Hàng chục người bị chó mèo cắn dịp nghỉ Tết, có trẻ thủng ruột, chuyên gia cảnh báo

Bác sĩ khuyến cáo, nếu người bị súc vật tấn công không được dự phòng bằng tiêm huyết thanh kháng dại và vaccine phòng dại kịp thời thì khả năng mắc bệnh dại là rất lớn, khi đó tỷ lệ sống sót gần như không còn.

Nhiều trường hợp bị chó mèo cắn thương tâm

Trong các trường hợp bị súc vật tấn công 90% là trẻ em. Hoàn cảnh bị tấn công chủ yếu xảy ra khi người dân đi chơi, thăm hỏi, chăm sóc vật nuôi trong dịp Tết. Điều quan ngại là rất nhiều thủ phạm – vật nuôi tấn công người nhưng không được tiêm vaccine phòng dại trước đó. Trong các đợt nghỉ dài, người dân tiếp cận với huyết thanh và vaccine phòng dại cũng khó khăn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Trong các trường hợp bị súc vật tấn công 90% là trẻ em. Ảnh minh họa.

Đã có những trường hợp bị chó cắn rất thương tâm. Cháu trai 7 tuổi, (ở Phúc Sơn, Tân Yên, Bắc Giang), đi chúc Tết nhà bà ngoại bị chó (chưa được tiêm phòng dại) bất ngờ lao ra cắn tới tấp vào vùng lưng, bụng, đùi, đến mức lộ ruột ra ngoài và thủng ruột. Khi chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương cháu được cấp cứu, phẫu thuật cắt bỏ một đoạn ruột, sau đó được tiêm huyết thanh kháng dại và vaccine phòng dại kịp thời.

Cháu gái 6 tuổi, (ở Bột Xuyên, Mỹ Đức, Hà Nội) cũng bị chó nhà nuôi (chưa tiêm phòng bệnh dại) cắn, day vào đầu, mặt khiến lộ vùng xương sọ 2 bên đỉnh đầu. Sau khi được sơ cấp cứu tại Bệnh viện Vân Đình, trẻ được chuyển Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp tục theo dõi, điều trị và tiêm huyết thanh kháng dại, vaccine phòng bệnh dại.

Bệnh dại nguy hiểm như thế nào?

Bệnh dại chủ yếu lưu hành ở các nước nhiệt đới, khá phổ biến ở khu vực châu Á và châu Phi. Theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có trên 10 triệu người bị súc vật dại hoặc nghi dại cắn phải đi điều trị dự phòng bằng vaccine dại, có khoảng 60.000 - 70.000 người bị chết do bệnh dại.

Tại Việt Nam, bệnh dại lưu hành ở nhiều địa phương, chủ yếu là ở các tỉnh miền núi với nguồn truyền bệnh chính là chó, mèo. Các biểu hiện lâm sàng của bệnh dại trên người là sợ nước, sợ gió, co giật, liệt và dẫn đến tử vong. Khi đã lên cơn dại, tỷ lệ tử vong gần như 100% (đối với cả người và động vật).

Bệnh dại là bệnh viêm não, tủy cấp tính do virus, lây truyền từ động vật sang người chủ yếu qua vết cắn hoặc vết cào, liếm của động vật bị dại lên trên da bị tổn thương. Ngoài ra virus dại còn có thể lây truyền từ người sang người qua cấy ghép mô, phủ tạng; vết cắn hoặc tiếp xúc với chất tiết của bệnh nhân bị dại.

Thời gian ủ bệnh dại ở người thông thường là từ 1-3 tháng sau phơi nhiễm, hiếm khi có trường hợp thời gian ủ bệnh ngắn dưới 9 ngày hoặc dài tới một vài năm. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của vết cắn, vị trí của vết cắn có liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng cách từ vết cắn đến não, số lượng virus xâm nhập. Vết cắn càng nặng và gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.

Cách phòng ngừa bệnh dại

Bệnh dại trên người có thể phòng và điều trị dự phòng bằng vaccine và huyết thanh kháng dại.

Khi bị thú nuôi, động vật hoang dại cắn hoặc gây tổn thương người dân cần nhanh chóng tiếp cận với chuyên môn y tế để được tư vấn, hướng dẫn dự phòng. Các biện pháp dự phòng cần phải được tuân thủ với thái độ nghiêm túc nhất mới có hiệu quả. Người bị cắn ở vùng nguy hiểm như đầu, mặt, cổ phải hết sức lưu ý. Dự phòng dại bằng huyết thanh và vaccine là giải pháp duy nhất và hiệu quả nhất để bảo vệ tính mạng của người bệnh bị phơi nhiễm.

Bác sĩ khuyến cáo, nếu người bị súc vật tấn công không được dự phòng bằng tiêm huyết thanh kháng dại và vaccine phòng dại kịp thời thì khả năng mắc bệnh dại là rất lớn, khi đó tỷ lệ sống sót gần như không còn. Ảnh minh họa

Việc tự ý điều trị bằng thuốc nam, hoặc đi lấy nọc, đắp lá cây… chưa được chứng minh có hiệu quả phòng bệnh, ngược lại có thể gây nguy hiểm, tạo điều kiện cho virus xâm nhập vào cơ thể nhanh chóng hơn hoặc gây ra các tình trạng nhiễm trùng cơ hội.

Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, huyết thanh kháng dại được tiêm càng sớm càng tốt vào ngày đầu sau khi bị cắn. Trường hợp không thể tiêm vào ngày đầu sau khi bị cắn thì tiêm vào ngày thứ 7 sau mũi vaccine đầu tiên. Tiêm vaccine phòng dại sớm, với số liều tùy thuộc miễn dịch với dại đã có trước đó, tình trạng vết cắn và tình trạng con vật theo dõi được.

Các dịp lễ, Tết, ngày nghỉ người dân đi lại nhiều, cộng với việc quản lý vật nuôi có phần bị buông lỏng là nguyên nhân làm gia tăng các trường hợp bị chó, mèo, vật nuôi cắn hoặc tấn công gây chấn thương. Khi tai nạn xảy ra người dân cần đến các cơ sở y tế sớm để được sơ cứu, xử lý vết thương. Đồng thời phải tiêm ngay, càng sớm càng tốt huyết thanh kháng dại và vaccine mới giúp ngăn chặn bệnh bùng phát và tử vong.

Bí quyết phục hồi lại làn da sau Tết

BS Lê Anh