Hành trình 50 năm của TP HCM: Tiên phong đổi mới, khẳng định vị thế đầu tàu

Ngày 25-3, Thành ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ TP HCM tổ chức Hội thảo khoa học "TP HCM - Thành tựu 50 năm xây dựng, bảo vệ và phát triển".

Vì cả nước, cùng cả nước

Đây là một trong số những hoạt động quan trọng của TP HCM nhằm chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 - 30.4.2025). Hội thảo có sự tham dự của các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, TP HCM; tướng lĩnh, sĩ quan công an, quân đội, chuyên gia, nhà khoa học trên nhiều lĩnh vực.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM Nguyễn Thanh Nghị khẳng định từ sau ngày 30-4-1975 đến nay, thành phố không ngừng nỗ lực phấn đấu, khắc phục khó khăn, ổn định và phát triển, trở thành trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, văn hóa, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, giáo dục - đào tạo của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước. TP HCM cũng là cửa ngõ giao lưu quan trọng với khu vực và thế giới.

"Thành tựu 50 năm của TP HCM là nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, sự ủng hộ hết lòng và hiệu quả của MTTQ Việt Nam, các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương. Đây cũng là kết tinh công sức, trí tuệ của lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân thành phố qua các thời kỳ để có TP HCM hôm nay - một thành phố với diện mạo mới, sức sống mới, tầm vóc mới" - ông Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh.

Toàn cảnh Hội thảo khoa học “TP HCM - Thành tựu 50 năm xây dựng, bảo vệ và phát triển”. Ảnh: LÊ VĨNH

Theo ông Nguyễn Thanh Nghị, việc nhìn lại chặng đường 50 năm đã đi qua là để TP HCM vững bước đi tới, làm rõ mục tiêu xây dựng, bảo vệ, phát triển là việc làm quan trọng, cần thiết để địa phương tiến lên sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Thiếu tướng, PGS-TS Vũ Quang Đạo, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam - Bộ Quốc phòng, nhìn nhận trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do, thống nhất Tổ quốc, Sài Gòn - Gia Định - TP HCM là nơi "đi trước về sau", vinh dự ghi những trang mở đầu và kết thúc thắng lợi 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược. Người Sài Gòn - TP HCM có quyền tự hào về chiến công chói lọi của Đại thắng mùa xuân 1975, của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, về những giá trị trường tồn mà chính Đảng bộ và nhân dân thành phố đã tạo nên trong suốt 2 cuộc kháng chiến chống xâm lược.

Đồng thời, thành phố càng tự hào vì không chỉ "đi trước về sau" vẻ vang trong kháng chiến mà đã và đang dẫn đầu trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, đi đầu vì cả nước, cùng cả nước trong cuộc chiến chống đói nghèo, lạc hậu với mục tiêu "đi trước, về đích trước" nhằm xây dựng TP HCM văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Tiên phong trong đổi mới

TS Lê Hữu Phước, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQG TP HCM, cho biết 4 nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển thành phố (Nghị quyết 01/1982, Nghị quyết 20/2002, Nghị quyết 16/2012, Nghị quyết 31/2022) đã thể hiện đầy đủ vai trò, vị thế ngày càng quan trọng của thành phố trên tất cả các lĩnh vực, nổi bật là kinh tế.

Nếu như trong 20 năm đầu, Nghị quyết 01 và Nghị quyết 20 mới xác định TP HCM "từng bước trở thành một trung tâm công nghiệp, dịch vụ, khoa học - công nghệ của khu vực Đông Nam Á", "đóng góp ngày càng lớn với khu vực phía Nam và cả nước" thì với Nghị quyết 16, thành phố được nâng tầm là "đô thị đặc biệt, đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa", là "đầu tàu, động lực, có sức thu hút và sức lan tỏa lớn của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam", "từng bước trở thành trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học - công nghệ của đất nước và khu vực Đông Nam Á".

Đến Nghị quyết 31, vị thế của TP HCM càng trở nên quan trọng hơn khi vừa "giữ vững vai trò là trung tâm lớn về kinh tế của cả nước" vừa "sớm trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của khu vực Đông Nam Á và châu Á, có năng lực cạnh tranh toàn cầu".

Theo bà Phạm Phương Thảo, nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TP HCM, từ thực tiễn sinh động, Đảng bộ TP HCM luôn có những đóng góp vào việc xây dựng chủ trương, đường lối đúng đắn, hợp lòng dân. Khi có đường lối đổi mới, TP HCM đã tiên phong trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế. Thành phố đã huy động được nguồn lực, tăng tốc phát triển trên các lĩnh vực.

TP HCM là nơi có nhiều mô hình trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, ngân hàng, nơi thực hiện xã hội hóa mạnh mẽ trên các lĩnh vực đầu tư kết cấu hạ tầng, văn hóa, giáo dục, y tế, thể thao; có nhiều bước tiến trong cải cách hành chính và chủ động đề xuất xây dựng mô hình chính quyền đô thị để việc quản lý phù hợp với đặc điểm và tính chất của đô thị đặc biệt. Từ đề xuất của TP HCM, Nghị quyết 54/2017 và Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội được ban hành tạo điều kiện cho thành phố có thêm cơ chế đặc thù, thúc đẩy phát triển xứng tầm và đóng góp nhiều hơn cho cả nước.

Khơi nguồn nhiều chính sách mới

Phát biểu bế mạc hội thảo, ông Nguyễn Văn Được - Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP HCM - nhận định sự đoàn kết, đồng lòng trong Đảng, trong dân là yếu tố quan trọng, góp phần tạo nên sự thành công của địa phương thời gian qua.

Theo ông Nguyễn Văn Được, trong 50 năm qua, bằng tất cả ý chí và quyết tâm, TP HCM đã vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, phấn đấu đạt được nhiều thành tựu to lớn và ý nghĩa. TP HCM cũng tạo ra nhiều đột phá và đổi mới. Thành phố là nơi khởi nguồn của nhiều chính sách, nhiều cơ chế kinh tế mới của đất nước. Thành phố cũng là nơi thí điểm các chính sách, đặc biệt là các chính sách về kinh tế thị trường.

TP HCM không chỉ là điển hình của sự đổi mới mà còn là nơi hội tụ và phát triển các giá trị văn hóa, là trung tâm giáo dục - đào tạo của cả nước. Đây là kết quả của sự đầu tư không ngừng nghỉ với tinh thần đổi mới sáng tạo.

Hiện nay, TP HCM đã và đang chuyển đổi mô hình kinh tế từ chiều rộng sang chiều sâu, hướng đến cải thiện chất lượng tăng trưởng, chú trọng phát triển công nghệ cao, kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn; giữ vai trò rất quan trọng trong chiến lược phát triển nhanh và bền vững, hướng tới kỷ nguyên phát triển mới của đất nước.

Theo Chủ tịch UBND TP HCM, hội thảo đã đúc kết được nhiều bài học kinh nghiệm sâu sắc, quý giá qua 50 năm phát triển và hội nhập. Đó là nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng, quy luật khách quan của thời cuộc, sự vận động và biến đổi không ngừng của thực tiễn cuộc sống để vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo, phù hợp vào hoàn cảnh cụ thể và điều kiện đặc thù của thành phố. Đồng thời phải luôn giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, xây dựng Đảng bộ thực sự trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, năng lực và phẩm chất của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, lực lượng vũ trang để làm hạt nhân trong đoàn kết xã hội.

LÊ VĨNH - PHAN ANH