Hàng hóa Nga trở thành xu hướng mua sắm mới tại Trung Quốc

Người dân mua sắm tại một siêu thị ở Moskva, Nga. Ảnh: AFP/TTXVN

Sự phát triển nhanh chóng của các cửa hàng này phản ánh mối quan hệ thương mại ngày càng sâu rộng giữa Bắc Kinh và Moskva trong những năm gần đây.

Trào lưu tiêu dùng này nổi lên khi Trung Quốc trở thành đối tác kinh tế quan trọng của Nga, đặc biệt sau khi Moskva chịu lệnh trừng phạt từ phương Tây. Kim ngạch thương mại song phương liên tục tăng, với dầu mỏ, khí đốt và than đá của Nga chiếm phần lớn lượng hàng nhập khẩu vào Trung Quốc. Bên cạnh đó, các sản phẩm thực phẩm như kem, bánh ngọt và sữa bột Nga cũng nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường và được người tiêu dùng ưa chuộng.

Các doanh nghiệp Trung Quốc đã nhanh chóng nắm bắt xu hướng này. Kể từ năm 2022, hơn 2.500 công ty mới đã đăng ký hoạt động trong lĩnh vực nhập khẩu hàng hóa Nga, với gần một nửa số này được thành lập chỉ trong năm qua. Khoảng 80% doanh nghiệp vẫn đang hoạt động, tập trung chủ yếu tại tỉnh Hắc Long Giang, nơi có biên giới giáp Nga. Trong hai năm qua, các cửa hàng hàng hóa Nga đã mở rộng ra nhiều địa phương khác của Trung Quốc.

Ngoài thủy sản và nông sản, các sản phẩm như sôcôla, bánh kẹo và sữa bột mang nhãn hiệu Nga đang trở thành mặt hàng chủ lực. Truyền thông nhà nước Trung Quốc mô tả sự gia tăng đột biến của các cửa hàng này là cơn sốt tiêu dùng. Tuy nhiên, cùng với sự phổ biến, nhiều tranh cãi cũng xuất hiện khi một số sản phẩm dán nhãn Nga thực chất lại được sản xuất tại Trung Quốc hoặc các quốc gia khác. Điều này khiến giới chức Trung Quốc phải tăng cường kiểm soát về dán nhãn và quảng cáo nhằm ngăn chặn tình trạng gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.

Tại một cửa hàng bán đồ Nga ở Bắc Kinh vào tháng 2, nhân viên giới thiệu các sản phẩm chủ lực như mật ong và sôcôla, nhấn mạnh vào chất lượng và hương vị nguyên bản. Bên trong cửa hàng, hệ thống loa phát thanh liên tục phát thông điệp chào đón khách hàng đến với gian hàng hàng hóa Nga, đồng thời quảng bá rằng các sản phẩm được chế biến từ nguyên liệu tự nhiên và đảm bảo chất lượng cao.

Sự phổ biến của hàng hóa Nga phản ánh mối quan hệ ngày càng sâu sắc giữa Trung Quốc và Moskva. Trong khi cuộc xung đột tại Ukraine vẫn tiếp diễn, hai nước tiếp tục đẩy mạnh hợp tác thương mại, với mục tiêu giảm sự phụ thuộc vào thị trường phương Tây. Các cuộc khảo sát cũng cho thấy hình ảnh nước Nga và Tổng thống Vladimir Putin được đánh giá tích cực tại Trung Quốc.

Xu hướng tiêu thụ hàng hóa Nga được thúc đẩy mạnh mẽ từ đầu năm 2022, khi cửa hàng thương mại điện tử Russian State Pavilion do Đại sứ quán Nga tại Trung Quốc chứng thực trở nên phổ biến trên mạng xã hội. Người tiêu dùng Trung Quốc nhanh chóng đổ xô mua các sản phẩm Nga như kẹo, trà và thực phẩm chế biến sẵn, với doanh thu đạt gần 6 triệu nhân dân tệ chỉ trong ba ngày.

Theo số liệu từ Trung tâm Xuất khẩu Moskva, tính đến tháng 4/2023, hơn 300 doanh nghiệp Nga đã tham gia vào các nền tảng thương mại điện tử của Trung Quốc như Taobao và JD. Năm ngoái, Trung tâm Xuất khẩu Nga phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức Lễ hội và Hội chợ Sản xuất tại Nga tại các thành phố Thẩm Dương và Đại Liên, thu hút hơn 150 công ty Nga tham gia và đạt doanh số 2,3 triệu USD. Các sự kiện tương tự tiếp tục được tổ chức tại Thành Đô và nhiều thành phố khác.

Tuy nhiên, khi hàng hóa Nga ngày càng phổ biến, các cửa hàng không chính thức cũng bị giám sát chặt chẽ hơn. Người tiêu dùng và truyền thông Trung Quốc phát hiện một số sản phẩm được bày bán tại các cửa hàng này thực chất không phải hàng nhập khẩu từ Nga. Một số báo cáo cho thấy nhiều loại thực phẩm như bánh mì, xúc xích và sữa bột được sản xuất tại Trung Quốc nhưng được gắn nhãn mác Nga để thu hút khách hàng.

Trên nền tảng mạng xã hội Douyin, một số người có ảnh hưởng đến từ Nga đã lên tiếng vạch trần các sản phẩm giả mạo. Một số người khẳng định chưa từng thấy các sản phẩm này tại Nga, trong khi một số khác chỉ ra sự khác biệt giữa bao bì hàng giả và hàng thật.

Đại sứ quán Nga tại Trung Quốc cũng cảnh báo người tiêu dùng về nguy cơ mua phải hàng giả. Trong một tuyên bố, cơ quan này nhấn mạnh rằng nhiều sản phẩm bị làm giả không đạt tiêu chuẩn chất lượng nhưng vẫn sử dụng bao bì tiếng Nga để tạo ấn tượng rằng đây là hàng nhập khẩu.

Trước áp lực từ dư luận, chính quyền Trung Quốc đã tiến hành các cuộc kiểm tra hàng loạt đối với các cửa hàng bán hàng hóa Nga tại Thượng Hải. Kết quả cho thấy một số cửa hàng quảng cáo sai sự thật là gian hàng nhà nước, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng. Một số cơ sở bị buộc phải đóng cửa, trong khi các cửa hàng khác phải điều chỉnh nhãn mác để đảm bảo minh bạch về nguồn gốc sản phẩm. Các thành phố khác cũng thực hiện các biện pháp tương tự nhằm kiểm soát thị trường.

Dù đối mặt với nhiều tranh cãi, nhu cầu tiêu thụ hàng hóa Nga tại Trung Quốc vẫn tiếp tục gia tăng. Trung tâm Xuất khẩu Nga cho biết đến cuối năm nay, họ có kế hoạch mở thêm 300 cửa hàng chính thức tại Trung Quốc nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường. Tại hội chợ thương mại mới nhất ở Thẩm Dương, Tổng giám đốc Trung tâm Xuất khẩu Nga Veronika Nikishina đã hướng dẫn người tiêu dùng cách nhận diện hàng hóa chính hãng bằng nhãn Made in Russia có biểu tượng chim bồ câu trên bao bì.

Theo đại diện Trung tâm Xuất khẩu Nga, các biện pháp kiểm soát chất lượng sẽ giúp đảm bảo người tiêu dùng Trung Quốc tiếp cận được với các sản phẩm chính hãng và chất lượng cao từ Nga.

Hoàng Minh/Báo Tin tức