Hãng xe điện BYD (Trung Quốc) đối mặt loạt thách thức ở thị trường nước ngoài

Xe điện của BYD trưng bày ở một cuộc triển lãm ô tô tại Munich, Đức hồi tháng 9-2023. Ảnh: NY Times

Khó đạt mục tiêu doanh số do nhu cầu xe điện suy yếu

Tờ Wall Street Journal dẫn lời các lãnh đạo giấu tên của BYD cho biết, sự thiếu kinh nghiệm của một hãng xe non trẻ như BYD thể hiện ở một số vấn đề, chẳng hạn xử lý nấm mốc trong ô tô và việc hàng nghìn xe đang chất đống trong các kho hàng ở châu Âu.

Theo họ, BYD khó có thể đạt được mục tiêu nội bộ là bán 400.000 xe bên ngoài Trung Quốc trong năm nay, so với 242.765 chiếc bán vào năm ngoái. Điều này một phần là do tốc độ tăng trưởng doanh số xe điện trên toàn cầu chậm lại cũng như các vấn đề cụ thể liên quan đến BYD.

Họ tiết lộ, các mục tiêu bán hàng toàn cầu, do các nhà lãnh đạo cao cấp của BYD ở Trung Quốc đưa ra, được chia nhỏ theo khu vực nhưng thường không tính đến tình hình của từng thị trường.

Các mục tiêu doanh số này gây tranh cãi tại một cuộc họp cuối năm ngoái. Một giám đốc của BYD ở châu Âu đã chất vấn về tính khả thi và cảnh báo các mục tiêu doanh số châu Âu sẽ không thể đạt được do các vấn đề như nhu cầu yếu và nhu cầu khắc phục chất lượng xe sau khi nhập khẩu vào khu vực này.

Tại châu Âu, BYD đã bán được khoảng 16.000 xe vào năm 2023, theo dữ liệu của Jato Dynamic. Con số này thấp hơn mục tiêu nội bộ mà BYD đặt ra vào năm trước.

Đại diện của BYD cho biết, báo cáo của The Wall Street Journal “không khớp với thực tế” nhưng không cung cấp thông tin chi tiết về sự khác biệt.

“BYD rất hài lòng với những thành quả mà các nhóm ở nước ngoài của chúng tôi đã đạt được, bao gồm cả nhóm ở châu Âu”, người đại diện nói, đồng thời cho biết công ty tự tin về hoạt động kinh doanh ở nước ngoài.

Dưới thời Chủ tịch Wang Chuanfu, BYD tham vọng nối bước các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản và Hàn Quốc để xây dựng thương hiệu toàn cầu.

BYD đã thiết lập nền tảng tài chính vững chắc, với mức lợi nhuận tương đương khoảng 4 tỉ đô la Mỹ vào năm 2023, gần gấp đôi số lãi của năm trước đó. Vốn hóa thị trường của BYD đã giảm hơn 20% kể từ mùa hè năm ngoái do nhà đầu tư lo ngại về tốc độ tăng trưởng nhu cầu xe điện. Tuy nhiên, định giá của hãng vẫn ở mức hơn 70 tỉ đô la, cao hơn Ford Motor hay General Motors của Mỹ.

Thực tế cho thấy, trước khi thành công trên thị trường quốc tế, các thương hiệu ô tô hàng đầu ở châu Á đã trải qua nhiều vấp váp và sai sót.

Năm 1991, hãng Hyundai của Hàn Quốc đã phải thu hồi gần như toàn bộ mẫu xe Excel đời 1986-1989 ở Mỹ vì lỗi trục trặc động cơ, có thể dẫn đến cháy nổ. Đây là mẫu xe được người Mỹ ưa chuộng nhất vào thời điểm đó. Hyundai đã phải đưa ra cam kết bảo hành quá mức để giành lại lòng tin của người tiêu dùng.

BYD tránh được các vấn đề lớn về chất lượng ảnh hưởng đến một lượng lớn người tiêu dùng. Tuy nhiên, vẫn có những sự cố xảy ra ảnh hưởng đến cả xe con và xe thương mại của BYD ở thị trường nước ngoài.

Hồi tháng 1, một chiếc xe buýt do BYD sản xuất bốc cháy ở London, khiến nhà chức trách của Anh yêu cầu thu hồi gần 2.000 xe buýt của hãng. Các nhà điều tra cho biết, hệ thống sưởi, thông gió và điều hòa không khí ở xe buýt của BYD có vấn đề, có thể dẫn đến hỏa hoạn nếu không được giám sát.

