Hàn Quốc cảnh báo hiểm họa sức khỏe từ đồ ăn giao tận nơi

Ăn đồ gọi sẵn tuy tiện lợi nhưng khó kiểm soát được lượng các chất nạp vào cơ thể

Một cuộc khảo sát cho thấy lượng natri mà người Hàn Quốc tiêu thụ cao hơn 1,6 lần so với mức khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Nguyên nhân nghiêm trọng nhất là do thói quen ăn bên ngoài ngày càng tăng. Đặc biệt, đồ ăn giao tận nơi đã trở nên phổ biến đến mức chiếm tỷ trọng đáng kể trong việc ăn uống bên ngoài.

Lượng natri từ thực phẩm giao tận nơi đang ở mức nghiêm trọng

Gần đây, lượng natri từ thực phẩm giao tận nơi đang gia tăng nhanh chóng, đặc biệt là ở những người đơn thân và những người trong độ tuổi thanh thiếu niên. Đơn giản vì hai đối tượng này đều ngại nấu nướng. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo cần hết sức lưu ý.

Theo kết quả khảo sát về lượng natri tiêu thụ của Bộ An toàn Thực phẩm và Dược phẩm Hàn Quốc, mức tiêu thụ natri trung bình hằng ngày của người Hàn là 3.136 mg (tính đến năm 2023).

Mặc dù con số này đã giảm khoảng 4,7% so với năm 2019, nhưng vẫn cao hơn 1,6 lần so với mức tiêu chuẩn do WHO khuyến nghị. Mức khuyến nghị của WHO là 2.000 mg mỗi ngày, tương đương với 5g muối.

Kết quả cũng cho thấy nam giới tiêu thụ nhiều natri hơn nữ giới. Nam giới tiêu thụ trung bình 3.696mg, còn nữ giới tiêu thụ 2.576mg. Nhóm tuổi có mức tiêu thụ cao nhất là những người ở độ tuổi 30 và 40, với trung bình 3.389mg mỗi ngày (tương đương 8,5g muối). Theo sau là nhóm tuổi từ 50 đến 64, và nhóm từ 19 đến 29.

Một điểm đáng chú ý là sự chênh lệch lượng natri giữa bữa ăn nấu tại nhà và bữa ăn bên ngoài. Khi dùng một bữa ăn với cơm, canh và món phụ được nấu tại nhà, lượng natri tiêu thụ là 1.031mg mỗi bữa.Trong khi đó, lượng natri tiêu thụ từ món ăn ở nhà hàng là 1.522mg mỗi bữa. Điều này có nghĩa là ăn ngoài làm tăng lượng natri tiêu thụ gần 50%.

Đặc biệt, lượng natri từ thực phẩm giao tận nơi và thực phẩm đóng gói trong tổng lượng natri của người dân đang tăng lên gần đây. Sự gia tăng này đang diễn ra nhanh chóng, đặc biệt là ở các hộ gia đình đơn thân và người trong độ tuổi 10 đến 20.

Theo khảo sát thống kê lượng natri của Bộ An toàn Thực phẩm và Dược phẩm năm ngoái, lượng natri tiêu thụ trung bình hằng ngày của các hộ gia đình đơn thân từ thực phẩm giao tận nơi và thực phẩm đóng gói như sau: 145,9mg năm 2019; 223,7mg năm 2020; 290,1mg năm 2021 và vượt ngưỡng 300mg vào năm 2022 (300,5mg).

Trái lại, lượng natri từ các loại thực phẩm này ở hộ gia đình có nhiều thành viên lại giảm kể từ năm 2020: 264mg vào năm 2020; 249mg vào năm ngoái. Điều đáng chú ý hơn nữa là yếu tố độ tuổi. Lượng natri tiêu thụ từ thực phẩm giao tận nơi và thực phẩm đóng gói ở nhóm tuổi từ 10 đến 20 đã tăng vọt.

Theo Bộ An toàn Thực phẩm và Dược phẩm, lượng natri trung bình hằng ngày của nhóm tuổi từ 12 đến 18 từ thực phẩm giao tận nơi và thực phẩm đóng gói đã tăng mạnh từ 295mg năm 2018 lên 437mg vào năm 2022. Đối với nhóm tuổi từ 19 đến 29, lượng natri cũng tăng từ 275mg lên 498 mg trong cùng giai đoạn.

Tiêu thụ quá nhiều natri gây ảnh hưởng gì đến sức khỏe?

Việc hấp thụ quá mức natri gây ra các bệnh tim mạch, gồm cả tăng huyết áp. Natri dư thừa cũng được xem là một trong những nguyên nhân gây ra ung thư dạ dày, căn bệnh có tỷ lệ mắc cao ở người Hàn Quốc.

