Hai trường hợp tài xế có thể đỗ ô tô trên vỉa hè mà không sợ bị CSGT 'tuýt còi'

Theo các chuyên gia về pháp lý, việc dừng đỗ xe hiện nay được thực hiện chủ yếu theo các quy định tại Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, có hiệu lực từ 1/1/2025.

Cụ thể, tại Điều 18 luật này có định nghĩa dừng xe và đỗ xe như sau:

- Dừng xe là trạng thái đứng yên tạm thời của xe trong một khoảng thời gian cần thiết đủ để cho người lên xe, xuống xe, xếp dỡ hàng hóa, kiểm tra kỹ thuật xe hoặc hoạt động khác. Khi dừng xe không được tắt máy và không được rời khỏi vị trí lái, trừ trường hợp rời khỏi vị trí lái để đóng, mở cửa xe, xếp dỡ hàng hóa, kiểm tra kỹ thuật xe nhưng phải sử dụng phanh đỗ xe hoặc thực hiện biện pháp an toàn khác.

- Đỗ xe là trạng thái đứng yên của xe không giới hạn thời gian. Khi đỗ xe, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ chỉ được rời khỏi xe khi đã sử dụng phanh đỗ xe hoặc thực hiện biện pháp an toàn khác. Xe đỗ trên đoạn đường dốc phải đánh lái về phía lề đường, chèn bánh.

Khi nào được phép đỗ xe ô tô trên vỉa hè? Ảnh minh họa: Hoàng Hiệp

Tại khoản 4, Điều 18 của luật này cũng nêu, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ không được dừng xe, đỗ xe tại các vị trí sau đây:

- Bên trái đường một chiều;

- Trên đoạn đường cong hoặc gần đầu dốc mà tầm nhìn bị che khuất;

- Trên cầu, trừ những trường hợp tổ chức giao thông cho phép;

- Gầm cầu vượt, trừ những nơi cho phép dừng xe, đỗ xe;

- Song song cùng chiều với một xe khác đang dừng, đỗ trên đường;

- Cách xe ô tô đang đỗ ngược chiều dưới 20 mét trên đường phố hẹp, dưới 40 mét trên đường có một làn xe cơ giới trên một chiều đường;

- Trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường;

- Nơi đường giao nhau và trong phạm vi 05 mét tính từ mép đường giao nhau;

- Điểm đón, trả khách;

- Trước cổng và trong phạm vi 5 mét hai bên cổng trụ sở cơ quan, tổ chức có bố trí đường cho xe ra, vào;

- Tại nơi phần đường có chiều rộng chỉ đủ cho một làn xe cơ giới;

- Trong phạm vi an toàn của đường sắt;

- Che khuất biển báo hiệu đường bộ, đèn tín hiệu giao thông;

- Trên đường dành riêng cho xe buýt, trên miệng cống thoát nước, miệng hầm của đường điện thoại, điện cao thế, chỗ dành riêng cho xe chữa cháy lấy nước; trên lòng đường, vỉa hè trái quy định của pháp luật.

Còn tại khoản 6, Điều 18 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ cũng nêu rõ: "Trên đường phố, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ chỉ được dừng xe, đỗ xe sát theo lề đường, vỉa hè phía bên phải theo chiều đi của mình; bánh xe gần nhất không được cách xa lề đường, vỉa hè quá 0,25 mét và không gây cản trở, nguy hiểm cho người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ".

Đồng thời, tại khoản 1 Điều 77 luật này có quy định như sau: Lòng đường được sử dụng cho mục đích giao thông; vỉa hè được sử dụng cho người đi bộ. Trường hợp cần thiết sử dụng tạm thời lòng đường, vỉa hè phục vụ sự kiện chính trị, hoạt động văn hóa, thể thao và mục đích khác, cơ quan, tổ chức, cá nhân có nhu cầu sử dụng tạm thời lòng đường, vỉa hè phải có phương án sử dụng tạm thời lòng đường, vỉa hè và được cơ quan có thẩm quyền cho phép.

Ngoài ra, Quy chuẩn quốc gia QCVN 41:2024/BGTVT về báo hiệu đường bộ có biển báo I.408a với nội dung “Nơi được đỗ xe một phần trên hè phố”. Đây là biển chỉ dẫn cho phép đỗ một phần (khoảng 1/2) thân xe ô tô trên hè phố.

Ô tô được đỗ trên vỉa hè tại các khu vực được các cơ quan có thẩm quyền cấp phép. Ảnh: Đình Hiếu

Từ các định nghĩa và căn cứ pháp lý ở trên, các chuyên gia tổng kết rằng, vỉa hè là nơi sử dụng cho người đi bộ và người điều khiển ô tô không được phép đỗ xe trên vỉa hè.

Tuy nhiên, có 2 trường hợp tài xế vẫn có thể được phép đỗ xe trên vỉa hè mà không vi phạm quy định, cụ thể:

- Đỗ xe trên vỉa hè tại những khu vực được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Đồng thời việc đỗ xe tại các điểm này đảm bảo bề rộng tối thiểu để không làm cản trở người dân qua lại (người đi bộ, di chuyển vào nhà) và tuân thủ theo các quy định về dừng đỗ xe của Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ.

- Được đỗ 1/2 xe (kiểu gác 2 bánh xe bên phải) trên vỉa hè ở nơi có biển I.408a.

Tại các vị trí có biển I.408a, người điều khiển ô tô được phép đỗ 1/2 xe lên vỉa hè. Ảnh: Hoàng Hiệp

Trường hợp dừng đỗ ô tô trái quy định trên vỉa hè, người điều khiển ô tô có thể bị phạt tiền từ 800 nghìn đến 1 triệu đồng theo khoản 3, Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP (có hiệu lực từ 1/1/2025). Trong trường hợp người điều khiển dừng, đỗ xe trái quy định gây ùn tắc giao thông thì sẽ chịu mức phạt từ 4-6 triệu đồng.

Hoàng Hiệp