Hàng vạn du khách đổ về ngôi đền thiêng nhất Ninh Bình

Ngày đầu năm Nguyên đán Ất Tỵ 2025 rất nhiều người dân Ninh Bình đến chiêm bái, cầu an tại đền Vực Vông - một di tích lịch sử văn hóa nằm trong quần thể di tích cố đô Hoa Lư, bên dòng sông Hoàng Long, thuộc thôn Chi Phong - Trường Yên - Hoa Lư, Ninh Bình.

Ngày đầu năm mới, thời tiết se lạnh, nắng ráo thuận lợi cho người dân tham quan, vãn cảnh.

Đền Vực Vông thờ bà Mẫu Thoải được xây dựng từ thế kỷ 16 là nơi du khách thường tới để chiêm bái, xin quẻ.

Ngày đầu năm mới, từ sáng sớm đến tối mịt, người dân chen nhau đến đền chiêm bái và xin quẻ. Con đường dẫn vào đền dòng người nối đuôi nhau nườm nượp như nêm cối.

Đền Vực Vông được mệnh danh là ngôi đền thiêng nhất Ninh Bình. Theo truyền thuyết và thần phả đền Vực Vông, Nguyễn Thị Niên là con gái của Nguyễn Quyện, tướng quân thời nhà Mạc. Bà là người văn võ song toàn, có nhan sắc, theo cha về trấn thủ đất Hoa Lư.

Lúc ấy, ở sông Hoàng Long, đoạn gần Vực Vông có một vực xoáy lớn, hàng năm gây ngập lụt và tai họa cho dân làng. Vì vậy nơi đây có một tục lệ là mỗi năm phải cúng lễ và sau đó ném một người con gái xuống vực xoáy cho thuồng luồng ăn thịt. Bất bình trước tục lệ này nên bà. Nguyễn Thị Niên đã lấy thân mình ra làm điều kiện, ai phá bỏ được xoáy nước sẽ lấy về làm chồng. Sau đó, Quận Mỹ (Bùi Văn Khuê) đã lặn xuống vùng xoáy thăm dò phát hiện dòng chảy bị đá ngầm ngăn làm đổi hướng nên đã cho quân phá đá trên núi lấp dòng chảy đối lưu. Kết quả là Quận Mỹ cưới được bà Niên.

Sau đó Quận Kế (Phan Văn Ngạn) dùng mưu hãm hại cha bà để đoạt chức trấn thủ Trường Yên và hại chết Quận Mỹ để chiếm đoạt bà Nguyễn Thị Niên. Bà giả vờ ưng thuận, chuốc rượu say rồi chặt đầu Quận Kế trả thù cho cha và chồng. Sau đó bà nhảy xuống sông Hoàng Long tự vẫn.

Thi hài bà trôi dạt vào Vực Vông, nhân dân vớt lên làm lễ an táng. Dân trong vùng đưa tang bà với lòng thương cảm, nhớ ơn bà và chồng đã xóa bỏ hủ tục, cứu sống bao người. Họ xây ngôi đền thờ bà ngay nơi đó, nay gọi là đền Vực. Ngôi đền được tu sửa thờ cúng uy nghi, có tiếng là linh thiêng, được nhân dân thập phương đến lễ bái đông đúc.

Ngày nay, khi đến Ninh Bình, du khách có thể đến thăm đền Vực, thắp hương để tưởng nhớ về một người con gái tài hoa, tiết nghĩa; thưởng thức cảnh đẹp thanh nhã của ngôi đền.

Ở đây, vào dịp Tết Nguyên đán luôn đông nghịt người từ sáng đến tối vào chiêm bái cầu khấn, bốc quẻ. Bên cạnh đó, lễ hội đền Vực Vông thường được tổ chức vào rằm tháng 3 hằng năm cực kỳ lớn. Đây là hai dịp đền nhộn nhịp và đông đúc nhất.

Theo một người phụ trách tại đền, chỉ trong ngày mùng 1 Tết đã có tới hàng vạn người tới đền du xuân.

Theo tục cũ, người dân đến đền sau khi dâng lễ xong sẽ lắc mạnh ống gỗ đựng các quẻ thẻ cho đến khi một chiếc thẻ rơi ra ngoài. Khi đó, người rút thẻ sẽ chọn lấy chiếc thẻ đó và nhờ thầy trong chùa giải thẻ.

Ngày mùng 1 Tết, người dân đến đền xin quẻ đặc biệt đông, xếp hàng chật cứng.

Theo một sư thầy tại đền, những năm trước nội dung quẻ được viết theo lối Hán Nôm, nhưng vài năm gần đây được viết theo thể thơ lục bát, câu chữ đơn giản dễ hiểu hơn trước.

Cả gia đình anh Long không giấu nổi vẻ vui mừng trên khuôn mặt khi vừa rút được tờ quẻ tốt. Anh Long cho biết: "Năm nay tôi rút được quẻ rất tốt nhưng vẫn nhờ thầy giải đáp thêm các hóa giải một số vấn đề..."

Việc rút quẻ cầu bình an là phong tục đã được nhân dân ta lưu giữ từ lâu và trở thành nét đẹp văn hóa mỗi dịp tết đến, xuân về. Cầm lá quẻ trên tay ai cũng mong ước về một năm mới an lành, sung túc bên gia đình.

Không chỉ là nơi chiêm bái, xin quẻ thẻ, đền Vực Vông còn là một di tích lịch sử văn hóa với nhiều nét đặc sắc riêng thu hút nhiều người đến vãn cảnh, thăm quan.

Thanh Huyền