Hệ thống tên lửa phòng không khét tiếng của Mỹ được Thổ Nhĩ Kỳ đem tới Lybia

Quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ được đưa ra nhằm hỗ trợ cho lực lượng Chính phủ Hiệp định Quốc gia (GNA) trong cuộc chiến với LNA.

Một mặt triển khai vũ khí tới Libya mặt khác Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan vẫn khẳng định, nước này sẽ tiếp tục sử dụng các biện pháp ngoại giao và quân sự để đảm bảo ổn định cho khu vực phía Nam nước này.

Được biết hệ thống phòng không MIM-23 Hawk đã được triển khai trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu tại sân bay Mitiga ở Tripoli, Lybia.

MIM-23 Hawk là hệ thống phòng không đánh chặn chủ lực của Mỹ và phương Tây trước khi hệ thống Patriot ra đời.

Cho đến thời điểm hiện tại, đây là hệ thống phòng không do Mỹ sản xuất tiêu diệt được nhiều chủng loại máy bay nhất do Liên Xô sản xuất.

MIM-23 Hawk bắt đầu phục vụ trong Quân đội Mỹ từ tháng 8-1960, đến năm 1971 thì có phiên bản cải tiến.

Hệ thống tên lửa phòng không MIM-23 Hawk do công ty Raytheon thiết kế, ước tính đã có khoảng 40.000 quả tên lửa của hệ thống này đã được chế tạo suốt thế kỷ 20.

Loại tên lửa này được thiết kế với vai trò tấn công các mục tiêu ở tầm bắn trung bình, độ cao lớn.

Tuy tầm bắn, độ cao của hệ thống tên lửa Hawk kém hơn S-75 Dvina, nhưng Hawk lại có đầu tự dẫn radar bán chủ động - công nghệ rất mới thời điểm bấy giờ so với thế hệ S-75 và S-125.

Tổ hợp MIM-23 thường được trang bị 4 đài radar bắt mục tiêu - dẫn đường tên lửa, 6 bệ phóng (3 đạn tên lửa/bệ) và một số thành phần hỗ trợ khác.

Bốn loại radar gồm: đài radar bắt mục tiêu tầm cao AN/MQP-35, đài radar bắt mục tiêu bay thấp AN/MPQ-34, đài radar chiếu dọi mục tiêu năng lượng cao AN/MPQ-33/39 (dùng để theo dõi mục tiêu, dẫn đường tên lửa) và đài radar xác định cự ly AN/MPQ-37.

Tổ hợp MIM-23 Hawk trang bị đạn tên lửa MIM-23A dài 5,08m, đường kính thân 0,37m, sải cánh 1,21m, lắp đầu đạn nổ mảnh nặng 54 kg và trọng lượng phóng 584 kg.

Tên lửa có thể tiêu diệt mục tiêu ở cự ly 2-25 km, đạt độ cao tối đa 11.000m, tốc độ hành trình Mach 2,4. MIM-23A lắp đầu tự dẫn radar bán chủ động.

Thành tích đáng nể phục mà tên lửa này đạt được đó là trong cuộc "Chiến tranh tiêu hao", hệ thống tên lửa Hawk đã hạ 1 chiếc Il -28, 4 chiếc Su-7, 4 chiếc MiG-17, 3 chiếc MiG-21 của Không quân Ai cập.

Còn trong cuộc "Chiến tranh tháng Mười" nạn nhân của nó là 4 chiếc MiG-17, 1 MiG-21, 3 chiếc Su-7, 1 chiếc “Hunter”, 1 chiếc Mirage-5, 2 chiếc Mi-8 của Không quân Ai cập, Syria, Jorrdan và Lybia.

Lần cuối, vào năm 1982, 1 chiếc MiG-25 và có thể thêm 1 chiếc MiG-23 nữa đã bị tổ hợp này bắn hạ trên không phận Lebanon.

Trong cuộc Chiến trang Iraq - Iran (1980 - 1988), hệ thống tên lửa MIM-23 Hawk của Iran “tự ” bắn rơi 2 - 3 chiếc tiêm kích F-14 và 1 chiếc F-5 của chính Không quân Iran, và khoảng 40 máy bay Iraq.

Tháng 9-1987, tổ hợp MIM-23 Hawk của Pháp đã hạ 1 máy bay ném bom Tu-22 của Lybia trên bầu trời thủ đô N'Djamena của Tchad.

Ngày 2-8-1990, MIM-23 Hawk cải tiến của Kuwait đã bắn rơi 1 chiếc Su-22 và 1 chiếc MiG-23BN của Không quân Iraq khi xâm nhập Kuwait.

Vụ đánh chặn mới nhất được thực hiện vào ngày 5-6-2018 khi MIM-23 Hawk đánh chặn thành công quả tên lửa đạn đạo Badr-1 do Houthi phóng đi từ lãnh thổ Yemen.

Theo thông tin do Houthi công bố, một quả tên lửa đạn đạo Badr-1 đã được phóng về phía mỏ dầu của Saudi Aramco ở miền Nam nước này.

Tuy nhiên, quả tên lửa này đã bị lưới lửa phòng không của Riyadh đánh chặn khi chúng còn cách không xa mục tiêu. Việc tiếp tục đánh chặn được tên lửa đạn đạo có tốc độ siêu âm cho thấy NIM-23 Hawk vẫn là một trong những hệ thống phòng không đáng gờm trên thế giới.

Việt Hùng