Hanoi Free Tour Guides - Khi người trẻ làm 'ngoại giao nhân dân' bằng tình yêu Hà Nội

Tình nguyện viên HFTGs dẫn khách quốc tế tham quan làng nón Chuông. Ảnh: Hanoi Free Tour Guides

Năm 2024, ngành du lịch Việt Nam đánh dấu một bước nhảy vọt sau đại dịch khi đón gần 18 triệu lượt khách quốc tế - một con số không chỉ vượt xa kỳ vọng, mà còn minh chứng cho sức hút không thể phủ nhận của dải đất hình chữ S. 5 tháng đầu năm 2025, đã có gần 9 triệu lượt khách quốc tế ghé thăm, tăng hơn 21,3% so với cùng kỳ. Việt Nam đang tiến gần hơn tới mục tiêu xây dựng ngành du lịch trở thành mũi nhọn kinh tế, như tinh thần của Nghị quyết 82/NQ-CP.

Hà Nội, với vị thế là thủ đô nghìn năm văn hiến, vẫn luôn là điểm đến hàng đầu. Thành phố này hấp dẫn không chỉ bởi những danh thắng quen thuộc như Hồ Gươm, Văn Miếu, hay phố cổ, mà còn bởi nét bình dị của đời sống đô thị, văn hóa ẩm thực được truyền thông quốc tế ca ngợi, và đặc biệt là danh hiệu “Thành phố vì Hòa bình”.

Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của du lịch cũng đặt ra những thách thức mới - không còn nằm ở số lượng, mà ở chất lượng trải nghiệm. Ngày nay, thế hệ du khách trẻ, đặc biệt là những người đi du lịch tự túc (free & independent travelers - FIT), không còn mặn mà với tour tuyến truyền thống theo lịch trình cố định. Họ tìm kiếm những trải nghiệm chân thực (authentic experience), mong muốn được hòa mình vào cuộc sống địa phương, trò chuyện với người dân bản địa và lắng nghe những câu chuyện chưa từng có trong sách hướng dẫn du lịch.

Trong bối cảnh ấy, những mô hình du lịch lấy con người làm trung tâm - như Hanoi Free Tour Guides đã và đang trở thành lời giải mới mẻ và đầy nhân văn.

Ra đời từ năm 2010 bởi nhóm sinh viên Đại học Ngoại thương Hà Nội, Hanoi Free Tour Guides ban đầu chỉ là một câu lạc bộ luyện nói tiếng Anh. Nhưng với tinh thần tự nguyện, lòng yêu Hà Nội và khả năng sáng tạo không giới hạn của người trẻ, tổ chức này đã nhanh chóng phát triển thành một mạng lưới cộng đồng với hơn 1.000 tình nguyện viên, tổ chức hàng trăm ngàn tour miễn phí bằng 9 ngôn ngữ khác nhau.

Không giống những hướng dẫn viên chuyên nghiệp mang bảng tên, đồng phục hay kịch bản cố định, tình nguyện viên HFTGs đến từ nhiều trường đại học khác nhau - trẻ trung, thân thiện và chân thành. Họ dẫn khách đi bộ qua những con phố cổ, kể những câu chuyện đời thường, mời khách thưởng thức món ăn vỉa hè, hoặc đơn giản là cùng ngồi trò chuyện bên ly cà phê.

“Tôi không cảm thấy mình đang đi tour du lịch. Tôi cảm thấy mình đang được sống một phần của Hà Nội”, chị Karina - du khách đến từ Ba Lan chia sẻ.

Với Karina và hàng trăm nghìn du khách khác, HFTGs không chỉ là những người hướng dẫn - họ là những người kể chuyện, là cầu nối văn hóa đầy sức sống.

Chị Karina hào hứng chia sẻ về tour du lịch đặc biệt và thú vị tại HFTGs

HFTGs không vận hành như một công ty du lịch thông thường. Đây là tổ chức phi lợi nhuận, không thu phí từ du khách hay trả lương cho tình nguyện viên. Mọi hoạt động đều dựa trên tinh thần trách nhiệm xã hội và niềm đam mê với văn hóa, con người.

Chị Bùi Thị Kim Ly, Phó Chủ tịch HFTGs nói: “Chúng tôi không đơn thuần là giúp khách du lịch có trải nghiệm chân thực, mà quan trọng hơn là giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng, bản lĩnh và tình yêu với văn hóa dân tộc.”

Quy trình tuyển chọn tình nguyện viên của HFTGs rất bài bản. Các ứng viên phải trải qua vòng hồ sơ, phỏng vấn, tham gia khóa đào tạo về văn hóa - lịch sử Hà Nội, kỹ năng kể chuyện, xử lý tình huống, giao tiếp liên văn hóa…

Tỷ lệ cạnh tranh có thể lên tới 7:1. Trong một đợt tuyển gần đây, có hơn 360 đơn đăng ký, nhưng chỉ 50 bạn được lựa chọn.

