Hé lộ điểm yếu và khả năng đổi chủ của Sacombank khi bầu Thụy xuất hiện

Sự xuất hiện của ông Nguyễn Đức Thụy (bầu Thụy) với vai trò là quyền Tổng giám đốc cùng thông tin về 32,5% cổ phần Sacombank dường như phát đi tín hiệu về một tiến trình bán vốn mới có thể sắp xảy đến tại ngân hàng này.

Sau 10 năm tái cơ cấu Sacombank đã đi đến hồi kết

Sau 10 năm, quá trình tái cơ cấu của Sacombank đi đến hồi kết. Khoản vay đảm bảo bằng KCN Phong Phú với dư nợ gốc hơn 5.000 tỷ và lãi hơn 11.000 tỷ đã được đấu giá thành công chờ thu tiền về. Trái phiếu VAMC còn lại chỉ hơn 1.000 tỷ đồng. Phần còn lại là các khoản nợ vay được thế chấp bởi cổ phần 32,5% STB của Trầm Bê trị giá gần 20.000 tỷ đồng (gồm nợ vay gốc và lãi lần lượt là 6.611 tỷ đồng và 13.450 tỷ đồng). Người đấu giá được lô 32,5% này cùng với số lượng cổ phần đang nắm giữ sẽ là chủ mới của Sacombank.

ACBS Research phân tích, theo kế hoạch thương vụ bán đấu giá số cổ phần trên dự kiến hoàn tất trong năm 2025, song đến nay vẫn chưa có thông tin chính thức. Trước đó, báo cáo của Vietcap cho biết việc Sacombank chậm nhận được phản hồi từ Ngân hàng Nhà nước chủ yếu xuất phát từ quá trình tái cơ cấu nội bộ tại cơ quan quản lý. Sacombank kỳ vọng sẽ nhận được phản hồi cuối cùng từ Ngân hàng Nhà nước trong nửa cuối năm 2026.

Theo ACBS Research, ngân hàng cần thu hồi tối thiểu khoảng 30.000 tỷ đồng trở lên để hoàn tất nghĩa vụ của các bên liên quan, vì vậy, giá trúng thầu cổ phiếu STB của Trầm Bê ước tính khoảng 73.000 đồng/cp, tương ứng giá trị thương vụ gần 44.000 tỷ đồng.

Ai sẽ là chủ mới của Sacombank?

Câu chuyện đổi chủ của Sacombank xuất phát từ điểm yếu chết người của ngân hàng này trên thị trường chứng khoán lúc bấy giờ. Thời điểm bị Trầm Bê thâu tóm, tỷ lệ sở hữu cổ phần Sacombank của gia đình cựu chủ tịch Đặng Văn Thành lúc đó không quá cao. Đây chính là lý do khiến Sacombank trở thành nạn nhân thương vụ thâu tóm lệch lạc của ông Trầm Bê để lại là hàng chục nghìn tỷ nợ xấu khó đòi cho Sacombank, gây thiệt hại nặng nề cho các cổ đông khác.

Đến nay, tình trạng này cũng không khác biệt. Tính đến ngày 30.6.2025, ông Dương Công Minh, chủ tịch HĐQT Sacombank hiện là cổ đông cá nhân lớn nhất với tỷ lệ sở hữu 3,32% vốn điều lệ, tương ứng khoảng 62,6 triệu cổ phiếu. Người có liên quan là bà Dương Thị Liêm, em gái ông Minh, đang nắm giữ 11,86 triệu cổ phiếu, chiếm tỷ lệ 0,63% vốn. Nhóm Dragon Capital nắm giữ 6%, PYN Elite Fund sở hữu 5,07% vừa thực hiện bán 4 triệu cổ phiếu trong tháng 12 để giảm tỷ lệ sở hữu xuống 4,86%. Còn lại đều là cổ đông nhỏ lẻ. Đây chính là điểm yếu chí mạng khiến ngân hàng dễ bị thôn tính, đồng thời là cơ hội cho bất cứ ai muốn mua gom, thâu tóm ngân hàng này.

Việc Sacombank cập nhật thay đổi HĐQT và Ban điều hành, ủy quyền cho ông Dương Công Minh, Chủ tịch HĐQT, đại diện ngân hàng trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong các giao dịch dân sự, làm việc với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, tham gia tố tụng và các quan hệ pháp lý khác là một tín hiệu đáng lưu ý. Trước đó, tại ĐHĐCĐ tháng 9.2025, cổ đông đã không thông qua đề xuất bổ sung Chủ tịch HĐQT làm người đại diện theo pháp luật của ngân hàng.

