HĐND huyện Xuân Trường nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát
Những năm qua, HĐND huyện Xuân Trường luôn chú trọng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, trọng tâm là tăng cường giám sát và giám sát những vấn đề được cử tri quan tâm, kiến nghị, giúp các cấp ủy, chính quyền kịp thời chấn chỉnh những tồn tại, hạn chế, xây dựng chính sách phù hợp với thực tiễn, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Kỳ họp thứ 20 (kỳ họp chuyên đề) HĐND huyện Xuân Trường khóa XXI, nhiệm kỳ 2021-2026. (Ảnh do Cơ sở cung cấp)
Ban Kinh tế - Xã hội HĐND huyện Xuân Trường vừa tiến hành giám sát chuyên đề “Việc quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước và các khoản thu khác tại một số trường học trên địa bàn huyện”. Qua giám sát, Ban Kinh tế - Xã hội nhận thấy các trường học trên địa bàn huyện đã được các cấp, các ngành, các nhà hảo tâm quan tâm hỗ trợ nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, nâng cấp các trang thiết bị cơ bản đáp ứng yêu cầu dạy và học, gắn với nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu ở địa phương. Môi trường giáo dục được xây dựng theo hướng thân thiện, xanh - sạch - đẹp - an toàn. Công tác an ninh, an toàn trường học được giữ vững. Công tác quản lý tài chính có nhiều chuyển biến tích cực; đã triển khai thực hiện việc thanh toán không dùng tiền mặt đối với các khoản thu học phí và dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục... Tuy nhiên, việc quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước và các khoản thu khác tại một số trường học trên địa bàn huyện vẫn còn những tồn tại, hạn chế như: Các nhà trường đã thực hiện công khai thu chi ngân sách Nhà nước, học phí và các khoản thu khác nhưng chưa đảm bảo đầy đủ về nội dung, hình thức công khai; thời điểm công khai có lúc chưa kịp thời; việc niêm yết công khai tại trường để đảm bảo thuận lợi cho cha mẹ học sinh xem xét, quan sát thông tin còn hạn chế. Một số trường học có số lượng học sinh thấp, cấp tiểu học được miễn học phí do đó nguồn chi thường xuyên cho các hoạt động tại trường gặp nhiều khó khăn; chưa thực hiện thanh toán học phí và các khoản thu thỏa thuận không dùng tiền mặt. Việc tham gia ý kiến của cha mẹ học sinh vào các khoản đóng góp tại hội nghị cha mẹ học sinh đầu năm còn hạn chế; kinh phí hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh trường ở một số đơn vị còn thực hiện chi nhiều cho các hội nghị mà ít quan tâm khuyến khích học sinh học tập tốt.
Qua giám sát, Ban Kinh tế - Xã hội đề xuất, kiến nghị các nhà trường làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về thu chi trong nhà trường, nhất là các khoản thu chi theo thỏa thuận, công tác xã hội hóa giáo dục đến toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên, cha mẹ học sinh trong toàn trường để nắm rõ các quy định, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao và cùng chung sức cho sự nghiệp đổi mới giáo dục. Thực hiện quản lý, sử dụng thu chi tài chính; công khai minh bạch ngân sách Nhà nước, thu chi học phí, thu chi các khoản dịch vụ thỏa thuận và các nội dung khác liên quan kịp thời, đúng, đủ theo các quy định của pháp luật. Thực hiện thu học phí và các khoản thu dịch vụ theo phương thức thanh toán không dùng tiền mặt qua hệ thống ngân hàng vào tài khoản nhà trường theo kế hoạch của UBND tỉnh. Rà soát cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy và học, kế hoạch hoạt động giáo dục của nhà trường, nghiên cứu xây dựng kế hoạch vận động tài trợ ngắn hạn, dài hơi phù hợp tình hình thực tế nhà trường, trình Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện phê duyệt; đồng thời, làm tốt việc kêu gọi, vận động tài trợ. Thực hiện nghiêm túc quy trình vận động, tiếp nhận, quản lý và sử dụng tài trợ theo đúng quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ban đại diện cha mẹ học sinh phối hợp chặt chẽ với nhà trường xây dựng kế hoạch để chủ động trong hoạt động, cũng như việc quản lý, sử dụng kinh phí hoạt động của Ban, các khoản thu thỏa thuận, xã hội hóa trong nhà trường, đảm bảo việc sử dụng kinh phí thiết thực, hiệu quả, công khai, minh bạch. Tuyệt đối không được lợi dụng danh nghĩa Ban đại diện cha mẹ học sinh để thu các khoản thu ngoài quy định. UBND huyện quan tâm phân bổ ngân sách đầu năm cho các trường học trong đó có quan tâm đến các trường có số lượng học sinh thấp, các trường tiểu học; phân bổ ngân sách để đầu tư, xây dựng, cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất