Hà Tĩnh: Tháo gỡ khó khăn trong công tác tuyển quân
Hà Tĩnh là một trong những địa phương có truyền thống trong công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ (công tác tuyển quân).
Tuy nhiên, từ khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, công tác tuyển quân trên địa bàn đã gặp không ít khó khăn, đòi hỏi phải có các giải pháp đồng bộ, quyết liệt để tháo gỡ. Trước thực trạng đó, Bộ CHQS tỉnh Hà Tĩnh đã chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành nhiều kế hoạch, chỉ đạo nhằm kịp thời tháo gỡ các “nút thắt” trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng nói chung và tuyển quân nói riêng
Những phát sinh từ thực tiễn
Gần 23 giờ thứ bảy, ánh đèn tại trụ sở Ban CHQS xã Hương Sơn vẫn sáng. Đó là nơi làm việc của đồng chí Nguyễn Anh Đức, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã. Người dân quanh khu vực chia sẻ rằng, kể từ khi trụ sở chuyển về đây, hầu như tối nào cán bộ Ban CHQS xã cũng làm việc đến khuya. Sáng thứ hai đầu tuần, chúng tôi có mặt lúc 7 giờ, cứ ngỡ là còn sớm, nhưng cán bộ Ban CHQS xã đã có mặt đầy đủ và đang giải quyết thủ tục chuyển sinh hoạt cho các cựu chiến binh.
Đồng chí Đức cho biết: “Từ khi sáp nhập 4 xã và thị trấn Phố Châu thành xã Hương Sơn, địa bàn trở nên quá rộng, trong khi quân số Ban CHQS vẫn chỉ có 3 người. Khối lượng công việc tăng gấp nhiều lần, cán bộ mới chưa thông thạo địa bàn, buộc chúng tôi phải làm cả ban đêm mà vẫn không xuể”.

Gặp gỡ gia đình công dân trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ tại phường Trần Phú, tỉnh Hà Tĩnh.
Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại nhiều xã, phường mới sau sáp nhập. Tại phường Trần Phú, đồng chí Lê Thị Phương Chi, Phó chủ tịch UBND phường cho biết: “Phường hiện nay là kết quả của việc hợp nhất 4 đơn vị hành chính, gồm các phường: Đồng Môn, Thạch Trung, Thạch Hạ và xã Hộ Độ, với dân số hơn 38.000 người. Trong đó, hơn 39% là giáo dân theo đạo Thiên Chúa. Đây là thách thức không nhỏ trong công tác tuyên truyền, vận động nhập ngũ”.
Theo bà Chi, lực lượng thanh niên trong độ tuổi nhập ngũ chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều người đang lao động xuất khẩu, hoặc học tập ngoài tỉnh, gây khó khăn cho công tác quản lý, điều tra cơ bản. Biên chế Ban CHQS phường cũng chỉ có vài người, trong đó có đồng chí đang đi học. Mặt khác, việc chuyển đổi mô hình quản lý sang chính quyền địa phương hai cấp khiến một số quy định, thẩm quyền liên quan đến tuyển quân thay đổi, kéo theo quy trình, thủ tục cũng chưa đồng bộ.
Một khó khăn khác là tại cấp xã, đội ngũ cán bộ mới chưa có nhiều kinh nghiệm trong chỉ đạo, triển khai công tác tuyển quân. Công tác tuyên truyền về nghĩa vụ quân sự tuy đã được quan tâm nhưng ở một số nơi vẫn chưa sâu sát, thiếu tính hệ thống, dẫn đến tình trạng người dân chưa nắm rõ quy định mới.
Trong khi đó, lực lượng Ban chỉ huy Phòng thủ khu vực (PTKV) vốn có năng lực, kinh nghiệm, lại đang thiếu cơ chế rõ ràng để phối hợp với các xã, phường. Một số khu vực chủ động hỗ trợ cơ sở nhưng phần lớn vẫn đang chờ hướng dẫn, dẫn đến lãng phí nguồn lực. Đây là một trong những điểm nghẽn mà tỉnh đang nỗ lực tháo gỡ.
