Hé lộ phương thức chiêu mộ điệp viên của Iran và Israel

Viện Weizmann - trung tâm khoa học hàng đầu của Israel bị hư hại sau cuộc tấn công tên lửa của Iran

Trả tiền để lấy thông tin

Kể từ đợt tấn công tên lửa đầu tiên của Iran vào Israel hồi tháng 4-2024, hơn 30 người Israel đã bị cáo buộc hợp tác với tình báo Iran. Trong nhiều trường hợp, các cuộc tiếp xúc bắt đầu bằng những tin nhắn ẩn danh đề nghị trả tiền để lấy thông tin hoặc thực hiện các nhiệm vụ nhỏ. Sau đó, các khoản thanh toán được tăng lên theo các yêu cầu ngày càng nguy hiểm hơn. Theo hồ sơ tòa án ở Israel, sự gia tăng các nỗ lực do thám của Iran trong năm qua đã đạt được rất ít thành quả, không đáp ứng kỳ vọng của Tehran là thực hiện những vụ ám sát đối với các quan chức Israel. Tuy nhiên, do nhiều người Israel sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ nhỏ nên chiến dịch do thám có thể đã thành công trong việc thu thập dữ liệu về các địa điểm chiến lược mà sau này có thể sẽ trở thành mục tiêu của tên lửa Iran.

Ở chiều ngược lại, Israel cũng do thám Iran và gây ra tác động khủng khiếp. Hoạt động này cho phép Cơ quan tình báo Israel (Mossad) xác định vị trí và ám sát những chỉ huy cấp cao, những nhà khoa học hạt nhân Iran. Kể từ khi xung đột bắt đầu, Iran đã bắt giữ hơn 700 người bị cáo buộc làm gián điệp cho Israel. Hầu hết các phiên tòa diễn ra bí mật và ít nhất 6 trường hợp đã bị hành quyết. Ngược lại, trong trường hợp những công dân Israel bị buộc tội làm gián điệp cho Iran, bên công tố thường đưa ra các bản cáo trạng chi tiết, qua đó hé lộ phương thức Iran chiêu mộ các tình báo viên tiềm năng.

Thông thường, phương thức này bắt đầu bằng tin nhắn từ một người gửi ẩn danh. Chẳng hạn bên gửi tin nhắn dưới vỏ bọc là một “hãng thông tấn” hỏi: “Bạn có thông tin gì về cuộc chiến không? Chúng tôi sẵn sàng mua nó”. Một tin nhắn khác được gửi bởi “Tehran-Quds” (Tehran-Jerusalem) tới một công dân Israel gốc Palestine thì công khai hơn: “Một Jerusalem tự do đoàn kết người Hồi giáo. Hãy gửi cho chúng tôi thông tin về cuộc chiến”. Tin nhắn bao gồm một liên kết đến ứng dụng Telegram, nơi cuộc hội thoại mới sẽ bắt đầu với lời đề nghị trả tiền cho việc thực hiện những việc có vẻ đơn giản. Nếu người nhận bày tỏ sự quan tâm, họ sẽ được “những người liên hệ bí ẩn” khuyên cài đặt PayPal và một ứng dụng để nhận thanh toán bằng tiền điện tử.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm Viện Weizmann ngày 20-6-2025 sau khi nơi này bị Iran tấn công

Được thuê chụp ảnh các cơ sở nhạy cảm trên khắp Israel

Trong trường hợp một nghi phạm bị bắt vào ngày 29-9-2024, nhiệm vụ đầu tiên là đến một công viên kiểm tra xem có chiếc túi đen nào được chôn ở một địa điểm đã định hay không, số tiền thù lao là gần 1.000 USD. Sau khi không tìm thấy chiếc túi nào ở đó, người này đã gửi một video để chứng minh. Sau đó anh ta được giao các công việc khác như phát tờ rơi, treo áp phích hoặc phun sơn, hầu hết đều có các khẩu hiệu bôi nhọ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, chẳng hạn như: “Chúng ta cùng nhau chống lại Bibi” (biệt danh của ông Netanyahu) hoặc “Bibi đã đưa Hezbollah đến đây”.

Giai đoạn tiếp theo bao gồm việc chụp ảnh. Một người Israel gốc Azerbaijan được thuê chụp ảnh các cơ sở nhạy cảm trên khắp Israel và đã biến nó thành công việc kiếm tiền của gia đình mình. Ông ta đã nhờ người thân chụp ảnh các cơ sở cảng ở Haifa (cơ sở này bị tên lửa Iran tấn công trong cuộc chiến 12 ngày vừa qua), căn cứ không quân Nevatim ở Negev (bị tấn công vào tháng 10-2024), các khẩu đội phòng thủ tên lửa “Vòm Sắt” (Iron Dome) trên khắp đất nước, trụ sở Cơ quan tình báo quân sự Glilot ở phía Bắc Tel Aviv. Chính người đi tìm chiếc túi đen nêu trên đã được yêu cầu chụp ảnh ngôi nhà của một nhà khoa học hạt nhân làm việc tại Viện Weizmann (trung tâm khoa học hàng đầu của Israel). Viện này cũng là đối tượng thu hút sự quan tâm sâu sắc của Iran và nó đã bị tấn công bằng tên lửa đạn đạo trong cuộc chiến 12 ngày. Dường như những bức ảnh do các tình báo viên của Iran chụp đã giúp xác định mục tiêu. Tuy nhiên, nỗ lực của Iran nhằm ám sát các nhà khoa học Israel đã thất bại. Trên thực tế, cả Bộ Tình báo và an ninh Iran lẫn Lực lượng Vệ binh Cách mạng dường như đều không thành công trong việc ám sát bất kỳ mục tiêu nào trong cuộc chiến ngầm kéo dài giữa hai bên.

