Hà Nội tính toán chuyện thu phí xe cơ giới
Đề án 'Thu phí phương tiện giao thông cơ giới vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường để hạn chế số lượng xe cơ giới đi vào' của TP Hà Nội đang thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân do mức độ ảnh hưởng rộng rãi của chính sách này khi đưa vào thực thi.
Đề xuất thu phí theo đường vành đai
Góp ý vào Đề án này, bà Đinh Thị Thanh Bình - chuyên gia của Công ty cổ phần Phát triển đô thị bền vững (đơn vị được giao nghiên cứu, xây dựng đề án) – đã đưa ra hai phương án thu phí ô tô là thu phí theo khu vực và thu phí theo tuyến đường.
“Thu phí theo tuyến đường thì dễ thực hiện và chi phí thấp nhưng không giảm được nhiều phương tiện vì người dân sẽ tìm cách đi vòng tránh” - bà Bình nói – “Còn thu phí theo khu vực (theo đường vành đai) sẽ tốn kém hơn nhưng đem lại hiệu quả rõ rệt hơn trong việc giảm ùn tắc”.
Bà Bình cho biết, đơn vị đang nghiên cứu ba phương án thu phí theo vành đai gồm: Thu phí vùng nhỏ (vành đai 1 hoặc vành đai 2); Vùng thu phí trung bình (vành đai 3); Vùng thu phí lớn (vành đai 3,5 - 4). “Với vùng thu phí nhỏ thì nhiều khu vực ngoài vùng chưa được xử lý, vùng thu phí lớn thì phía bên trong lại phát sinh ùn tắc. Vậy chúng tôi đang nghiên cứu phương án kết hợp thu phí theo vùng đa cấp tại vành đai 2 và vành đai 3”, bà Bình nói.
Mức thu phí cụ thể sẽ thực hiện trên nguyên tắc tăng dần với ô tô có nguy cơ cao gây ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường. Các phương tiện sẽ được lắp đặt công nghệ nhận diện vô tuyến và công nghệ tự động nhận diện biển số để thu phí.
Ông Vũ Văn Viện - Giám đốc Sở Giao thông Vận tải – nhận định, đây là vấn đề nhạy cảm, ảnh hưởng đến nhiều người dân nên quá trình xây dựng đề án sẽ làm rõ bản chất của các khoản phí, không để xảy ra tình trạng “phí chồng phí”.
Áp dụng công nghệ để thu phí tiện lợi
Các chuyên gia cho rằng, việc thu phí phải đảm bảo ứng dụng thu phí không dừng với tốc độ thu phí nhanh, thuận tiện. Như vậy, điều kiện khả thi cho việc này là các phương tiện giao thông cơ giới (ô tô) phải lắp đặt các thiết bị thu phí không dừng. Việc này phải đảm bảo đồng bộ trong phạm vi cả nước về công nghệ thu phí.
Đối với việc hạn chế ảnh hưởng do người có phương tiện tham gia giao thông cơ giới sống trong khu vực thu phí, Đề án cũng cần phải nghiên cứu giảm chi phí hoặc miễn phí có giới hạn số lần đi vào khu vực thu phí.
Góp ý đề việc thu phí không gây mất thời gian, phiền toái cho người dân, chuyên gia Koji Ono (Công ty NEC Việt Nam) cho rằng, công nghệ hiện tại không cần đến các trạm thu phí nên sẽ không ảnh hưởng nhiều tới người dân. “Họ có thể thanh toán hàng ngày, hàng tháng như tiền điện, nước. Thậm chí mức phí có thể thay đổi tùy thuộc tình trạng ùn tắc ở từng thời điểm nhất định” - ông Ono nói.
Đề án thu phí phương tiện sẽ được xây dựng và trình các cấp phê duyệt trong năm 2020 và triển khai trong giai đoạn 2020-2030.