Hé lộ lối thoát hiểm đặc biệt của phi công khi khẩn cấp

Thoát hiểm từ cửa sổ buồng lái

Chia sẻ với PV Tiền Phong tại Triển lãm thành tựu đất nước, ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Dịch vụ kỹ thuật hàng không (AESC) - cho biết, đối với máy bay dân dụng, nếu xảy ra sự cố trên máy bay thì phi công và tổ bay thoát hiểm cùng hành khách qua cửa thoát hiểm.

Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng Giám đốc AESC. Ảnh: Dương Triều.

Trên các máy bay thương mại sẽ có nhiều cửa thoát hiểm ở trước, giữa và sau khoang, trong đó, phi công thoát ra bằng cửa gần buồng lái. Trường hợp hạ cánh khẩn cấp trên đường băng, cầu trượt thoát hiểm sẽ bung ra để phi công, tiếp viên và hành khách trượt thoát khỏi máy bay nhanh chóng.

Nếu gặp phải trường hợp khẩn cấp, không thể thoát hiểm cùng hành khách, phi công có thể thoát nạn qua cửa sổ buồng lái.

Theo ông Nguyễn Hoài Nam, hiện nay cửa sổ buồng lái của nhiều loại máy bay như Airbus 320 có thể mở được từ bên trong và trang bị dây thoát hiểm. Khi gặp tình huống bất khả kháng, phi công có thể dùng dây để trèo xuống cánh hoặc mặt đất nếu cửa chính bị chặn.

Cách thoát hiểm của phi công máy bay dân dụng. Ảnh: Lộc Liên.

Dây thoát hiểm buồng lái thường được cất giữ gần bảng điều khiển phía trên, thường ở một ngăn phía trên ghế phi công. Vị trí thiết kế đảm bảo phi công có thể triển khai dây nhanh chóng nếu cần sơ tán khỏi buồng lái.

Tính năng này đặc biệt quan trọng trong các tình huống máy bay đang ở trên mặt đất, chẳng hạn như trong trường hợp bị cướp hoặc hỏa hoạn.

Làm thế nào khi phi công mất khả năng điều khiển buồng lái?

TheoCục Hàng không Liên bang Mỹ(FAA), hệ thống khóa trên hầu hết các máy bay chở khách ngày nay đều được điều khiển điện tử. Có một bàn phím gần cửa, nơi tiếp viên có thể nhập mã để vào buồng lái.

Trong điều kiện vận hành bình thường, người muốn vào buồng lái phải nhập đúng mã. Khi đó, một tiếng bíp sẽ vang lên trong buồng lái và nếu có camera, nó sẽ tự động bật lên. Phi công có hai lựa chọn là mở khóa cửa hoặc giữ nguyên trạng thái khóa. Nếu phi công không chạm tay vào công tắc mở khóa, cửa sẽ vẫn bị khóa và người bên ngoài không có cách nào khác để vào buồng lái vì cửa khá chắc chắn và chống đạn.

Công tắc mở cửa buồng lái trên máy bay A320. Ảnh: Dương Triều.

Nếu cần phải vào trong buồng lái khẩn cấp (có khả năng phi công mất khả năng điều khiển) cần sử dụng mã khẩn cấp. Theo quy định, chỉ có 3 thành viên phi hành đoàn biết mã khẩn cấp là cơ trưởng, cơ phó và trợ lý.

Khi nhập mã khẩn cấp vào bàn phím sẽ kích hoạt tiếng bíp trong buồng lái. Nhưng lần này, trong bộ điều khiển cửa buồng lái, đèn "OPEN" sẽ nhấp nháy. Đèn này cảnh báo phi công rằng mã khẩn cấp đã được nhập và cửa sắp mở. Nếu người ngồi trong buồng lái không ngăn việc mở cửa, thì khi đạt đến thời gian đã đặt trước, cửa sẽ mở trong vài giây và vừa đủ để người khác vào buồng lái.

Buồng lái của máy bay A320. Ảnh: Dương Triều.

FAA nhấn mạnh, một trong những nhiệm vụ của tiếp viên là đảm bảo các phi công đều khỏe mạnh. Việc này được thực hiện bằng cách định kỳ gọi vào buồng lái để đảm bảo các phi công không bị bất lực. Nếu không có ai trả lời từ buồng lái sau khi gọi liên tục, tiếp viên có thể sử dụng mã khẩn cấp để vào buồng lái.

Phi công cũng có thể sử dụng mã khẩn cấp nếu họ bị khóa ngoài buồng lái. Vì vậy, theo quy định không nên để xảy ra tình huống cả hai phi công cùng ra khỏi buồng lái cùng một lúc.

Lộc Liên - Dương Triều