Hàng giả, gian lận bủa vây thị trường: Xử lý hơn 23.000 vụ vi phạm năm 2025

Hơn 23.000 vụ vi phạm, hàng giả và gian lận thương mại

Theo báo cáo tổng kết, trong năm 2025, toàn lực lượng Quản lý thị trường đã kiểm tra 27.540 vụ, phát hiện và xử lý 23.402 vụ vi phạm; thu nộp ngân sách nhà nước gần 372 tỷ đồng. Tổng trị giá hàng hóa vi phạm gần 290 tỷ đồng, giảm 31,76% so với cùng kỳ năm 2024.

Các hành vi vi phạm chủ yếu tập trung vào kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ; hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; vi phạm quy định về giá, điều kiện kinh doanh và an toàn thực phẩm. Danh mục hàng hóa vi phạm trải rộng từ thực phẩm đông lạnh, bánh kẹo, rượu bia, thuốc lá, mỹ phẩm, quần áo, giày dép đến vật tư nông nghiệp, hàng điện tử và phụ kiện.

Dịp cuối năm, khi nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới có xu hướng gia tăng. Thực tế tại Hà Nội cho thấy, trong tháng 11/2025, các lực lượng thuộc Ban Chỉ đạo 389 đã kiểm tra, phát hiện 2.498 vụ vi phạm, xử lý 2.447 vụ. Trong số này có gần 250 vụ hàng cấm, hàng nhập lậu, gần 200 vụ hàng giả và 2.015 vụ gian lận thương mại, với tổng số tiền thu nộp ngân sách trên 330 tỷ đồng.

Riêng lực lượng Quản lý thị trường Hà Nội đã kiểm tra, xử lý 502 vụ, chuyển cơ quan điều tra 2 vụ, tổng số tiền xử phạt, truy thu và lãi nộp lên tới 6,487 tỷ đồng.

Nhiều vụ việc điển hình được phát hiện và xử lý, cho thấy tính chất phức tạp của thị trường. Có thể kể đến việc thu giữ 35.000 sản phẩm quần áo giả mạo nhãn hiệu tại Hà Nội; thu giữ 123.000 kg nguyên liệu thuốc lá nhập lậu tại Cao Bằng; chuỗi vụ kiểm tra các cơ sở kinh doanh thời trang tại Sài Gòn Square; kiểm tra kho sữa nhập lậu tại khu vực Bạch Mai (Hà Nội); thu giữ trên 100 tấn vải cuộn không rõ nguồn gốc tại Công ty TNHH Trường Vinh Vina; 15 tấn đường cát và hơn 1 tấn kẹo dẻo không rõ nguồn gốc tại TP. Hồ Chí Minh; hàng nghìn viên An cung Ngưu Hoàng Nam Dương tại Quảng Ninh; hơn 18 tấn thịt gà và nội tạng gà đông lạnh không hóa đơn, chứng từ tại Hà Nội.

Vi phạm trong môi trường thương mại điện tử tiếp tục gia tăng

Đáng chú ý, vi phạm trong môi trường thương mại điện tử tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều thách thức cho công tác quản lý, kiểm soát thị trường. Hoạt động livestream bán hàng trên mạng xã hội bị lợi dụng để tiêu thụ thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng, không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm với các thủ đoạn quảng cáo thổi phồng, gắn mác “hàng xách tay”, “đặc sản vùng miền”, “nhà làm”, “sạch 100%” hoặc sử dụng KOL, KOC để tạo lòng tin.

Một số gian hàng còn đăng tải thông tin sai sự thật, sử dụng giấy tờ, bản công bố chất lượng đã hết hạn, bị chỉnh sửa hoặc của thương nhân khác nhằm lừa dối người tiêu dùng.

Ông Nguyễn Văn Thành, Trưởng phòng Chính sách, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho rằng, tình trạng hàng gian, hàng giả và các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ diễn ra khá phổ biến trên thị trường. Bên cạnh nhận thức của người tiêu dùng, trách nhiệm của các sàn thương mại điện tử đối với hàng hóa được kinh doanh trên nền tảng là yếu tố then chốt.

Ông Thành cho biết, khi cơ quan chức năng phát hiện hoặc yêu cầu xử lý, chủ sàn và đơn vị vận hành nền tảng phải gỡ bỏ các thông tin, nội dung vi phạm trong vòng 24 giờ. Đồng thời, các sàn có trách nhiệm cung cấp, lưu trữ và báo cáo thông tin liên quan tới giao dịch. Tuy nhiên, theo ông Thành, chừng đó vẫn chưa đủ để giải quyết triệt để vấn nạn hàng giả trên môi trường mạng. “Điều cần thiết là hành động mạnh mẽ, đồng bộ và liên tục từ cơ quan quản lý, các nền tảng cho đến người bán, người tiêu dùng”, ông Thành nhấn mạnh.

Theo ông Thành, thách thức lớn trong công tác chống hàng giả hiện nay nằm ở chính hành vi tiêu dùng. “Không ít trường hợp người tiêu dùng biết rõ đó là hàng giả, nhưng vì giá rẻ họ vẫn chấp nhận mua”, ông Nguyễn Văn Thành cho hay.

Thực tế cho thấy, việc chủ động gỡ bỏ sản phẩm vi phạm, kiểm soát nội dung ngay từ đầu sẽ góp phần làm lành mạnh hóa thị trường thương mại điện tử, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và bảo đảm sự phát triển bền vững của môi trường kinh doanh số.

Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cũng cho biết, thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam đang tăng trưởng mạnh, dự kiến đạt 25-27% trong năm 2025. Đây là kênh kinh doanh hiệu quả, giúp hàng hóa tiếp cận người tiêu dùng thuận tiện, góp phần tăng trưởng thương mại nội địa. Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội kinh doanh, tình trạng hàng gian, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trên sàn TMĐT vẫn tồn tại. Để ngăn chặn, Bộ Công Thương triển khai các giải pháp đồng bộ. Trong đó, về pháp luật, đề xuất hoàn thiện hành lang pháp lý quản lý TMĐT, xử lý vi phạm, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Ánh Phương/VOV.VN