Hành trình cứu sống bé 15 tuổi bị sốt xuất huyết biến chứng nặng

Mới đây, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố tiếp nhận điều trị cho một nam bệnh nhi sốt xuất huyết biến chứng nguy kịch.

Theo BSCK2 Nguyễn Minh Tiến, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, bệnh nhân là em N.Đ.N.Đ.(15 tuổi, nam, phường Tân Sơn Nhì, TP HCM), sốt cao liên tục 3 ngày, không đáp ứng thuốc hạ sốt. Sang ngày thứ 4, trẻ ói 3 lần ra dịch lợn cợn nâu, mệt, tay chân lạnh.

Bệnh nhân nhập bệnh viện địa phương trong tình trạng mạch không bắt được, huyết áp không đo được, chẩn đoán sốc sốt xuất huyết nặng ngày 4, truyền dịch chống sốc theo phác đồ chuyển Bệnh viện Nhi đồng Thành phố.

Tại đây ghi nhận mạch nhẹ chi mát, huyết áp kẹp 90/70mmHg, da nổi bông, phục hồi màu da kéo dài 4 – 5 giây, được chẩn đoán sốc sốt xuất huyết dengue nặng, truyền dịch chống sốc theo phác đồ, truyền albumin 10%, sử dụng vận mạch dưới hướng đo áp lực tĩnh mạch trung tâm (CVP) và huyết áp động mạch xâm lấn.

Tình trạng trẻ diễn tiến nặng, sốc kéo dài rối loạn đông máu, xuất huyết tiêu hóa, suy hô hấp được chống sốc tích cực, đặt nội khí quản thở máy, truyền máu, huyết tương đông lạnh, kết tủa lạnh, tiểu cầu đậm đặc, diễn tiến lâm sàng phức tạp. Trẻ tổn thương gan thận nặng (men gan > 1500 đv/L, creatinine máu > 450 micromol/L), đặc biệt tổn thương tụy (men tụy amylase > 1000 đv/L, Lipase > 1000 đv/L), được lọc máu liên tục, điều trị hỗ trợ gan, tụy.

Trẻ 15 tuổi chẩn đoán sốc sốt xuất huyết dengue nặng suy đa cơ quan được điều trị tích cực thở máy, lọc máu liên tục, hỗ trợ gan, tụy, điều chỉnh rối loạn đông máu. Ảnh BV

Diễn tiến tình trạng trẻ phức tạp rối loạn chức năng các cơ quan, lúc cải thiện, lúc xấu đi. Trẻ có biểu hiện nhiễm trùng bệnh viện nên được tiếp tục điều trị hỗ trợ các cơ quan và sử dụng kháng sinh phổ rộng. Kết quả sau gần 4 tuần điều trị với 5 đợt lọc máu liên tục, hỗ trợ các cơ quan, tình trạng trẻ cải thiện dần tiểu khá, chức năng gan thận, tụy trở về bình thường, được cai máy thở, tỉnh táo.

Đây là trường sốt xuất huyết có tổn thương tụy nặng, y văn ghi nhận trên thế giới từ 1981 – 2024 có 70 trường hợp. Cơ chế bệnh sinh chưa hoàn toàn rõ với các giả thuyết chính: virus Dengue xâm nhập trực tiếp tế bào tụy, gây viêm, phù nề nhu mô tụy; tổn thương vi mạch – thoát huyết tương: virus Dengue gây viêm nội mạc mạch máu dẫn đến thiếu máu cục bộ tụy; phản ứng miễn dịch quá mức: cơn bão Cytokine gây tổn thương mô tụy; rối loạn đông máu - xuất huyết tụy.

Kết quả sau gần 4 tuần điều trị, tình trạng trẻ cải thiện dần tiểu khá, chức năng gan thận, tụy trở về bình thường, được cai máy thở, tỉnh táo. Ảnh BV

Từ trường hợp trên, các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh không nên chủ quan khi trẻ sốt cao kéo dài trên hai ngày. Nếu trẻ xuất hiện các biểu hiện bất thường như quấy khóc nhiều, bứt rứt hoặc li bì, đau bụng, chảy máu cam, chảy máu chân răng, ói ra máu, đi tiêu phân đen, tay chân lạnh, mệt lả, bỏ ăn uống hoặc bỏ chơi, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay để được theo dõi và điều trị kịp thời.

Hiện nay đã có vaccine ngừa sốt xuất huyết dành cho trẻ 4 tuổi trở lên, được tiêm 2 mũi cách nhau 3 tháng, góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh nặng và biến chứng nguy hiểm.

Bình Nguyên