các trường học nhằm đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện bám sát văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên để hướng dẫn các trường học xây dựng dự toán thu chi cũng như việc quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước, học phí, các khoản dịch vụ phục vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục đảm bảo đúng quy định, không để xảy ra tình trạng lạm thu. Định kỳ, đột xuất kiểm tra việc quản lý thu chi tài chính tại các đơn vị. Tổ chức tập huấn, hướng dẫn các trường học thực hiện đúng các quy định của Nhà nước về quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước và các nguồn thu khác… tại các đơn vị. Hướng dẫn các trường học xây dựng kế hoạch vận động tài trợ; phê duyệt kế hoạch vận động tài trợ của các đơn vị đảm bảo phù hợp với nhiệm vụ triển khai năm học; tăng cường tuyên truyền, thực hiện hiệu quả công tác vận động tài trợ để tạo nguồn lực, vật lực xây dựng, bổ sung cơ sở vật chất các trường học trong huyện. Các xã, thị trấn quan tâm đầu tư cơ sở vật chất cho nhà trường; thường xuyên nắm bắt tình hình, dư luận tại địa phương về việc thu chi các khoản dịch vụ thỏa thuận trong trường học, kịp thời nhắc nhở các trường hợp vi phạm không để xảy ra lạm thu, thu vượt mức quy định của HĐND tỉnh. Qua giám sát chuyên đề đã giúp chấn chỉnh những bất cập cần khắc phục, góp phần bảo đảm việc chấp hành các quy định của Nhà nước trong công tác quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước và các khoản thu khác tại các trường học trên địa bàn huyện.
Đồng chí Bùi Thị Hồng Chiên, Phó Chủ tịch HĐND huyện Xuân Trường cho biết: Từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, Thường trực HĐND, các Ban HĐND huyện đã tổ chức 15 cuộc giám sát chuyên đề. Nội dung giám sát tập trung vào việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của huyện; những vấn đề được cử tri và dư luận quan tâm, như: xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu; xây dựng cơ bản; quản lý và sử dụng ngân sách; quản lý đất đai; môi trường; phòng chống tham nhũng, lãng phí; giải quyết khiếu nại, tố cáo; công tác khám, chữa bệnh; việc xây dựng và thực hiện quy chế làm việc của UBND các xã; thực hiện chính sách với người có công… Việc tổ chức các hoạt động giám sát bảo đảm theo quy định của pháp luật, kết quả giám sát được báo cáo tại các kỳ họp HĐND huyện. Sau giám sát, các cấp, các ngành đã có sự phối hợp chặt chẽ trong tổ chức thực hiện các kiến nghị; nhiều tồn tại, hạn chế đã được quan tâm, khắc phục. Để đạt những kết quả trên, hàng năm, HĐND huyện căn cứ vào chương trình hoạt động toàn khóa và tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri để xây dựng kế hoạch giám sát cụ thể từng chuyên đề; trong đó xác định rõ thời gian, địa điểm, nội dung, chú trọng những vấn đề bức xúc, nổi cộm được đa số cử tri và đại biểu HĐND quan tâm. Thường trực HĐND huyện phối hợp với các cơ quan thống nhất nội dung, chương trình, tiến hành các bước chuẩn bị để các cuộc giám sát thực hiện theo đúng kế hoạch. Trước khi tổ chức giám sát, các đoàn giám sát đều yêu cầu các cơ quan, đơn vị thuộc đối tượng giám sát gửi báo cáo bằng văn bản về HĐND trước để các thành viên nghiên cứu. Nhờ đó, các cuộc giám sát được thực hiện đúng chương trình, kế hoạch đề ra và phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ, tình hình thực tế của địa phương.
Cùng với giám sát chuyên đề, các hoạt động giám sát thường xuyên cũng được HĐND huyện Xuân Trường chú trọng thực hiện. Đơn cử như năm 2024, Thường trực HĐND huyện đã tích cực đôn đốc, kiểm tra, giám sát các cơ quan chức năng trong huyện giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri; qua đó đã có 21 nội dung ở 5 lĩnh vực: Nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới; đất đai, tài nguyên, môi trường; văn hóa - thông tin - truyền thông; giao thông, thủy lợi; chế độ, chính sách đã và đang được làm rõ, giải quyết kịp thời. Ngoài ra, HĐND huyện Xuân Trường đã tăng cường hoạt động giám sát thông qua hình thức khảo sát, thẩm tra, chất vấn, giải trình... để nâng cao trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị trước những vấn đề cử tri và dư luận quan tâm.
Hoạt động giám sát của HĐND huyện Xuân Trường đã từng bước nâng cao về chất lượng, góp phần đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và nghị quyết của HĐND các cấp vào cuộc sống, thúc đẩy kinh tế - xã hội của huyện ngày càng phát triển.