Hải Dương học và làm theo Bác: Xây dựng bộ máy 'ít mà tinh'

Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc tại Bắc Bộ Phủ năm 1946 (ảnh sưu tầm)

Bác dạy 'ít mà tốt'

Trong bối cảnh tinh gọn bộ máy hiện nay, tìm về những tư liệu, di sản của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong xây dựng hành chính sẽ thấy nhiều giá trị quý báu.

Ngay từ những ngày còn kháng chiến đến khi đất nước độc lập, tự do, Bác đã hướng đến xây dựng, vận hành nền hành chính phục vụ nhân dân, tinh gọn, hiệu quả. Bởi vậy, Chính phủ do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu luôn gọn nhẹ, ít bộ ngành, ít tầng nấc trung gian, ít cán bộ nhưng vẫn thực hiện tốt chức năng.

Để lãnh đạo Cách mạng Tháng Tám, Ủy ban Giải phóng dân tộc chỉ gồm 15 thành viên. Chính phủ cách mạng lâm thời sau Cách mạng Tháng Tám vẫn gồm 15 thành viên với 13 bộ. Chính phủ liên hiệp kháng chiến năm 1946 chỉ gồm 12 thành viên và 10 bộ.

Tháng 11/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh thành lập Ban Thanh tra đặc biệt (tiền thân của Thanh tra Chính phủ hiện nay), với 2 người là cụ Bùi Bằng Đoàn và ông Cù Huy Cận

Một lần trả lời phóng viên vì sao công việc bộn bề mà Chính phủ liên hiệp chỉ có 10 bộ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Vì nước mình nhỏ nên không cần nhiều bộ”.

Đối với UBND các cấp, Bác cũng chỉ đạo thiết lập bộ máy theo phương châm gọn nhẹ về tổ chức, rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ, luôn đề cao nguyên tắc tinh gọn.

Tháng 11/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh thành lập Ban Thanh tra đặc biệt - tiền thân của Ban Thanh tra Chính phủ hiện nay cũng chỉ gồm 2 người là cụ Bùi Bằng Đoàn và người thanh niên trẻ Cù Huy Cận.

Noi gương Bác, Hải Dương thực hiện nghiêm chủ trương tinh gọn bộ máy, xây dựng nền hành chính vì nhân dân phục vụ

Với Bác, tinh gọn còn là sự thống nhất, ăn ý, trơn tru của bộ máy để làm việc. Bác từng nhấn mạnh rằng: “Tất cả mọi người, bất kỳ ở một chức vụ nào, cao hay thấp, to hay nhỏ, tất cả mọi người làm thành một bộ máy. Thiếu một người nào hay có một người không làm tròn nhiệm vụ là hỏng cả”.

Bác cũng là người chính thức đưa ra khái niệm tinh giản bộ máy vào năm 1952 khi nhận thấy có một số biểu hiện bộ máy phình to. Người nói: “Tinh là đưa năng suất lên cao, làm cho mau cho tốt, giản là vừa phải, không kềnh càng, tránh hình thức”.

Người luôn nhắc nhở cán bộ: "Từ Chủ tịch Chính phủ cho đến người chạy giấy, người quét dọn trong một cơ quan nhỏ, đều là những người ăn lương của dân, làm việc cho dân... làm việc phải đến đúng giờ, chớ đến trễ, về sớm... Phải nhớ rằng: Dân đã lấy tiền mồ hôi nước mắt để trả lương cho ta trong những giờ đó. Ai lười biếng tức là lừa gạt dân".

Kết quả bước đầu

Tinh gọn bộ máy mang đến những chuyển biến tích cực trong phục vụ người dân, doanh nghiệp ở Hải Dương. Trong ảnh: Chị Vũ Thị Minh Hằng (bên trái) ở xã Tân Việt (Bình Giang) bày tỏ sự hài lòng khi làm thủ tục hành chính ở Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Hải Dương

Theo lời Bác, Hải Dương đã thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Trung ương về tinh gọn bộ máy, trọng tâm là triển khai Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Từ khi thực hiện nghị quyết, với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, việc thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy trong toàn tỉnh Hải Dương đã bảo đảm theo chỉ đạo và hướng dẫn của Trung ương, biểu hiện qua những kết quả ban đầu rõ nét.

So với thời điểm ngày 30/6/2017 thì đến hết tháng 10/2024, toàn tỉnh Hải Dương đã giảm 1 đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy; giảm 58 xã, phường, thị trấn; giảm 135 thôn, khu dân cư; giảm được 6 phòng thuộc các cơ quan tham mưu, giúp việc Tỉnh ủy.

Sở Khoa học và Công nghệ Hải Dương hoạt động ổn định ngay từ ngày đầu hợp nhất. Đồng chí Giám đốc sở Nguyễn Cao Thắng cùng cán bộ, công chức của sở đang chuẩn bị những công việc quan trọng trong thời gian tới khi sắp xếp đơn vị hành chính, tinh gọn bộ máy

Đồng thời, khối MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh giảm 10 phòng, ban và tương đương. Các sở, ban, ngành cấp tỉnh giảm được 27 phòng trực thuộc và tương đương, giảm 40 phòng thuộc chi cục và tương đương.

