nhân đang sinh sống và làm việc trong vùng phát thải thấp sẽ được ưu tiên áp dụng lộ trình (12 tháng) để chuyển đổi phương tiện phát thải thấp hoặc đạt quy chuẩn phát thải cho phép khi lưu hành trong vùng LEZ.

Bảo An