Hạ tầng và nhận thức hạn chế, quản lý rác thải sinh hoạt tại đô thị còn khó
Theo Cục Môi trường, dù tỷ lệ xử lý rác thải cả nước đạt 91%, các đô thị lớn như Hà Nội và TPHCM vẫn gặp khó khăn trong phân loại, thu gom và xử lý do hạ tầng và cơ chế chưa đồng bộ, cùng nhận thức còn hạn chế.

Các đô thị lớn vẫn gặp khó khăn trong phân loại, thu gom và xử lý do hạ tầng và cơ chế chưa đồng bộ, cùng nhận thức còn hạn chế. Ảnh: Lê Vũ
Ngày 4-9, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức buổi họp báo thường kỳ do Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chủ trì, baochinhphu.vn đưa tin.
Phó Cục trưởng Cục Môi trường Hồ Kiên Trung cho biết, đến ngày 30-6, mỗi ngày cả nước phát sinh khoảng 69.400 tấn chất thải rắn sinh hoạt, trong đó tỷ lệ được xử lý đạt khoảng 91%.
Riêng Hà Nội phát sinh 7.300 tấn/ngày, TPHCM phát sinh khoảng 14.000 tấn/ngày; tổng lượng chất thải của hai đô thị này chiếm tới 23% cả nước.
Ông Trung thừa nhận việc phân loại chất thải sinh hoạt mới chỉ thực hiện ở quy mô nhỏ, chủ yếu thí điểm tại một số địa phương.
Nhiều hộ ở nông thôn vẫn xử lý rác theo cách truyền thống như chôn lấp, đốt hoặc tận dụng làm thức ăn chăn nuôi. Một số địa phương đã thử thu phí thu gom, vận chuyển, xử lý theo khối lượng hoặc thể tích rác sau phân loại nhưng kết quả còn hạn chế.
Nguyên nhân chính là hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ từ phân loại, thu gom đến xử lý, cơ chế huy động nguồn lực xã hội chưa hiệu quả, cùng với nhận thức và trách nhiệm của chính quyền và người dân về phân loại rác chưa đầy đủ.
Nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả chi phí” cũng chưa được thực hiện triệt để, hạn chế sự tham gia của doanh nghiệp tư nhân.
Trước thực trạng này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề ra các giải pháp trọng tâm gồm rà soát, hoàn thiện Luật Bảo vệ môi trường và các nghị định liên quan; ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về bãi chôn lấp và hướng dẫn đầu tư xử lý rác theo hình thức đối tác công - tư.
Các địa phương được yêu cầu xây dựng quy trình kỹ thuật, định mức kinh tế - kỹ thuật và cơ chế thu phí thu gom, vận chuyển, xử lý rác theo khối lượng hoặc thể tích, theo đúng Luật Bảo vệ môi trường 2020.
Bộ cũng đang tham mưu Chính phủ báo cáo Quốc hội để có nghị quyết tăng cường hiệu lực thực thi chính sách môi trường, tập trung xử lý các vấn đề tồn đọng và đầu tư hệ thống hạ tầng thiết yếu phục vụ thu gom, phân loại và xử lý chất thải rắn sinh hoạt.