Trong khi Mossad dựa vào việc đưa đội ngũ điệp viên được đào tạo bài bản vào Iran, thì cách tiếp cận của tình báo Iran lại là kiểm tra xem những tình báo viên non trẻ của họ có thể sẵn sàng đi xa đến đâu. Yossi Melman - chuyên gia tình báo Israel, đã dẫn lời một quan chức Cơ quan tình báo nội địa Israel (Shin Bet) mô tả đó là phương pháp tiếp cận kiểu “phun mưa và cầu nguyện”. Sau khi hoàn thành các nhiệm vụ đơn giản như dán áp phích và chụp ảnh, những người mới được yêu cầu làm nhiều hơn để kiếm thêm tiền. Sau khi chụp ảnh nhà riêng của nhà khoa học hạt nhân làm việc tại Viện Weizmann, một tình báo viên được đề nghị số tiền lên tới 60.000USD để ám sát ông ta cùng các thành viên trong gia đình. Theo cáo trạng, điệp viên này đã chấp nhận và thuê 4 tên côn đồ địa phương, tất cả đều là công dân Israel gốc Palestine. Đêm 15-9-2024, nhóm sát thủ đã xuất hiện trước cổng Viện Weizmann, nhưng chúng không qua mặt được nhân viên bảo vệ nên lái xe rời đi. Ngày hôm sau, điệp viên này được yêu cầu quay lại Viện Weizmann và chụp thêm ảnh. Với lợi thế là một người Israel và đến vào ban ngày, anh ta đã quay video chiếc xe ô tô của nhà khoa học và được trả 709 USD.

Mặc dù phía Iran tỏ ra hiệu quả trong việc tìm được nhiều người Israel sẵn sàng chụp ảnh và phát tờ rơi để lấy tiền, nhưng Tehran dường như không thành công trong việc đào tạo các tình báo viên lâu dài. Chỉ vài ngày sau khi hoàn thành nhiệm vụ đầu tiên, một số tình báo viên đột ngột được hỏi liệu có sẵn sàng ám sát các quan chức cấp cao hay không. Cho đến nay, chỉ có 1 trong số các nghi phạm bị kết án tù sau khi thú nhận các cáo buộc chống lại mình.

Hệ thống phòng thủ “Vòm sắt” của Israel khai hỏa để đánh chặn tên lửa bay qua Tel Aviv

Lời đề nghị triệu đô

Khi Mordechai “Moti” Maman (72 tuổi) được tình báo Iran tiếp cận vào mùa xuân năm ngoái, ông ta vừa mới kết hôn với một phụ nữ Belarus trẻ và đang cần tiền sau khi một số dự án kinh doanh thất bại. Maman từng sống vài năm ở Samandag, miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Vào tháng 4, Maman liên lạc với 2 anh em doanh nhân mà ông ta quen biết ở đó để xem họ có ý tưởng kiếm tiền nào không. Hai doanh nhân này nói rằng họ có mối kinh doanh béo bở với một người Iran tên là Eddie, chuyên nhập khẩu trái cây khô và gia vị và đề nghị Maman nên gặp anh ta. Maman bay đến Samandag, nhưng Eddie đã cử 2 đồng nghiệp đi thay với lý do anh ta không thể rời khỏi Iran. Tháng 5, Maman được mời trở lại Thổ Nhĩ Kỳ. Một lần nữa Eddie cho biết anh ta chưa thể ra khỏi đất nước, nhưng lại nói là có thể đưa Maman vào Iran. Maman đồng ý.

Eddie và một người Iran khác đã gặp Maman ở một khách sạn sang trọng tại Iran và đưa ra lời đề nghị hàng nghìn USD cho 3 nhiệm vụ: Để tiền hoặc súng tại các địa điểm được chỉ định ở Israel; chụp ảnh những nơi đông người; chuyển lời đe dọa đến các điệp viên khác, đặc biệt là những người Israel gốc Palestine. Đây là những người “đã nhận tiền từ Iran để thực hiện nhiệm vụ, nhưng chưa hoàn thành”. Maman nói sẽ suy nghĩ về điều đó và được đưa trở lại Thổ Nhĩ Kỳ.

Đến tháng 8, Maman trở lại Thổ Nhĩ Kỳ và một lần nữa được đưa qua biên giới để gặp Eddiea. Lần này, nhiệm vụ khó khăn hơn. Phía Iran đề nghị trả 150.000 USD cho việc ám sát bất kỳ ai trong số các nhân vật: Ronen Bar (người đứng đầu Shin Bet), hoặc Yoav Gallant (Bộ trưởng Quốc phòng). Maman nói có quan hệ với thế giới ngầm, những người có thể hoàn thành nhiệm vụ, nhưng mong muốn 1 triệu USD. Số tiền đó quá cao nên phía Iran đã đề xuất một mục tiêu ít quan trọng hơn: Cựu Thủ tướng Israel Naftali Bennett, với giá 400.000 USD. Tuy nhiên, Maman vẫn “giữ nguyên giá” của mình và cuộc đàm phán đã bị hoãn. Ngày 29-8-2024, Maman đến Tel Aviv thì bị Shin Bet bắt giữ. Đến 29-4-2025 ông bị kết án 10 năm tù sau khi thừa nhận tội của mình.

Theo Guardian

Hoàng Cường

Theo Guardian