Về nhân lực, đã giảm được 32 trưởng phòng, 119 phó trưởng phòng và tương đương cấp tỉnh, 62 phó trưởng phòng thuộc chi cục và tương đương. Cấp huyện giảm được 20 trưởng phòng, 26 phó trưởng phòng và tương đương...

Song song với tinh gọn bộ máy, Hải Dương có kế hoạch tiết kiệm chi thường xuyên, chống lãng phí, tiêu cực, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp.

"Nhìn những hiệu quả bước đầu ở tỉnh từ tinh gọn bộ máy, chúng tôi hài lòng. Cải cách thể hiện rõ trong thực hiện thủ tục hành chính cho người dân. Đến đây, tôi thấy cơ sở vật chất khang trang, hiện đại hơn nhiều so với trước, kết quả được trả đúng hạn, cũng không phát sinh tiêu cực, phiền hà", chị Vũ Thị Minh Hằng ở xã Tân Việt (Bình Giang) bày tỏ cảm nhận khi đi làm thủ tục hành chính ở Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Hải Dương.

Đây cũng là sự đồng tình, ủng hộ của nhiều người dân với hiệu quả từ tinh gọn bộ máy, cải cách hành chính.

Hòa mình vào cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy

Sau gần 3 tháng hợp nhất từ 2 sở và chuyển về làm việc tại 1 trụ sở, các cán bộ, công chức Sở Khoa học và Công nghệ đã làm quen, bảo đảm hoạt động thông suốt

Từ tháng 11/2024 đến nay, công việc kiến thiết, tinh gọn bộ máy ở Hải Dương được thực hiện khẩn trương hơn cả khi hòa mình với cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của đất nước.

Chỉ trong vài tháng, Hải Dương đã hoàn thành khối lượng lớn công việc trong sắp xếp tổ chức bộ máy. Trong đó, hợp nhất Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận Tỉnh ủy, hợp nhất 10 sở chuyên môn thuộc UBND tỉnh còn 5 sở...

Đến nay, sau gần 3 tháng hợp nhất, các cơ quan, đơn vị mới đã hoạt động ổn định và sẵn sàng cho công việc tinh gọn bộ máy còn mạnh mẽ hơn trong thời gian tới khi hợp nhất với TP Hải Phòng.

Từ ngày 1/3, Sở Thông tin và Truyền thông hợp nhất với Sở Khoa học và Công nghệ thành Sở Khoa học và Công nghệ.

Thời gian qua, không chỉ bảo đảm hoạt động ổn định của cơ quan sau hợp nhất mà Sở Khoa học và Công nghệ còn giữ vai trò quan trọng trong bảo đảm sự thông suốt của hạ tầng công nghệ thông tin, phục vụ cho hoạt động bình thường của các cơ quan, đơn vị khi sắp xếp và giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp.

Theo ông Nguyễn Cao Thắng, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, khối lượng công việc khi sắp xếp bộ máy là rất lớn nhưng luôn phải bảo đảm sự thông suốt, ổn định và kịp thời.

Đồng chí Vũ Đức Hạnh, Phó Giám đốc Sở Xây dựng cùng các cán bộ, công chức từ 2 sở cũ thảo luận những công việc chung của đơn vị

Tại Sở Xây dựng Hải Dương, các cán bộ, công chức đến từ Sở Giao thông vận tải, Sở Xây dựng cũ đang cùng nhau phối hợp nhịp nhàng, xử lý công việc chung của cơ quan.

"2 cơ quan hợp nhất không chỉ là sáp nhập về cơ cấu, tổ chức bộ máy, trụ sở... mà còn là sự giao thoa giữa văn hóa, phong cách làm việc ở 2 đơn vị cũ. Chúng tôi vừa hỗ trợ nhau, vừa học hỏi những cái ưu việt của nhau để tạo thành một đơn vị mới vững mạnh, đoàn kết, tối đa hiệu quả", ông Vũ Đức Hạnh, nguyên Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải, nay là Phó Giám đốc Sở Xây dựng chia sẻ.

Những nhiệm vụ đặt ra trong quá trình tinh gọn bộ máy, đặc biệt khi hợp nhất với TP Hải Phòng thời gian tới là rất lớn. Tuy nhiên, với kinh nghiệm tích lũy từ quá trình tinh gọn bộ máy thời gian qua, cùng với tâm thế chủ động, sẵn sàng, các sở, ngành, đơn vị của tỉnh Hải Dương hoàn toàn có đủ năng lực để hoàn thành nhiệm vụ. Qua đó, tiếp tục xây dựng một bộ máy “ít mà tinh”, đúng như lời Bác dạy, nhằm phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn.

PHONG TUYẾT - THÀNH CHUNG