Hải Phòng: Khai hội truyền thống đình Do Nghĩa xã Vĩnh Lại

Các đại biểu, người dân và du khách tham dự lễ khai hội, sáng 31/12/2025. Ảnh: Mekong ASEAN.

Thông tin tại lễ khai hội, ông Phạm Nghĩa Hà, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Do Nghĩa, Trưởng Ban tổ chức lễ hội cho biết, căn cứ vào Thần tích - Thần sắc làng Do Nghĩa, tổng Đỗ Xá, phủ Ninh Giang, tỉnh Hải Dương (nay là thôn Do Nghĩa, xã Vĩnh Lại, thành phố Hải phòng) hiện lưu giữ tại Viện Thông tin Khoa học xã hội và theo lời truyền lại từ các cụ cao niên cùng người dân trong thôn, đình Do Nghĩa thờ bốn vị thành hoàng.

Các vị gồm Đương cảnh Thành hoàng, Thiện Chính cư sĩ, Linh Ứng Đại vương; Bản cảnh Thành hoàng Minh Lễ duệ trí linh Ứng Đại vương; Đương cảnh Thành hoàng Lữ Gia hiển hựu Đại vương; Nguyệt Quang hiển linh Công chúa.

Các cụ cao niên thôn Do Nghĩa dự lễ khai hội. Ảnh: Mekong ASEAN.

Trong đó, hai vị Bản cảnh Thành hoàng Minh Lễ duệ trí linh ứng Đại vương và Nguyệt Quang hiển linh Công chúa là thiên thần, hai vị còn lại là nhân thần.

Các vị Đương cảnh Thành hoàng, Thiện Chính cư sĩ, Linh Ứng Đại vương; Bản cảnh Thành hoàng Minh Lễ duệ trí linh Ứng Đại vương; Đương cảnh Thành hoàng Lữ Gia hiển hựu Đại Vương có công giúp vua Hùng đánh giặc cứu nước.

Còn vị thần Nguyệt Quang hiển linh Công chúa có công âm phù giúp Trưng Nữ vương đánh giặc Tô Định cứu nước. Do có công lao to lớn với nước, với dân, nhân dân làng Do Nghĩa tôn các vị làm Thành hoàng và được thờ ở đình (tiểu sử các vị thần đã được sao chép, dịch và lưu giữ tại di tích).

Trải qua các triều đại, các vị thần được ban tặng nhiều sắc phong. Trong đó, vào các thời Trần, Lê được phong thêm các mỹ tự. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, đến nay di tích đã không còn lưu giữ được những sắc phong này.

Các đoàn đại biểu, người dân và du khách dâng hoa, lễ. Ảnh: Mekong ASEAN.

Cũng theo tương truyền tại địa phương, đình Do Nghĩa được khởi dựng vào thời Hậu Lê (thế kỷ thứ XVII) gồm 5 gian Đại bái, một gian Hậu cung, hai bên có 2 giải vũ, mỗi tòa 3 gian.

Trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, di tích là nơi tổ chức các lớp bình dân học vụ hưởng ứng phong trào diệt giặc đói, diệt giặc dốt và giặc ngoại xâm, đồng thời cũng là địa điểm hoạt động cách mạng của dân quân, du kích địa phương và bộ đội huyện Ninh Giang (trước đây).

Năm 1949, ngôi định bị hạ giải để lấy vật liệu phục vụ việc tiêu thổ kháng chiến tại địa phương.

Về lễ hội đình Do Nghĩa, trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, được tổ chức vào các ngày mùng 10, 11, 12/11 (âm lịch), trong đó có lễ rước, tế lễ và các trò chơi dân gian truyền thống. Sau khi di tích bị hạ giải, lễ hội đã không được tổ chức.

Ban thờ các vị Thành hoàng bên trong đình Do Nghĩa. Ảnh: Mekong ASEAN.

Nhằm đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, năm 2009 ngôi đình được phục dựng trên nền đất cũ gồm 5 gian Đại bái, 3 gian Hậu cung theo lối kiến trúc truyền thống, chất liệu bằng gỗ tứ thiết, mặt tiền quay hướng Đông, không gian thoáng rộng, hướng phát triển tốt.

Đại biểu dâng hương. Ảnh: Mekong ASEAN.

Người dân và du khách dâng hương. Ảnh: Mekong ASEAN.

Từ khi phục dựng di tích, chính quyền và nhân dân địa phương đã tích cực sưu tầm, điền dã tư liệu về lễ hội xưa nhằm phục dựng lễ hội truyền thống…

Đến ngày 23/12/2019, UBND tỉnh Hải Dương (cũ) đã có quyết định công nhận xếp hạng đình Do Nghĩa là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.

Không gian, khuôn viên đình Do Nghĩa, xã Vĩnh Lại, thành phố Hải Phòng. Ảnh: Mekong ASEAN.

Năm nay, lễ hội được tổ chức trong 3 ngày, từ 10 - 12/11 âm lịch. Trong chương trình của lễ hội, bên cạnh phần tế lễ, dâng hương, Ban tổ chức còn tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao như thi đấu bóng chuyền hơi của các câu lạc bộ người cao tuổi 3 thôn Do Nghĩa, An Cư, Phù Lịch và tổ chức đêm giao lưu văn nghệ của các đội văn nghệ tại địa phương…

Phùng Nguyện