Xét theo từng loại thực phẩm, lượng natri cao xuất hiện trong các món sau: Mì (gồm cả mì gói) và bánh bao: 481 mg/ngày; kim chi: 438 mg/ngày; các món canh: 330 mg/ngày; món xào: 227 mg/ngày; lẩu và món hầm: 217 mg/ngày.

Để giảm lượng natri tiêu thụ, nên hạn chế ăn ngoài, đặc biệt là thực phẩm giao tận nơi và áp dụng các phương pháp nấu ăn giúp giảm natri. Thay vì sử dụng muối và nước tương, nên dùng nấm hương, tảo bẹ và bột cá cơm để tạo vị đậm đà tự nhiên.

Ngoài ra, nên trụng giăm bông và xúc xích trước khi chế biến. Gia vị cũng nên được để riêng khi ăn, giúp người dùng kiểm soát lượng gia vị sử dụng.

Một quan chức từ Bộ An toàn Thực phẩm và Dược phẩm Hàn Quốc cho biết: “Chúng ta cần liên tục chú ý và nỗ lực trong việc giảm lượng natri tiêu thụ, chẳng hạn như áp dụng các phương pháp nấu ăn giúp giảm natri, để có thể ăn uống đa dạng một cách lành mạnh”.

Làm sao để tránh nạp nhiều natri khi không thể tự nấu ăn?

Lựa chọn món ăn thông minh

Ưu tiên món hấp, luộc, nướng: Các món ăn này thường ít natri hơn so với món chiên, xào, kho, hoặc các món có nhiều nước sốt.

Tránh các món nước mặn, đậm đà: Giảm thiểu mì gói, mì ramen, phở (đặc biệt là nước dùng), canh đậm vị, lẩu, súp kem, và các món hầm có nhiều muối. Nếu ăn, hãy cố gắng hạn chế uống nước dùng hoặc chỉ dùng một phần nhỏ.

Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn: Xúc xích, giăm bông, thịt xông khói, đồ hộp, cá khô, đồ muối chua thường chứa rất nhiều natri để bảo quản và tăng hương vị.

Chọn các món có rau xanh tươi: Rau củ quả tự nhiên có ít natri và nhiều kali, giúp cân bằng lượng natri trong cơ thể.

Để ý các món có phô mai, nước sốt: Phô mai và nhiều loại nước sốt (như sốt BBQ, sốt cà chua đóng chai, sốt salad) thường chứa lượng natri cao.

Yêu cầu khi đặt món hoặc mua đồ ăn sẵn

Yêu cầu "ít muối" hoặc "ít gia vị": Khi đặt đồ ăn ở nhà hàng hoặc qua ứng dụng giao hàng, luôn yêu cầu đầu bếp giảm lượng muối, nước mắm, xì dầu hoặc gia vị mặn.

Yêu cầu nước sốt/gia vị riêng: Nếu có thể, hãy yêu cầu nhà hàng để nước sốt hoặc các loại gia vị (như nước tương, tương ớt) riêng. Khi đó, bạn có thể tự kiểm soát lượng dùng.

Đọc nhãn mác kỹ càng: Khi mua đồ ăn đóng gói sẵn (cơm hộp, mì trộn đóng gói), hãy kiểm tra nhãn dinh dưỡng. Tìm kiếm các sản phẩm có hàm lượng natri thấp hơn (thường dưới 140mg natri mỗi khẩu phần).

Ưu tiên "low sodium" hoặc "no salt added": Nếu có lựa chọn, hãy chọn các sản phẩm được dán nhãn "ít natri" hoặc "không thêm muối".

Tùy chỉnh bữa ăn của bạn

Thêm rau tươi: Nếu bạn mua một bữa ăn có sẵn, hãy bổ sung thêm rau xanh tươi (dưa chuột, cà chua, xà lách) hoặc trái cây. Điều này không chỉ tăng thêm vitamin mà còn giúp làm loãng lượng natri.

Rửa sạch đồ hộp: Đối với các loại thực phẩm đóng hộp như đậu, ngô, hoặc cá ngừ, hãy rửa sạch dưới vòi nước trước khi ăn để loại bỏ bớt một phần natri.

Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp cơ thể bạn đào thải lượng natri dư thừa.

Thêm gia vị tự nhiên: Mang theo một số gia vị không muối yêu thích của bạn (tiêu đen, ớt bột, tỏi khô, hành khô) để tăng hương vị cho món ăn mà không cần thêm natri.

Nắm vững thông tin

Tìm hiểu lượng natri khuyến nghị: WHO khuyến nghị không quá 2.000mg natri mỗi ngày (tương đương 5g muối). Hãy cố gắng giữ mức tiêu thụ của mình gần với con số này. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe và lắng nghe lời khuyên của các bác sĩ để điều chỉnh bữa ăn.

Anh Tú