Gặp nhiều lỗi về chất lượng

Một mối lo ngại khác trong nội bộ BYD là số lượng khắc phục lỗi đối với các mẫu xe con của BYD, vận chuyển từ Trung Quốc, trước khi chúng có thể bán cho người tiêu dùng ở thị trường nước ngoài.

Các lãnh đạo BYD cho biết, các hoạt động sửa chữa sau nhập khẩu là điều phổ biến trong ngành ô tô. Nhưng họ thừa nhận các mẫu xe BYD thường đòi hỏi sửa chữa lỗi nhiều hơn hầu hết mẫu xe của các thương hiệu khác. Theo họ, điều này phần nào phản ánh sự thiếu kinh nghiệm của công ty trong việc xử lý hậu cần vận chuyển đường dài.

Gần đây, các mẫu xe BYD vận chuyển đến Nhật Bản với bề mặt không hoàn hảo như móp méo, trầy xước, đồng thời một số linh kiện của chúng cần thay thế để đáp ứng tiêu chuẩn địa phương.

Trong khi ở châu Âu, một số mẫu xe của BDY có nấm mốc bên trong sau khi được vận chuyển từ Trung Quốc. Vấn đề không phải là sự xuất hiện của nấm mốc, vốn thường phát triển trong ô tô trong quá trình vận chuyển đường dài. Mối lo ngại đặt ra là xe của BYD không được xử lý chuyên nghiệp bằng quy trình ion hóa để loại bỏ hoàn toàn bào tử nấm.

Một số vấn đề về chất lượng của xe BYD đã được công khai, bao gồm khiếu nại của người tiêu dùng ở Thái Lan về hiện tương bong tróc sơn và nhựa, cũng như xe bị cong vênh dưới sức nặng của đồ đạc trên giá nóc ở Israel, nơi doanh số bán xe điện của BYD đạt mức cao. Một lãnh đạo của BYD mô tả, cảm nhận khách hàng nước ngoài đối xe BYD giống như “đi đến một nhà hàng khá sang trọng nhưng phát hiện đĩa thức ăn bị sứt mẻ”.

Các lãnh đạo của BYD đã bày lo ngại trong nội bộ rằng hệ thống sửa chữa đặc biệt cho xe sau khi nhập khẩu vào thị trường nước ngoài chỉ phù hợp với một lượng xe hạn chế, chứ không hiệu quả đối với loại hình kinh doanh quy mô lớn mà hãng có kế hoạch xây dựng.

Giá bán còn quá cao

Bên cạnh đó, xe BYD bán ở nước ngoài có giá cao hơn rất nhiều so với ở Trung Quốc. Điều này làm giảm khả năng cạnh tranh về giá của BYD với các các thương hiệu nổi tiếng hơn. Mẫu xe điện xuất khẩu hàng đầu của BYD, Atto 3, có giá hơn 41.000 đô la Mỹ tại Đức, thị trường lớn nhất châu Âu. Mức giá đó chỉ thấp hơn 5% so với mẫu xe điện crossover ID.3 có hiệu suất tương đương của Volkswagen. Tại Trung Quốc, giá của Atto 3 chưa đến 20.000 đô la.

Theo các nhà phân tích, BYD đã triển khai mạng lưới đại lý, mẫu xe mới và chương trình khuyến mãi quá muộn để tận dụng nhu cầu xe điện trước khi sụt giảm ở các nước, bao gồm cả Đức hồi cuối năm ngoái do trợ cấp cho người mua xe điện bị loại bỏ dần.

Tính đến cuối năm ngoái, hơn 10.000 xe con của BYD đang nằm chất đống trong các nhà kho ở châu Âu. Các nguồn tin của công ty cho biết giấy chứng nhận cho phép chúng bán ở Liên minh châu Âu (EU) sẽ sớm hết hạn.

Hiện tại, thị trường xuất khẩu lớn nhất của BYD là Thái Lan và Brazil. BYD đang mở các nhà máy mới ở cả hai nước này, cũng như ở Uzbekistan và Hungary. Năm ngoái, BYD bán được hơn 12.000 xe tại Úc, một trong những điểm sáng của hãng ở thị trường nước ngoài.

Theo WSJ

Khánh Lan