Hàng cây xanh - di sản chiến lược từ thời Liên Xô giúp Ukraine bám trụ cuộc chiến

Sự tồn tại của các hàng cây này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà giờ đây còn đóng vai trò quan trọng trong việc che giấu và bảo vệ quân lính trước các cuộc tấn công dữ dội.

Một chiến hào dọc theo hàng cây chắn gió ở vùng Donetsk - Ảnh: Washington Post

Công cụ che chắn trên chiến trường

Trong cuộc chiến hiện đại ở Ukraine, quân đội phải đối mặt với thách thức rất lớn khi hoạt động trên thảo nguyên rộng lớn, nơi các thiết bị giám sát và máy bay không người lái luôn theo dõi từng di chuyển nhỏ nhất. Đó là lý do tại sao những hàng cây rào chắn gió được trồng từ thời kỳ Liên Xô, ban đầu nhằm ngăn ngừa sự xói mòn đất và gia cố các cánh đồng cây trồng, giờ đây lại trở thành những khu vực chiến lược để quân đội giành giật.

Những hàng cây này, chạy dài dọc các cánh đồng, được trồng dưới sự chỉ đạo của nhà lãnh đạo Liên Xô Joseph Stalin, nhằm mục đích tăng cường sản lượng nông nghiệp và bảo vệ lớp đất màu mỡ. Tại thời điểm đó, kế hoạch này được xem như một phần của chiến lược phát triển nông nghiệp, nhưng trong bối cảnh cuộc chiến hiện tại, chúng đã chuyển đổi thành những điểm chiến lược bảo vệ quân đội trước các mối đe dọa từ trên không.

Những hàng cây rào chắn gió không chỉ tạo ra nơi ẩn náu khỏi tầm nhìn của máy bay không người lái mà còn cung cấp các vị trí thuận lợi để triển khai các cuộc tấn công. Trong một chiến trường như ở miền Đông và miền Nam Ukraine, nơi các tòa nhà phần lớn đã bị phá hủy hoặc bị san phẳng trong các cuộc tấn công bằng pháo binh, các rào chắn gió trở thành nơi trú ẩn lý tưởng cho binh lính tập trung để tiến hành các cuộc tấn công hoặc phòng thủ trước đối phương.

Oleksandr, một thành viên của đội súng thuộc Lữ đoàn 15 Vệ binh Quốc gia Ukraine, chia sẻ: "Hàng cây là sự sống". Những rào chắn gió đã cung cấp một tuyến đường an toàn để di chuyển, tập trung quân và che chắn quân đội khỏi tầm nhìn của đối phương.

Những người lính Ukraine tại chiến tuyến - Ảnh: Washington Post

Trước khi chọn một vị trí để triển khai lựu pháo, các đơn vị pháo binh của Lữ đoàn 15 phải cân nhắc rất nhiều yếu tố. Một bức tường chắn gió có đủ độ dày và chiều rộng sẽ mang lại lợi thế che giấu tốt hơn cho các phương tiện và thiết bị quân sự. Từ những bức tường chắn này, binh lính có thể xây dựng các boong ke tạm thời và đào chiến hào để bảo vệ bản thân cũng như vũ khí khỏi các cuộc tấn công.

Những vị trí này có thể tồn tại trong nhiều tháng, nếu các bên giữ nguyên vị trí tiền tuyến. Tuy nhiên, trong trường hợp một trong hai bên tiến hành chiếm lãnh thổ, binh lính phải di chuyển nhanh chóng để theo kịp nhịp độ chiến đấu. Một khi quân đội Nga xác định được vị trí của họ trong hàng rào chắn gió, chỉ là vấn đề thời gian trước khi pháo binh và máy bay không người lái của đối phương tràn vào.

Lợi thế cả hai bên đều tranh giành

Không chỉ quân đội Ukraine mà cả lực lượng Nga cũng nhận ra tầm quan trọng của các rào chắn gió này. Khi các vị trí chiến lược trên chiến trường càng trở nên khan hiếm, mỗi bên đều cố gắng kiểm soát những hàng cây mang lại lợi thế này. Đỉnh đồi, nơi các hàng cây được trồng cũng tạo điều kiện cho việc truyền tín hiệu tốt hơn, giúp máy bay không người lái và bộ binh xác định mục tiêu một cách chính xác hơn.

Maxim, một xạ thủ của Lữ đoàn 15, nhận xét rằng các rào chắn gió tốt nhất phải có địa hình cao hơn. Độ cao không chỉ giúp tăng cường khả năng liên lạc mà còn mang lại tầm nhìn tốt hơn, từ đó tăng cường hiệu quả chiến đấu của bộ binh và pháo binh.

Khoảnh khắc bình yên hiếm hoi

Đối với nhiều binh lính, các hàng cây này không chỉ là nơi ẩn náu mà còn mang lại cảm giác thanh bình hiếm hoi giữa chiến tranh hỗn loạn. Thay vì đối mặt với cuộc sống đầy căng thẳng trong những chiến hào lầy lội và nguy hiểm, họ có thể tận hưởng giây phút yên tĩnh giữa thiên nhiên. Một số binh lính đã chia sẻ rằng họ thường xuyên bắt gặp những loài động vật hoang dã như chó rừng, chim trĩ và cú ở các hàng cây.

Việc kiểm soát các hàng cây không chỉ mang lại lợi ích chiến lược mà còn giúp quân đội có được không gian để tạm nghỉ ngơi và nạp lại năng lượng.

Mặc dù các hàng rào chắn gió mang lại rất nhiều lợi thế, nhưng chúng cũng không phải là "bất khả xâm phạm". Các máy bay không người lái và trực thăng của đối phương liên tục giám sát trên không, sẵn sàng phát hiện bất kỳ chuyển động nào từ dưới tán cây. Các cuộc tấn công bằng pháo binh và tên lửa thường xuyên diễn ra khi quân đội cố gắng may mắn với hỏa lực của mình.

Khi cuộc chiến tiếp diễn và một số vị trí chiến lược trở nên nguy hiểm hơn do các cuộc tấn công, các đơn vị pháo binh phải chuyển địa điểm để đảm bảo an toàn. Việc di chuyển liên tục không chỉ giúp quân đội duy trì lợi thế chiến đấu mà còn tránh được việc bị phát hiện bởi đối phương.

Di sản của kế hoạch nông nghiệp Liên Xô giờ đây đã đóng vai trò quan trọng trong chiến trường Ukraine. Những hàng cây tưởng chừng như chỉ để bảo vệ đất nông nghiệp nay đã trở thành yếu tố quyết định trong cuộc chiến tranh giành vị trí chiến lược. Chúng cung cấp nơi ẩn náu, bảo vệ quân đội và thậm chí tạo ra không gian cho những khoảnh khắc kết nối với thiên nhiên giữa cuộc chiến khốc liệt.

Sự tồn tại của các rào chắn gió đã làm thay đổi cục diện cuộc chiến tại Ukraine, mang đến cho quân đội Ukraine lợi thế chiến thuật quan trọng và là minh chứng cho cách mà một di sản của quá khứ có thể tác động mạnh mẽ đến hiện tại.

Hoàng Vũ