Hải Phòng vừa phát hiện bãi cọc gỗ trong trận chiến nhấn chìm quân Mông - Nguyên

Hố 1, diện tích khai quật 280m2, phát hiện được 17 cọc.

Vào chiều 1/10/2019, ông Nguyễn Tuân Triệu, là người dân địa phương trong lúc đào vườn tại cánh đồng thôn Cao Quỳ, xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng đã bất ngờ phát hiện 2 cọc gỗ được chôn sâu dưới lòng đất.

Theo người dân, khi phát lộ, 2 chiếc cọc có bề mặt màu nâu đen, thân hình trụ tròn, một phần còn nhẵn bóng và hơi vát nghiêng, chiều dài một cọc hơn 4 mét, cọc còn lại hơn 3m và cùng đường kính hơn 30cm, đóng vào lớp phù sa màu hồng…

Ngay sau khi nhận được báo cáo của UBND xã Liên Khê về việc phát hiện 2 cọc gỗ, Bảo tàng thành phố Hải Phòng xuống hiện trường khảo sát, kiểm tra và lấy mẫu cọc được phát hiện gửi Viện Khảo cổ học Việt Nam giám định niên đại.

Một số cọc gỗ khai quật tại hố 2 và 3.

Ngày 27/11/2019, Viện Khảo cổ học phối hợp với Bảo tàng thành phố Hải Phòng tiến hành khai quật bãi cọc cánh đồng Cao Quỳ, xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng.

Qua quá trình làm việc, nhóm khảo sát đã khai quật 950m2, với 3 hố khai quật phát hiện 27 cọc gỗ. Nghiên cứu địa tầng cho thấy khu vực xuất lộ cọc là lòng sông bị bồi lấp. Các cọc xuất lộ trong lớp bùn xám, có thể được chôn/đóng xuống qua lớp bùn đen lẫn cát hoặc tới lớp trầm tích sét trắng lẫn vàng loang lổ. Trên các cọc có ngoàm dùng để luồn dây kéo hoặc mộng ở giữa cọc để giằng ngang.

Dựa trên kết quả khảo sát khảo cổ học kết hợp với các tài liệu lịch sử, văn hóa dân gian… còn lưu giữ tại địa phương, bước đầu nhận định di tích bãi cọc Cao Quỳ có thể liên quan đến chiến trường Bạch Đằng năm 1288. Những di tích trên còn ghi đậm dấu ấn vào 1288, Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn về đây khảo sát trận địa, tập luyện binh mã cho trận chiến chống quân Mông - Nguyên năm 1288.

Trong quá trình khai quật bãi cọc cánh đồng Cao Quỳ, xã Liên Khê, Viện Khảo cổ học phối hợp với Bảo tàng Hải Phòng tiếp tục khảo sát các di tích, các dòng sông cổ, các bến cổ thuộc xã Liên Khê.

Hai cọc gỗ hơn 700 năm tuổi phát hiện bên sông Bạch Đằng được lấy mẫu giám định.

Quá trình khảo sát được nhân dân địa phương cung cấp thêm thông tin, tài liệu như: Gia đình ông Nguyễn Công Từ, bà Nguyễn Thị Chế (ở thôn 3, làng Mai Động), cách đây khoảng 30 năm, trong quá trình canh tác trên cánh đồng Cao Quỳ (sát hố hố 1), có thấy 10 cọc gỗ và ông Trần Văn Do (thôn 7, làng Quỳ Khê) phát hiện 3 cọc gỗ tại cánh đồng thôn vào những năm 1970 với đường kính cọc từ 35-50cm. Tại đầu Núi Chẹo và Hang Trê (thôn 7, làng Quỳ Khê) người dân cũngphát hiện 11 cọc gỗ…

Ngoài việc khảo sát hệ thống cọc gỗ tại cánh đồng Cao Quỳ và cánh đồng làng Quỳ Khê, Bảo tàng Hải Phòng và Viện Khảo cổ còn nghiên cứu các di tích đền Thụ Khê, chùa Mai Động, chùa Thiểm Khê đã được xếp hạng di tích quốc gia năm 1993, liên quan đến chiến thắng Bạch Đằng năm 1288.

Thôn Cao Quỳ, xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng, nơi phát hiện hàng chục cọc gỗ.

Theo giới khoa học Hải Phòng, để không cho quân Mông - Nguyên đi vào khu vực sông Giá; khu vực chỉ huy của nhà Trần, buộc giặc phải đi theo sông Đá Bạc vào sông Bạch Đằng (rơi vào trận địa cọc được bố trí sẵn), Trần Quốc Tuấn đã cho dựng bãi cọc "lộ thiên" ở đây.

Được biết, vào ngày mai (20/12), TP Hải Phòng tổ chức Hội nghị “Báo cáo kết quả khai quật di tích bãi cọc Cao Quỳ, xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng” để công bố về hết quả khai quật lần này...

Hoàng Hưng