Hàng nghìn giáo viên đổ xô đăng ký kinh doanh, quản lý thế nào?

Giáo viên đổ xô đi đăng ký kinh doanh

Sau hơn 1 tuần thực hiện Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT quy định về dạy thêm, học thêm, hàng nghìn giáo viên tại các địa phương trong cả nước đã rồng rắn đổ xô đi đăng ký kinh doanh để dạy thêm. Điều này cũng đang gây ra những lúng túng nhất định cho đơn vị quản lý giáo dục và chính quyền địa phương khi chưa có hướng dẫn cụ thể để đưa Thông tư đi vào cuộc sống.

Thông tư 92 tác động đến việc dạy thêm của nhiều thầy giáo, cô giáo.

Suốt hơn 1 tuần qua, tại Trung tâm Hành chính công UBND TP Hà Tĩnh số lượng công dân đến giao dịch, làm thủ tục tăng đột biến, trong đó chủ yếu là để đăng ký hộ kinh doanh ngành nghề “giáo dục khác chưa được phân vào đâu” (mã ngành 8559). Điều này xuất phát từ việc, từ ngày 14/2 Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT quy định về dạy thêm, học thêm có hiệu lực, quy định tổ chức hoặc cá nhân tổ chức hoạt động dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường có thu tiền phải thực hiện đăng ký kinh doanh. Do đó, nhiều giáo viên trên địa bàn có nhu cầu dạy thêm buộc phải làm thủ tục đăng ký kinh doanh, nếu không muốn vi phạm.

Ông Nguyễn Huy Trường, Phó phòng Tài chính - Kế hoạch UBND TP Hà Tĩnh cho biết, thống kê cho thấy đến nay, riêng trên địa bàn TP Hà Tĩnh đã có khoảng 250 - 300 giáo viên làm thủ tục đăng ký kinh doanh để dạy thêm, con số này lớn dần theo từng ngày khi số lượng người đến đăng ký ngày một nhiều hơn, thậm chí là tăng vọt trong những ngày gần đây. Thống kê chưa đầy đủ, toàn tỉnh Hà Tĩnh đã có trên 2.000 hồ sơ của giáo viên đề nghị đăng ký hộ kinh doanh cá thể để được dạy thêm chỉ sau hơn 1 tuần Thông tư 92 có hiệu lực. Trong đó, chiếm phần lớn là các giáo viên ở các trường ngoài công lập, giáo viên đang dạy trong các nhà trường nhờ người thân đi đăng ký để đảm bảo theo đúng quy định cũng chiếm số lượng rất lớn.

Tương tự, tại TP Vinh (Nghệ An) thời điểm này số lượng người đến đăng ký kinh doanh dạy thêm tăng đột biến. Trước đây, mỗi một ngày bộ phận 1 cửa tại Trung tâm hành chính công nhận khoảng 70 hồ sơ đăng ký kinh doanh hộ gia đình với nhiều ngành nghề khác nhau. Tuy nhiên, những ngày này, số lượng hồ sơ đã tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba. Rất nhiều người đến đăng ký kinh doanh thời điểm này là các thầy giáo, cô giáo. Những giáo viên dạy tự do họ sẽ trực tiếp đăng ký kinh doanh song số lượng này chiếm không nhiều, chủ yếu là người nhà hoặc người khác đứng tên.

Thống kê từ ngày 14 đến ngày 19/2, TP Vinh tiếp nhận và cấp chứng nhận đăng ký kinh doanh cho khoảng 450 - 500 hồ sơ đăng ký kinh doanh giáo dục (dạy thêm). Số lượng này cũng ghi nhận tăng chóng mặt ở các huyện khác, tập trung chủ yếu ở các vùng “đất học” như Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Đô Lương, Yên Thành... với số lượng lên đến 2.000 - 3.000 hồ sơ trên địa bàn toàn tỉnh chỉ sau chưa đến 10 ngày thực hiện Thông tư 92.

Tuy nhiên, theo ông Đinh Nho Tài, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch TP Vinh thì đăng ký kinh doanh chỉ là một trong những điều kiện cần chứ chưa đủ của việc dạy thêm theo Thông tư 92 của Bộ GD&ĐT. Việc cấp chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh là làm theo quy định, khi công dân đủ điều kiện và có nhu cầu thì phải tiếp nhận, song không có nghĩa là giáo viên được cấp chứng nhận là có thể dạy học. Sau khi đăng ký kinh doanh, ngành giáo dục sẽ tiến hành thẩm tra về điều kiện cơ sở vật chất, PCCC, vệ sinh môi trường... trước khi quyết định có cấp phép cơ sở có đủ điều kiện để hoạt động hay không. Hiện nay, ngành giáo dục của các địa phương cũng đang rất lúng túng trong việc thực hiện Thông tư 92.

Các trung tâm, trường đại học nhanh chóng nắm bắt cơ hội để đào tạo, cấp chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm.

Tại Hà Tĩnh, sau khi Thông tư 92 ra đời, Sở GD&ĐT đã tham mưu cho UBND tỉnh Hà Tĩnh ban hành dự thảo quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn. Hiện, dự thảo này đang được công khai trên cổng thông tin điện tử và tổ chức lấy ý kiến rộng rãi để hoàn thiện trước khi thực hiện. Dẫu vậy, có thời điểm, trước tình trạng giáo viên đổ xô đi đăng ký kinh doanh dạy thêm, giáo dục Hà Tĩnh lo sợ quá tải dẫn đến khó kiểm soát, quản lý nên đã chỉ đạo ngừng tiếp nhận hồ sơ, nhưng sau đó đã phải tiếp nhận trở lại để không gây ùn ứ, thậm chí là có thể trái quy định.