“Chúng tôi không tìm người giỏi nhất, mà tìm người phù hợp nhất - có tình yêu Hà Nội, có năng lực kết nối và truyền cảm hứng”, chị Ly nhấn mạnh.

Uông Thị Quỳnh Chi, sinh viên Đại học Hà Nội, là một trong những tình nguyện viên mới nhất của HFTGs. Với gương mặt rạng rỡ và cách nói chuyện chững chạc. Chi kể: “Ban đầu mình chỉ muốn luyện tiếng Anh. Nhưng rồi những cuộc trò chuyện với du khách giúp mình học được nhiều điều hơn mong đợi về sự khác biệt văn hóa, về khả năng lắng nghe, đồng cảm và đặc biệt là về chính bản thân mình.”

Không ít tình nguyện viên sau khi rời HFTGs đã trở thành hướng dẫn viên chuyên nghiệp, nhà ngoại giao, hoặc làm việc trong các tổ chức quốc tế. Nhưng ngay cả những người không theo nghề du lịch, thì trải nghiệm tại HFTGs cũng trở thành bước đệm quan trọng trong hành trình trưởng thành.

Một cựu thành viên hiện làm tại Liên Hợp Quốc chia sẻ: “Kỹ năng thuyết trình, giải quyết tình huống, hiểu biết văn hóa - tất cả những gì tôi học được từ HFTGs chính là nền tảng giúp tôi tự tin trong môi trường làm việc toàn cầu.”

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, thiên nhiên, cảnh quan hay ẩm thực có thể bị sao chép hoặc bão hòa, nhưng trải nghiệm từ con người thì không. Đó chính là lợi thế bền vững mà HFTGs đang kiến tạo.

Mỗi tour của HFTGs là một “chiến dịch truyền thông mềm” hiệu quả. Không cần ngân sách lớn hay quảng bá rầm rộ, nhưng sau mỗi chuyến đi, hàng nghìn du khách đã mang theo hình ảnh một Hà Nội thân thiện, mến khách và sống động.

Họ chia sẻ trên mạng xã hội, viết blog, kể cho bạn bè – và trở thành “đại sứ thương hiệu” tự nhiên nhất của Việt Nam.

Từ góc nhìn của chuyên gia truyền thông du lịch, TS. Nguyễn Thị Hương - giảng viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn nhận định: “Mô hình như HFTGs rất đặc biệt vì nó giúp gia tăng giá trị trải nghiệm, lan tỏa thông điệp văn hóa và đóng vai trò ‘truyền thông 0 đồng’. Đây là một ‘tài sản mềm’ mà ngành du lịch cần khai thác có chiến lược.”

Trong thời đại toàn cầu hóa, Việt Nam đang cần một thế hệ công dân toàn cầu - vừa giỏi chuyên môn, thành thạo ngoại ngữ, vừa am hiểu văn hóa dân tộc và có kỹ năng hội nhập.

HFTGs chính là một mô hình “vườn ươm” lý tưởng. Thay vì lý thuyết trên giảng đường, sinh viên được tiếp xúc trực tiếp với thế giới, học cách ứng xử, giải quyết vấn đề và kể câu chuyện Việt Nam một cách hấp dẫn.

“Chúng tôi đang gieo mầm cho một thế hệ vừa có tầm nhìn quốc tế, vừa có trái tim bản địa”, chị Kim Ly khẳng định.

Buổi tập huấn cho các thành viên mới của HFTGs. Ảnh: Hanoi Free Tour Guides

Hơn 10 năm qua, Hanoi Free Tour Guides đã chứng minh một điều giản dị mà sâu sắc: lòng hiếu khách, sự tử tế và văn hóa bản địa là tài sản vô giá trong xây dựng thương hiệu quốc gia.

HFTGs không cần danh thiếp, không cần bảng tên. Họ chinh phục du khách bằng nụ cười, bằng những câu chuyện đời thường và bằng tình yêu lặng lẽ dành cho Hà Nội. Mỗi tour là một lát cắt mềm mại trong dòng chảy phát triển du lịch Thủ đô - vừa sống động, vừa nhân văn.

Trong hành trình xây dựng nền du lịch bền vững và thương hiệu quốc gia hiện đại, những mô hình cộng đồng - phi lợi nhuận lấy con người làm trung tâm như HFTGs cần được nhân rộng và đầu tư nghiêm túc.

Bởi không phải chiến dịch quảng cáo nào cũng tạo được niềm tin. Nhưng một buổi dạo phố cùng người trẻ Việt - hoàn toàn có thể làm được điều đó. Bằng trái tim.

Kim Ngân - Thu Hương - Ngọc Quỳnh