Hải quân Mỹ nhắm khinh hạm mới năm 2028 sau Constellation

Hải quân Mỹ cho biết họ đặt mục tiêu đưa một lớp khinh hạm mới vào hoạt động trong năm 2028, chỉ vài tuần sau khi chính thức hủy bỏ chương trình Constellation. Thông tin được ông Jason Potter, quyền Giám đốc phụ trách mua sắm của Hải quân Mỹ, nêu tại Diễn đàn Quốc phòng ở Washington.

Khinh hạm tương lai của Hải quân Mỹ dự kiến ra mắt vào năm 2028 - Ảnh 1.

Theo ông Potter, Hải quân Mỹ “tin rằng khinh hạm tương lai có thể hạ thủy vào năm 2028”. Ở thời điểm phát biểu, ông Potter đang đảm nhiệm chức vụ Trợ lý Bộ trưởng Hải quân phụ trách Nghiên cứu, Phát triển và Mua sắm.

Bối cảnh: chấm dứt Constellation sau hai tàu

Cuối tháng trước, Bộ trưởng Hải quân John Phelan xác nhận quyết định hủy bỏ chương trình Constellation sau khi chỉ hoàn thành hai tàu: Constellation (FFG-62) và Congress (FFG-63). Bốn thân tàu còn lại theo kế hoạch bị hủy theo các điều khoản sửa đổi với Fincantieri Marinette Marine, công ty đóng tàu có trụ sở tại Wisconsin.

Theo nội dung được công bố, Fincantieri Marinette Marine vẫn sẽ giao hai tàu dẫn đầu đang được đóng, nhưng sẽ không tiếp tục đóng các thân tàu FFG-64 đến FFG-67.

Việc dựa vào thiết kế FREMM của châu Âu để chế tạo Constellation bị xem là quyết định sai lầm của Hải quân Mỹ.

Trục thay đổi: cách tiếp cận đóng tàu và quản trị rủi ro

Ông Potter cho biết phương pháp đóng tàu được cập nhật của Hải quân Mỹ dựa trên ba nguyên tắc cốt lõi: ổn định, phân phối và phát triển. Dù nguồn không nêu chi tiết cách triển khai từng nguyên tắc, phát biểu nhấn mạnh trọng tâm quản trị rủi ro trong chu trình mua sắm.

Trong mô tả của ông Potter, Hải quân Mỹ muốn “áp dụng những bài học kinh nghiệm và các phương pháp tốt nhất khi tiến hành nhanh chóng”, tập trung vào các thiết kế có độ tin cậy cao, được sản xuất tại Mỹ và bàn giao cho chính phủ Mỹ với các yêu cầu sử dụng thực tế được xác định rõ về hiệu suất, nhân lực, bảo trì, phụ tùng và nhu cầu đào tạo.

Phân tích kỹ thuật: tránh rủi ro từ thiết kế chưa được chứng minh

Lớp tàu Constellation dựa trên thiết kế FREMM của Ý và ban đầu được dự định lấp khoảng trống năng lực giữa tàu chiến ven biển (Littoral Combat Ship) và tàu khu trục lớn hơn. Tuy nhiên, nguồn cho biết sự chậm trễ, chi phí tăng cao và các lo ngại về khả năng mở rộng lâu dài đã khiến Hải quân Mỹ đánh giá lại tính khả thi.

Trong hướng đi mới, ông Potter nhấn mạnh nỗ lực chế tạo khinh hạm mới sẽ tránh các rủi ro thiết kế trước đây bằng cách dựa trên một nền tảng đã có lịch sử hoạt động được chứng minh. Điểm then chốt ở đây là lựa chọn cơ sở thiết kế: ưu tiên những cấu phần đã “chạy thật” trong biên chế thay vì phải chứng nhận lại ở quy mô lớn trong giai đoạn đóng mới.

Nguồn cũng nêu ý định hợp tác với các xưởng đóng tàu trong nước và giảm phụ thuộc vào hệ thống có nguồn gốc từ nước ngoài. Về mặt kỹ thuật và bảo đảm hậu cần, định hướng này thường gắn với mục tiêu thống nhất chuỗi cung ứng, tiêu chuẩn hóa phụ tùng và rút ngắn vòng đời bảo dưỡng—nhưng bài toán cụ thể sẽ phụ thuộc cấu hình thiết kế mà Hải quân Mỹ chọn, hiện chưa được công bố.

Khía cạnh tác chiến: vị trí của khinh hạm trong đội hình mặt nước

Nguồn mô tả vai trò dự kiến (ở chương trình trước) là lấp khoảng trống giữa Littoral Combat Ship và các tàu khu trục lớn hơn. Với một lớp khinh hạm mới, yêu cầu tác chiến nhiều khả năng vẫn xoay quanh cân bằng giữa khả năng hiện diện, hộ tống và chi phí vận hành, thay vì chỉ chạy theo cấu hình “nặng” tương tự khu trục hạm. Tuy nhiên, do thông số kỹ thuật chưa được công bố, mọi đánh giá về hỏa lực, radar hay hệ thống phòng không cụ thể đều chưa có cơ sở xác nhận.

Điểm đáng chú ý trong phát biểu của ông Potter là nhấn vào nhân lực, bảo trì, phụ tùng và đào tạo—những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến mức sẵn sàng chiến đấu. Một thiết kế được kiểm chứng về vận hành có thể giúp giảm rủi ro khi đưa tàu vào biên chế và giúp lập kế hoạch huấn luyện, bảo dưỡng theo các quy trình đã có tiền lệ.

Những thông tin chưa công bố và các mốc đã xác nhận

Theo nội dung được đăng tải, các chi tiết về lớp tàu mới—bao gồm thông số kỹ thuật và nhà sản xuất chính—vẫn chưa được công bố chính thức. Các quan chức chỉ cho biết lớp tàu này có thể dựa trên các thiết kế thân tàu và hệ thống phụ trợ đã được hoàn thiện và đang sử dụng trong toàn bộ hạm đội.

Bảng tóm tắt dữ kiện từ nguồn

Theo Defence Blog, đây là một sự điều chỉnh đáng kể trong chiến lược phát triển tàu chiến mặt nước của Hải quân Mỹ. Ở thời điểm hiện tại, trọng tâm phân tích có thể đặt vào thay đổi cách tiếp cận thiết kế và mua sắm—từ việc lựa chọn nền tảng, tổ chức công nghiệp đến bảo đảm vòng đời—trong khi các đánh giá về hiệu năng tác chiến cụ thể cần chờ công bố chính thức về cấu hình và hệ thống trang bị.

CTVX