Hai 'nút thắt' cần tháo gỡ để nâng hạng thị trường chứng khoán

Phát biểu tại tọa đàm, ông Bùi Hoàng Hải, Phó Chủ tịch UBCKNN cho biết, nâng hạng thị trường chính là giải pháp quan trọng nhất để thúc đẩy mạnh mẽ thị trường chứng khoán (TTCK) phát triển, đóng vai trò là kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế. Để hiện thực hóa mục tiêu nâng hạng thị trường vào năm 2025, Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan gỡ “nút thắt” cho việc nâng hạng thị trường.

Tuy nhiên, đến nay vẫn còn hai “nút thắt” lớn là quy định ký quỹ trước khi giao dịch (prefunding) và hạn mức đối với nhà đầu tư nước ngoài (room ngoại).

Theo ông Bùi Hoàng Hải, với "prefunding", Bộ Tài chính hiện đang hoàn thiện dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 120/2020/TT-BTC, Thông tư 119/2020/TT-BTC, Thông tư 121/2020/TT-BTC và Thông tư 96/2020/TT-BTC, trong đó tập trung xử lý vấn đề cho phép nhà đầu tư nước ngoài không cần phải ký quỹ 100% tiền trước khi thực hiện giao dịch mua chứng khoán.

Đối với "room ngoại" và quyền tiếp cận bình đẳng thông tin với nhà đầu tư nước ngoài, dự thảo thông tư mới này cũng tập trung vào nội dung bắt buộc các công ty niêm yết phải công bố thông tin bằng tiếng Anh và tiếng Việt, nhằm tạo thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận nhanh nhất thông tin trên TTCK.

Ông Bùi Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước

Theo bà Lê Thị Lệ Hằng, Giám đốc Chiến lược Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI, bên cạnh các “rào cản” với TTCK như quy định “prefunding” hay “room ngoại”, TTCK Việt Nam cũng chưa xây dựng được các “rổ” hàng hóa mới để tạo nên sức hấp dẫn riêng cho nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư ngoại. Điều này dẫn đến hệ lụy là dù các nhà đầu tư muốn phân bổ nhiều hơn vào thị trường Việt Nam vẫn phải chờ đợi. Hiện số lượng nhà đầu tư cá nhân, nhỏ lẻ trên thị trường chứng khoán đang chiếm hơn 90%.

Do đó, để nâng hạng thị trường, cơ quan quản lý cần có các quy định cụ thể, tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trên UPCoM (các doanh nghiệp đã thực hiện đấu giá cổ phần lần đầu ra công chúng - IPO) có thể thuận lợi lên sàn giao dịch chính thức HoSE hoặc HNX. Tuy nhiên, cơ quan quản lý cũng cần có các chế tài mạnh hơn gắn với thời gian cụ thể, để buộc các doanh nghiệp ở UPCoM phải lên sàn giao dịch chính thức.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Thu Hiền, Tổng Giám đốc Công ty chứng khoán Techcombank cho rằng, để TTCK phát triển trở thành kênh huy động vốn hiệu quả cho nền kinh tế, việc đầu tư mạnh tay cho công nghệ và đa dạng hóa sản phẩm đầu tư là rất quan trọng, bởi các nhà đầu tư hiện nay khá trẻ.

Theo thống kê của UBCKNN, trong 24 năm hình thành và phát triển, chỉ từ 2 mã chứng khoán ban đầu, hiện đã có hơn 1.800 mã chứng khoán. Mức vốn hóa thị trường tăng nhanh, với khoảng 300 tỷ USD, bằng 70% GDP và là thị trường có mức vốn hóa được xếp ở vị trí 30 - 35 trong bảng xếp hạng các thị trường có bước đột phá trên thế giới.

Thanh khoản năm 2024 ở mức gần 1 tỷ USD/phiên giao dịch (chưa tính đến khối lượng giao dịch trên thị trường trái phiếu Chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp). Trong số 1.800 doanh nghiệp đang niêm yết trên thị trường, có khoảng 50% doanh nghiệp có nguồn gốc từ doanh nghiệp Nhà nước.

LƯU THỦY