Hàn - Nhật - Trung hợp tác hướng tới tương lai

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường cùng Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio (từ phải sang). Ảnh: Kyodo

Hóa giải căng thẳng

Phó Cố vấn An ninh quốc gia Hàn Quốc Kim Tae-hyo cho biết, Tổng thống Yoon Suk-yeol, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường cùng Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio sẽ tập trung thảo luận 6 lĩnh vực, gồm: hợp tác kinh tế và thương mại, phát triển bền vững, các vấn đề y tế, khoa học và công nghệ, quản lý an toàn và thảm họa, giao lưu nhân dân, đồng thời đưa ra tuyên bố chung. Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo sẽ trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực, cũng như gặp gỡ doanh nhân và tham dự diễn đàn kinh doanh. Các cuộc gặp song phương Hàn - Trung và Hàn - Nhật được tổ chức trước cuộc gặp ba bên vào ngày 26-5.

Hội nghị diễn ra trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gia tăng. Việc Hàn Quốc chủ trương xích lại gần Mỹ và việc tăng cường liên minh ba bên Mỹ - Hàn - Nhật vô hình trung đã làm dấy lên hình thái của mô hình “Chiến tranh lạnh mới” với bên kia là Nga, Trung Quốc và Triều Tiên. Chính vì thế, việc kết nối lại hợp tác với Trung Quốc được coi là mắt xích còn thiếu nhằm mở rộng không gian ngoại giao cho Hàn Quốc.

Trước đó, trong việc hóa giải mối quan hệ căng thẳng với nước láng giềng Nhật Bản, Hàn Quốc đã thể hiện rõ lập trường gác lại khác biệt, tập trung hợp tác giống như những nỗ lực giai đoạn ngoại giao con thoi để phá băng với Nhật Bản năm 2023. Với rất nhiều khác biệt và những vấn đề tồn đọng sau nhiều năm quan hệ bị đình đốn, việc Hàn - Trung - Nhật đồng ý nối lại hội nghị thượng đỉnh được cho là tín hiệu tích cực thể hiện ý chí hợp tác hướng tới tương lai.

Chuyên gia chính trị quốc tế Park In-hwi thuộc Đại học nữ Ewha nhận định rằng, với việc liên minh Hàn - Mỹ và quan hệ Hàn - Mỹ - Nhật đang tiến triển tốt đẹp, trục còn thiếu cuối cùng đối với Hàn Quốc là Trung Quốc và hội nghị thượng đỉnh này có thể là cơ hội để Seoul tạo nền tảng hoàn thiện chiến lược ngoại giao giữa các cường quốc. Việc khôi phục hội nghị thượng đỉnh ba bên sau thời gian dài gián đoạn có ý nghĩa rất lớn. Điều này là do ba nước có chung lịch sử lâu đời và là những nước láng giềng có nhiều mối liên kết phụ thuộc lẫn nhau, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế. Thêm vào đó, sự hợp tác giữa ba nước là cần thiết để ứng phó với các thảm họa khí hậu và môi trường ngày càng thường xuyên.

Ý nghĩa lớn

Tuy nhiên, giới phân tích Hàn Quốc nhận định, kết quả cuộc gặp này là không cao. Kang Joon-young, Giáo sư chuyên ngành nghiên cứu khu vực và quốc tế thuộc Đại học Ngoại ngữ Hankuk, cho rằng, rất khó để ngay lập tức đạt được những kết quả thực chất, nhưng chỉ cần tổ chức cuộc gặp cũng có ý nghĩa lớn, bởi điều này vực dậy một nền tảng đối thoại thay vì đối đầu. Ít nhất, cuộc gặp sẽ thúc đẩy bánh xe hợp tác ba bên xoay chuyển, thay vì đứng im.

Theo nhận định của Giáo sư Nam Sung-wook, chuyên ngành chính trị quốc tế thuộc Đại học Hàn Quốc, dường như Trung Quốc sẽ cố gắng giải quyết các vấn đề như chuỗi cung ứng chất bán dẫn đang vướng mắc với liên minh Hàn - Mỹ trong khi Hàn Quốc lại muốn tập trung ngoại giao thực dụng nhằm khôi phục trao đổi kinh tế với Trung Quốc. Chính phủ của Tổng thống Yoon Suk-yeol cần tận dụng cơ hội tại hội nghị này để hóa giải mối quan hệ bị giảm sút với Trung Quốc kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao.

THANH HẰNG tổng hợp