Theo ông Đậu Quang Hồng, Trưởng phòng Giáo dục Phổ thông, Sở GD&ĐT Hà Tĩnh thì Thông tư 29 có nhiều điểm mới, tích cực, đặc biệt là hạn chế được tình trạng ép buộc hoặc tiềm ẩn, tiêu cực giữa giáo viên và học sinh. Đối với các nhà quản lý giáo dục và chính quyền địa phương, Thông tư 92 giúp cho việc quản lý dạy thêm, học thêm dễ dàng hơn khi quy định rất cụ thể về việc phải công khai, niêm yết về địa điểm, thời gian, số lượng giáo viên và học sinh; đồng thời giáo viên phải báo cáo với Hiệu trưởng, Giám đốc hoặc người đứng đầu nhà trường khi tham gia dạy thêm.

Ai được hưởng lợi nhiều nhất?

Bên cạnh việc mang lại nhiều lợi ích cho các nhà quản lý, đồng thời đảm bảo sự hài hòa giữa giáo viên và học sinh thì Thông tư 92 cũng gây ra không ít băn khoăn cho giáo viên, phụ huynh. Thông tư 92 quy định giáo viên không được dạy thêm ngoài nhà trường có thu tiền đối với học sinh mà mình đang dạy học theo kế hoạch giáo dục của nhà trường cũng gây ra không ít lo lắng, bởi có nhiều học sinh chỉ thích học thêm tại nhà cô giáo chủ nhiệm, cô giáo bộ môn chứ không học thêm thầy cô hay tại các trung tâm khác.

Nhiều giáo viên viết đơn tự nguyện để được dạy thêm.

Thầy Nguyễn Trung Hoàng, giáo viên hiện đang công tác tại một trường THPT trên địa bàn huyện Can Lộc (Hà Tĩnh) cho biết, ngay sau khi Thông tư 92 có hiệu lực, bản thân thầy và nhiều đồng nghiệp khác đã nhận được lời mời gọi tham gia dạy thêm từ rất nhiều trung tâm trên địa bàn cả tỉnh. Theo quy định, giáo viên thuộc các trường công lập không được tham gia quản lí, điều hành việc dạy thêm ngoài nhà trường nhưng có thể tham gia dạy thêm ngoài nhà trường nên các trung tâm đã nhanh chóng tìm cách mời gọi giáo viên về đầu quân cho cơ sở của họ.

Theo quảng bá từ các trung tâm này, có hai hình thức, giáo viên có thể đưa học sinh của mình đến trung tâm để giảng dạy theo kiểu thuê lại cơ sở vật chất, nhưng phải trả phí từ 20 - 30% tổng thu của các buổi dạy. Hoặc giáo viên đến dạy học sinh do trung tâm tuyển sinh, mức chi trả sẽ là 40% cho trung tâm và 60% thu nhập cho giáo viên. Theo thầy giáo Hoàng, thực chất đây cũng chỉ là cách lách luật, bởi về bản chất cũng là dạy thêm và học thêm. Thậm chí, còn phải tăng kinh phí để chi trả cho các trung tâm, và số tiền này cũng phải do phụ huynh chi trả.

Phụ huynh và giáo viên đang băn khoăn, lo lắng về việc dạy thêm, học thêm hiện nay.

Ngoài ra, khi biết Thông tư 92 hạn chế thực trạng dạy thêm, học thêm tràn lan của giáo viên, học sinh, không ít trung tâm, các trường đại học, cao đẳng đã chớp cơ hội, nhanh chóng chiêu sinh, mở các lớp đào tạo online cấp tốc để “bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm cho những người có bằng cử nhân chuyên ngành phù hợp có nguyện vọng trở thành giáo viên tiểu học”; hoặc cấp cái gọi là chứng chỉ “giáo dục kỹ năng sống và tổ chức hoạt động ngoài giờ chính khóa”. Thực chất của những khóa đào tạo này là cấp cho giáo viên “bảo bối” để ngụy trang, làm công cụ hợp pháp cho việc dạy thêm, học thêm trong khi nguồn thu do các trung tâm, các trường đại học thụ hưởng. Với chiêu thức này, Thông tư 92 bị lợi dụng, vô hình trung làm lợi cho không ít trung tâm và các cơ sở giáo dục khác.

Với việc ban hành Thông tư 92, Bộ GD&ĐT đang từng bước siết chặt việc quản lý dạy thêm, học thêm vốn đang rất lộn xộn trong suốt thời gian vừa qua. Tuy nhiên, quy định mới này cũng đã tác động khá lớn đến việc dạy thêm hiện nay của nhiều thầy giáo, cô giáo; đồng thời cũng bộc lộ những kẽ hở và bất cập khi đưa vào cuộc sống. Tuy nhiên, đây cũng chỉ mới là những viên gạch đầu tiên, là nền tảng ban đầu cho cả một quá trình đang rất dài ở phía trước trên hành trình siết chặt quản lý việc dạy thêm, học thêm. Do vậy, trong quá trình vận dụng chính sách vào cuộc sống, tùy theo tình hình thực tiễn, hy vọng các nhà quản lý giáo dục có thể điều chỉnh, bổ sung để hoàn thiện hơn. Qua đó, xây dựng hành lang pháp lý vững chắc, tạo bước đột phá trong công tác dạy thêm, học thêm để đảm bảo lợi ích hài hòa giữa giáo viên và học sinh trong hệ thống giáo dục hiện nay.

Thiện Thành