Điều đáng lưu ý, từ khi bà Nguyễn Đức Thạch Diễm thôi làm Tổng giám đốc, Sacombank chưa có người đại diện pháp luật. Do đó, việc trao quyền cho ông Dương Công Minh một số quyền của người đại diện pháp luật nhiều khả năng nhằm đảm bảo tính liên tục trong hoạt động điều hành hàng ngày của ngân hàng, đặc biệt trong giai đoạn chuyển tiếp về quản trị và cơ cấu nhân sự cấp cao hiện nay.

Sự xuất hiện của ông Nguyễn Đức Thụy với vai trò quyền Tổng giám đốc Sacombank mới đây có thể là tín hiệu cho thấy tiến triển tích cực hơn trong quá trình bán vốn của STB. Có lẽ, tại ĐHĐCĐ năm 2026, cổ đông sẽ chứng kiến sự tái cấu trúc đầy đủ hơn của HĐQT, bao gồm việc bổ nhiệm các thành viên HĐQT mới.

LPBank thời bầu Thụy làm ăn ra sao?

Vấn đề đặt ra, Bầu Thụy sẽ định hướng phát triển Sacombank như thế nào sau tái cơ cấu? Không phủ nhận vai trò của Bầu Thụy sau 3 năm ở LPBank đã đưa ngân hàng này tăng trưởng. Tuy nhiên, đó chỉ là sự tăng trưởng nóng không bền vững. Cụ thể, năm 2024, lợi nhuận sau thuế của LPBank đạt 9.721 tỷ đồng, tăng gần 75% và chủ yếu đến từ thu nhập lãi thuần (tăng 37,4%) và nguồn thu nhập khác (tăng 170%), trong khi đó, thu nhập từ dịch vụ giảm gần 10%.

Lợi nhuận của LPBank 3 năm bầu Thụy làm Chủ tịch HĐQT

9 tháng đầu năm 2025, LPBank cũng ghi nhận lợi nhuận sau thuế đạt 7.692 tỷ đồng, tuy nhiên chủ yếu đến từ thu nhập lãi thuần ổn định, lợi nhuận hoạt động khác tăng mạnh và chi phí dự phòng rủi ro tín dụng sụt giảm, trong khi nguồn thu từ dịch vụ lại giảm 16% còn 1.088 tỷ đồng, do các mảng dịch vụ và kinh doanh ngoại hối giảm.

Báo cáo quản trị 6 tháng đầu năm 2025 LPBank

Cơ cấu lợi nhuận cho thấy LPBank thời bầu Thụy không có sự phát triển đột phá nào từ sản phẩm dịch vụ, nguồn thu chủ yếu dựa vào tăng trưởng tín dụng. Điều này thể hiện ở những giao dịch của các công ty, cổ đông có liên quan tới ngân hàng, HĐQT và Ban lãnh đạo LPBank. Dịch vụ duy nhất họ sử dụng đó là gửi tiền và vay tiền, ngoài ra không phát sinh nhiều dịch vụ nào khác để ngân hàng có thêm nguồn thu.

Báo cáo quản trị 6 tháng đầu năm 2025 LPBank

Chính vì vậy, LPBank thời của bầu Thụy đã bị nợ xấu tăng lên. Năm 2024 nợ xấu của LPBank tăng từ 1,34% lên 1,57% và 9 tháng đầu năm 2025 tiếp tục tăng lên 1,78%.

Điều Bầu Thụy làm tốt nhất kể từ khi nhận vai trò Chủ tịch HĐQT LPBank, đó là sau 3 năm cổ phiếu LPB đã tăng 600%, từ 8.700 đồng/cổ phiếu (ngày 23/12/2022), lên 42.000 đồng/cổ phiếu (tính đến ngày 22/12/2025), chưa bao gồm cổ tức.

Với định hướng phát triển và đa dạng dịch vụ, sản phẩm để nguồn thu từ dịch vụ, bầu Thụy sẽ phải học cách làm quen hoặc có thể Sacombank sẽ rẽ sang một hướng mới. Nhưng trước mắt, sự xuất hiện của bầu Thụy ở Sacombank sẽ tác động tới giá cổ phiếu STB trong ngắn hạn.

Tuấn Hải