Chủ động, quyết liệt từ cơ sở đến cấp tỉnh
Xác định rõ công tác tuyển quân là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, gắn liền với trách nhiệm của người đứng đầu, các địa phương ở Hà Tĩnh đã chủ động ban hành nghị quyết chuyên đề, xây dựng kế hoạch chi tiết ngay từ đầu năm.
Tại xã Hương Sơn, ông Nguyễn Tiến Thích, Phó chủ tịch UBND xã cho biết: “Sau khi Đảng ủy xã ban hành nghị quyết lãnh đạo công tác tuyển quân, UBND xã đã triển khai kế hoạch cụ thể. Chúng tôi giao Ban CHQS phối hợp với công an xã rà soát kỹ lưỡng thanh niên trong độ tuổi nhập ngũ; đồng thời chỉ đạo các tổ chức đoàn thể tăng cường tuyên truyền, vận động ở từng khu dân cư”.
Ngoài ra, xã còn thành lập các tổ công tác, phân công các đồng chí trong Ban Thường vụ và Ban Chấp hành phụ trách từng thôn để nắm tình hình. Việc rà soát nguồn tuyển, phân loại thanh niên đủ điều kiện, tạm hoãn hoặc miễn gọi nhập ngũ được công khai minh bạch, bảo đảm đúng quy định.
Tại Ban chỉ huy PTKV1-Nam Hồng Lĩnh, Thiếu tá Nguyễn Phi Vũ, Phó chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Ban chỉ huy PTKV1-Nam Hồng Lĩnh cho biết: “Chúng tôi chủ động phối hợp với 27 xã, phường thuộc địa bàn, mỗi nơi đều có cán bộ trực tiếp xuống hỗ trợ. Bên cạnh đó, đơn vị đã thành lập 4 tổ công tác cơ động để sẵn sàng hỗ trợ các địa phương gặp khó khăn”.
Ở cấp tỉnh, Bộ CHQS tỉnh Hà Tĩnh đã nhanh chóng triển khai các giải pháp thiết thực nhằm khắc phục tình trạng thiếu nhân lực, rối quy trình tại cơ sở. Đại tá Hoàng Anh Tú, Phó chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Bộ CHQS tỉnh, cho biết: “Chúng tôi đã ủy quyền cho các ban chỉ huy PTKV thực hiện một số nhiệm vụ trong công tác tuyển quân, đồng thời đưa chỉ huy trưởng Ban chỉ huy PTKV vào thành phần Hội đồng nghĩa vụ quân sự cấp tỉnh để họ có vai trò chính thức và tiếng nói trong triển khai thực tế”.
Bộ CHQS tỉnh cũng đã kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết theo từng tháng, từ khâu rà soát, sơ tuyển, khám tuyển đến xét duyệt, công khai danh sách. Tổ chức nhiều lớp tập huấn cho cán bộ xã gồm chủ tịch UBND, bí thư, chỉ huy trưởng ban CHQS về các nội dung liên quan đến công tác quân sự, quốc phòng trong đó đặc biệt coi trọng công tác tuyển quân. Kết quả công tác tuyển quân trong năm được xem là tiêu chí để bình xét thi đua, khen thưởng.
Đặc biệt, tỉnh đã chủ động chỉ đạo các huyện trước khi giải thể phải thống kê, bàn giao đầy đủ nguồn tuyển quân về Bộ CHQS tỉnh. Khi chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, các xã, phường mới cũng được tập huấn ngay từ đầu năm để nắm bắt quy trình, thực hiện đồng bộ, tránh bị động.
Hiện nay, công tác tuyên truyền nghĩa vụ quân sự đã được đẩy mạnh trên tất cả hệ thống truyền thông của địa phương. Các xã, phường đang tiến hành rà soát kỹ lưỡng từ cấp thôn đến cấp xã để chuẩn bị sơ tuyển, phân loại quân số. Những trường hợp có hoàn cảnh đặc biệt, đang đi làm ăn xa, học tập hoặc đủ điều kiện tạm hoãn, miễn gọi đều được công khai trước dân.
Với sự nỗ lực không ngừng từ cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự các cấp và sự đồng thuận từ nhân dân, Hà Tĩnh đang từng bước tháo gỡ những khó khăn phát sinh trong công tác tuyển quân khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Tỉnh đặt mục tiêu hoàn thành và vượt chỉ tiêu tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ năm 2026, góp phần xây dựng LLVT vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.